Unfortunately, at the moment we can provide only parts of this website in the English language. For those parts of the website that not yet have been translated we recommend use of the Google Translate option next to the title of the item.



For many, Harlingen is the most beautiful of the Frisian "Elfsteden" (eleven cities). Of course, you should not argue about taste, but the city of ’Ouwe Seunen’ (the nickname of Harlingen) has something the other ten cities don’t have: the unique atmosphere of a real seaport city. Harlingen is a lively, bustling city during the water sports season. But also in the winter, the various ports ensure "life in the brewery".

The first port was already built around 1500. Thanks to the flourishing trade and shipping, the city grew explosively in the second half of the sixteenth century. When the Frisian Admiralty was moved from Dokkum to Harlingen in 1645, the city also became a naval port at that time.

The rich past can be seen in the more than 500 (!) Monumental builings in the city. One of them, the Hannemahuis, houses the municipal museum, where the history of the city comes to life in a fascinating way. You can get different city walks here. Another interesting museum is the Harlinger Aardewerkmuseum, located at the Zoutsloot canal. This picturesque canal is in the winter the scenic backdrop for a Christmas market that has become one of the most original and atmospheric in the Netherlands. Two other annual events that are worth a visit are the so-called ’Lanenkaatsen’ (third week of June) and the Harlinger-Visserijdagen (fishing days) end of August. We would like to refer art lovers to ’Art on the coast’

The contrast between the lively Harlingen and the surrounding area is great. The peace and quiet in the western part of the ’Bouhoeke’, the agricultural area north of the Harlingen - Leeuwarden line is only occasionally disturbed by the sound of agricultural machines. During the first three decades of the twentieth century, a steam train was also regularly heard: the Stiens-Harlingen railway line of the Noord-Friesche Lokaalspoorweg Maatschappij ran through the area. The State Railways had already opened the Harlingen-Leeuwarden line in 1863, the first railway line in Friesland.

The names of all the villages in this region end with -um, which is derived from Germanic "heem", which means ’place of residence’ and is still reported in Frisian in the word "hiem". In this area, which was not protected against the sea until well after the beginning of the Christian era, these residences were necessarily placed on artificial elevations in the salt marsh landscape: so-called terpen. These residential manmade mounds were often erected on existing natural elevations in the landscape, the salt marshes. A famous mound is that of Wijnaldum. Special archaeological finds have been made here in the past. A visit to the archaeological information center is worthwhile.

The construction of dikes began around 1000. One of them is the Slachtedyk, which is more than 42 kilometers long. In 2000, the dike was the route for the Slachtemarathon for the first time, which has since been organized every four years. But you don’t have to wait until the next edition: the dike is freely accessible. And when you set off on your own, you experience the beautiful landscape, the peace, and quiet all the more! And of course, you may also walk a small part of the route ...

The current monumental seadike also has an irresistible attraction for many. When the weather is nice, the view over the Waddensea in front and the land behind is truly magical! And with ’rough’ weather, when the function of the dike is palpable and visible, you can almost be ’blown away’ literally and figuratively. There are so-called ’dyksputten’ here and there on the inside of the dike, which combined forms the Bjirmen nature reserve.

The history of the area is explained in a clear and expressive way on the village site of Sexbierum. But not before the intriguing name of the village has been addressed ... Because of the presence of quite a few monumental farms and stately homes of notables, Sexbierum and the neighboring Pietersbierum exude a certain grandeur.

It will be clear: Harlingen is more than just the place where the boat to and from Vlieland or Terschelling departs and arrives and the surroundings will pleasantly surprise you. Take a few days to explore the monumental, cozy city and the beautiful, relaxing environment. Three unique accommodation options ensure the ’ultimate harbor feeling’. You can if you want, sleep in a harbor crane, a lighthouse or a lifeboat. What else do you want!

The "separation" (in Frisian "Skieding") is the appropriate name for the road that runs from Surhuisterveen to the south. This road forms the provincial border between the provinces of Groningen and Friesland. The landscape on both sides is the result of peat and heathland reclamation. The dense pattern of small roads, the large number of scattered buildings along those roads and the typical wooded banks and alder lanes give the area a small-scale, private character. The plots are generally elongated; only around the heath villages Boelenslaan and Houtigehage is the allotment more block-shaped.

The villages in the area are relatively young and because of their history as peat excavation villages they often have no clearly visible and recognizable core. Drachten, which has since become the second-largest town in Friesland, did not exist as such until well into the seventeenth century. The impetus for growth was formed by the contract that the so-called "Drachtster Compagnons" signed in 1641 to excavate the bog north and east of the current city center.

The fact that this is a border area is evident from the fact that a large proportion of the inhabitants of the, formally Groninger village of Opende are actually Frisian. In addition to the cultural aspect, both provinces also "merge" in landscape terms. This also applies to the border area south of the A7 highway. There are Frieschepalen and De Wilp, among others, villages whose "outskirts" lie in the neighboring province.

The area around the Skieding offers a friendly, characteristic and varied landscape. It is perfect for exploring by bike or on foot. In good weather, Strandheem is a wonderful destination: a recreational lake where you can swim, surf and lie on the beach. And if shopping or attending theatre or concerts is more of your "cup of tea"? Drachten is just next door!

The area south of Dokkum is known as the Dokkumer Wâlden (Woodlands). Here is a sandy ridge on which a unique landscape has developed over the centuries. Characteristic are the alder-lanes that form the separation between the plots. The wide-open landscape of the sea clay area north of Dokkum makes way for a semi-closed, so-called coulisses-landscape.

The alternation between open areas, alder-lanes and small pieces of woodlands provides the area with its unique own charm. It is obvious that it is designated as part of the Dutch National Landscape "De Noordelijke Friese Wouden"

The area was inhabited on the higher sand ridge as early as 4000 BC. However, due to rising sea levels, the area changed over the centuries into an inaccessible bog area. From around the year 1100 the area was developed from the northern sea clay area. Across the north-south oriented subdivision, a series of villages emerged on the original sand ridge: Driesum, Wouterswoude, Dantumawoude, Murmerwoude, Akkerwoude, and Rinsumageest. The last three were merged in 1971 into the village of Damwoude. ’Dam’ is constructed of the three initial letters of the original villages.

The Dokkumer Wâlden is a paradise for everyone who loves peace, nature and landscape beauty. Nevertheless, all facilities for a pleasant stay are present. The area also has a lot to offer in terms of cultural history: medieval churches, windmills, the nearby fortified town of Dokkum, the Cihorei Museum De Sûkerei, etc. The Dokkumer Wâlden are ideal for exploring by bike or on foot. Canoe enthusiasts can visit the Valomstervaart, which forms the southern boundary of the area and provides access to the peat area west of the De Dokkumer Wâlden.

The southwestern tip of the Frisian mainland is an intriguing region. By the car, it is an area hard to reach. And the Sneek - Stavoren train also doesn’t carry large crowds of people either. It is therefore a beautiful, tranquil area. The soothing peace of today stands in stark contrast to the turbulent and busy past.

Already in 991 Stavoren was looted by the Normans. Apparently it was already a prosperous, rich city at that time. Thanks to its strategic location on the Zuiderzee, Stavoren had even become the most important city in Friesland in the thirteenth century. When the Dutch count Willem IV wanted to conquer Stavoren in 1345, he ordered a part of his fleet to land north of the town. The rest of the army landed at Laaksum and would advance to Stavoren via Warns. The battle that ensued later became famous as the Battle of Warns, which ended in a miserable defeat for the Dutch and the death of Count Willem. The road from Scharl to Warns, along which the Dutch knights faced their demise, was called ’the ferkearde wei’ (the wrong way) until well into the twentieth century and is still popularly referred to this among the locals. At the monument on the Red Cliff a boulder with the text "Leaver dea as slave" (rather dead than slave), the battle is commemorated every year on the last Saturday of September.

Stavoren experienced periods of great wealth, but also of decline and downturn. The latter is the subject of the beautiful saga of "het Vrouwtje van Stavoren". (the lady of Stavoren) At the old harbor there is a statue of this haughty, rich widow who, as the story goes, has the origins of the Women’s Sands on her conscience: a shallow area off the coast that hindered shipping and would, therefore, be the cause of the decline of the town.

At the beginning of the nineteenth century, Stavoren was little more than a minor fishing village. A new impulse was the rail connection with Sneek (1885) and especially the ferry service at Enkhuizen, which started a year later. In 1888 a collision took place between the two steamboats "Friesland" and "Holland". This time ’victory’ was for Holland: the "Friesland" miserably disappeared into the waves. In 1899, the first of three steam ferries were put into operation onto which train wagons could be driven. In 1916, a peak year for the ferries, no fewer than 340,000 passengers and 43,000 freight cars were transported.

Nowadays Stavoren is a dormant, beautiful IJsselmeer town that comes alive especially in the summer thanks to water sports tourism. But also for non-boat people, the town is more attractive. Taste the unique atmosphere while walking. Come and visit Atelier Basalt, Kunsthuis Stavoren or Galerie De Staverse Jol. Or take a look at Toankamer ’t Ponthûs. And if you still want to get on the water, make a crossing to Enkhuizen with the current tourist ferry service. Also, the neighbouring Molkwerum and Warns used to be prosperous places thanks to trade and shipping. Because of the "islands" on which it was built, Molkwerum was long known as the ’Frisian Maze’ or ’Venice of the North’. Another nickname was "Heksenhol", which refers to the women whose men often stayed at sea for a long time. The village was known for trade in swan-brine meat and had its own representation in Amsterdam. Since 1916, the famous Molkwarder Koeke has been made in the village, a specific Frisian delicacy. Nowadays there is an Antiquity room with a tea-house in the original bakery Warns still has a number of so-called ’big skipper houses’. Nowadays, it is mainly pleasure boaters who have the village as their home port. There are various tourist accommodation options and a number of studios and galleries.

Besides the rich and turbulent history and the current tourist facilities, the area is also, and perhaps especially, worth a visit because of the beautiful landscape, nature and tranquility. The high-lying Red Cliff, the picturesque harbor of Laaksum, the low-lying Sudermarpolder, the former sea dike, the Mokkebank nature reserves and the "Bocht van Molkwar" and the vast IJsselmeer, which the locals still call "the See" for good reason. All that forms the beautiful backdrop in which you can enjoy a wonderful time.

Friesland: undoubtedly the most idiosyncratic province of the Netherlands. And according to many, also the most beautiful. It is obvious that Friesland is visited by hundreds of thousands of tourists every year. Although it can be quite busy in some places in the summer season, Friesland is generally synonymous with space and tranquility. Nowhere in the Netherlands will you find such a wide variety in landscapes as in Friesland. The impressive tidal area of ​​the Wadden Sea, the Wadden Islands with their endless sandy beaches, the beautiful, still largely undiscovered "terpengebied", the unique scenic landscape of the Northern Frisian Forests, the forests in the southeast of the province and in the breathtaking sloping Gaasterland, the beautiful IJsselmeer coast and of course the famous Frisian Lakes.

The beautiful, varied landscape goes side by side with a rich and varied nature. Four out of a total of twenty National Parks are (partly) in Friesland: Schiermonnikoog, the Lauwersmeer area, the Âlde Feanen and the Drents Friese Wold. And the entire wadden region was even recognized by UNESCO as a world heritage site in 2009. In addition to those large areas, Friesland also has numerous small scenic jewels, which are managed by It Fryske Gea or Natuurmonumenten. The rich cultural history is visible and palpable almost everywhere in Friesland: mounds with ancient medieval churches, old dikes, mills, pumping stations, peat excavations, canals, waterways and the renowned Frisian Eleven cities. In addition, Friesland has numerous small-scale and often very charming museums that illuminate the local history in an original way.

But Friesland has more to offer than just past and rich heritage! Museums for contemporary art, galleries, sculpture gardens, etc. Festivals in Friesland? Choose: music, theatre, opera ... Events in Friesland? The Elfstedentocht, the Sneekweek, kûtsjesilen or the PC, the Wimbledon of "kaatsen"... But there are many other events in Friesland, large and small.

Friesland: the most diverse and complete province of the Netherlands. Friesland has something on offer to everyone: young, old, families with children, lovers of tranquility and space, but also those who want a little more action. Friesland is everything: beautiful landscapes, beautiful nature, a rich culture, plenty of activity and a friendly atmosphere. And in Friesland everything is possible: cycling, walking, shopping and good food; boundless sailing, sailing, rollerblading or horse riding; lazing on the beach, kite surfing, yachting and swimming; ice skating, ice sailing, eating ice cream, having a drink on a terrace ...

Welcome to Friesland!

Hindeloopen is a remarkable city and thanks its richness to seafaring. However, the city did not have a harbour. The settlement became a city due to the mercantile marine for especially the traders from Amsterdam. Hindeloopen took part in the Hanze alliance which resulted in a flourishing business with Scandinavia, the Baltic countries and England since the 14th century.

Hindeloopen is surrounded by the old Zuiderzeedijk. Near the small harbour is the rescue shed of the KNMR. When walking further, one can see the irregular buildings and a crisscross of streets, waters and alleys. The commander houses possess sophisticated front walls with mostly two horizontal masonry braid structures in the colours red and yellow. The most beautiful commandant house can be found on the corner of the Neighbors and the small canal of the Nieuwe Weg. Houses built in the same style are along the Nieuwstad. For instance, on the corner of the Nieuwstad and the Meenscharsteeg. A building named Irene was built in 1714 and has been rebuilt in 1930. At the Meenscharswiken are still a few ‘likhuzen’, which are small summer houses where families lived in times when captains and skippers were at sea. Another interesting aspect of Hindeloopen is the interior painting art. For instance, a house on the Nieuwe Weide 14 shows wall paintings of among other things the folkloric costumes of Hindeloopen. Hindeloopen is famous for its traditions. The folkloric costumes is still worn by special happenings.The inhabitants have their own language with even their own vocabulary. Regarding this, the street name signs are bilingual. The culture of Hindeloopen is exposed in the Museum Hidde Nijland in the former city hall that was built in 1682. Guests visiting the museum can admire the remained old carve and painting art based on Renaissance decoration patterns. The reformed church is established on the western edge of the city and is rebuilt in 1632 into a bigger building.The biggest house of Hindeloopen is the former city hall standing on the corner of two canals along the Nieuwe Weide. This eminent building was built in the style of Lodewijk XVI in the late 18th century. The post-war city expansion took place in the south of Hindeloopen. Nowadays, a new recreation harbour in the north of Hindeloopen is established.

This unique city accommodates different shops, terraces and two museums. One of them is the First Frisian Ice-skating museum which is worth visiting. One can discover the many treasures of Hindeloopen and surroundings by foot, bike or car. Nature, marvelous landscapes and peace, Hindeloopen has it all!

Harlingen is de enige echte zeehavenstad van Friesland. Toen de Zuiderzee  grotendeels afgesloten werd met de afsluitdijk en veranderde in het IJsselmeer hadden de "concurrerende" zeehavensteden zoals Makkum, Workum, Hindeloopen en Stavoren het nakijken. Harlingen heeft zich daarna destemeer ontwikkeld als zeehaven. Het is de vertrekplaats van de boot naar Terschelling en Vlieland. Hierdoor is het sowieso in Harlingen het hele jaar rond druk met vakantiegangers. Veel daarvan zijn op doorreis naar de eilanden maar ze zouden net zo goed iets langer aan de vaste wal in Harlingen kunnen blijven. Wat te denken van de fantastische monumentale binnenstad met historische wandelroutes. De nieuwe en de oude haven. De tientallen historische schepen van de "bruine vloot". De ambachtelijke bedrijven zoals Havenbrouwerij het Brouwdok. De evenementen zoals de Kerstmarkt in de Zoutsloot of de Tallships-Races-Harlingen.

Kortom, plan je een reisje naar Terschelling of Vlieland, blijf dan ook gerust even hangen in Harlingen. Je krijgt er geen spijt van.

Hieronder nog veel meer informatie over Harlingen.

De stad Harlingen heeft groei en bloei aan de zee te danken. Het was aanvankelijk een buurschap van vissers en schippers die bij het kerkdorp Almenum hoorde. In 1234 zou Harlingen stadsprivileges hebben gekregen. Handel op Engeland, Hamburg, Scandinavië en andere Oostzeelanden bracht voorspoed. In 1500 werd een eerste haven gegraven.

In de tweede helft van de 16de eeuw groeide de stad explosief: zij verviervoudigde in oppervlak, er kwam een vesting omheen en werd voorzien van een tweede ruime binnenhaven. De rijkdom drukte de stad uit in fraaie stadspoorten in renaissancestijl en een stadhuis. De poorten zijn in de 19de eeuw gesloopt. Er kwam een reeks eveneens indrukwekkende ijzeren bruggen voor in de plaats. Aan de Voorstraat staat de 16de-eeuwse raadhuistoren die vaak is vernieuwd. Hij draagt de patroonheilige van de stad, Sint-Michaël. De aartsengel staat ook in de voorgevel van het stadhuis aan de Noorderhaven dat in 1730 door stadsbouwmeester Hendrik Norel in barokstijl is verbouwd.

Aan de zuidzijde van de Noorderhaven staat een aantal pakhuizen, zoals het in oorsprong 17de-eeuwse pakhuis Java, met een fraaie tuitgevel uit de 17de eeuw, en een huis met een trapgevel uit 1694. Het pronkje is het pakhuis bij de Roepersteeg met een trapgevel en gevelstenen met Venus, Ceres, Bacchus en Aeolus. Aan het einde van de Noorderhaven ligt de Grote Sluis die oorspronkelijk uit 1524 dateert, maar daarna verschillende malen is vernieuwd. Op de landhoofden vier schildhoudende leeuwen met stadswapen geplaatst. Aan de noordzijde van de Noorderhaven staan veel voorname woonhuizen en indrukwekkende pakhuizen. Een pand heeft een verrassing op het dak, want de dakkapel wordt geflankeerd door Neptunus en Mercurius. Verder staat er een pand met een bekroning met een gevelbreed fronton waarop voorstellingen van handel en scheepvaart.

Ten noorden van de Noorderhaven ligt de kleine Zoutsloot als waterader van de regelmatige stadsuitbreiding uit het einde van de 16de eeuw. De schilderachtige grachtenhuizen uit de 17de en vooral 18de eeuw zijn systematisch gerestaureerd, ook de bescheidener exemplaren. Aan de oostelijke binnenstadsrand ligt de Engelse Tuin, het stadspark dat vanaf 1843 werd aangelegd op de deels afgegraven vestingwallen, want die waren als werkgelegenheidsproject ontmanteld. Het Franekereind bezit op de kaden een keur aan gevarieerde monumentale panden, onder meer het Heerenlogement en het hoekpand aan de William Boothstraat met een 18de-eeuwse ingangspartij, de fraaiste van Harlingen.

De oudste toren van Harlingen, die van de Grote Kerk of de Dom van Almenum dateert al uit het einde van de 12de eeuw. Het is de tufstenen toren van het oude dorp Almenum. De kerk werd in de 18de eeuw op initiatief van het stadsbestuur afgebroken. Er kwam in 1772- "75 een nieuwe kerk achter de toren, een zeer hoge kruiskerk. Het eenvoudige gebouw is gemetseld van gele steentjes, ongetwijfeld uit een Harlinger steenbakkerij. Inwendig is in een groots versieringsschema in Lodewijk XVIstijl de excellente kansel- en orgelpartij van A.A. Hinsch met snijwerk van J.G. Hempel het hoogtepunt.

Voorbij de oude (gedempte) waterlopen Lanen en Schritsen strekt zich de in 1597 gegraven Zuiderhaven uit. Aan de zuidzijde lagen ooit de werven van de Friese admiraliteit. De noordzijde wordt gedomineerd door de Sint-Michaëlskerk, een grote neogotische kruisbasiliek (1881) met een hoge toren die het silhouet van de stad samen met die van de Grote Kerk in sterke mate bepaalt. Aan de Grote Bredeplaats prijkt een van de mooiste pakhuizen: ‘De Blauwe Hand’. Aan de Voorstraat staat een verscheidenheid aan monumentale panden, onder meer dat van museum het Hannemahuis waarin de geschiedenis van de stad wordt gepresenteerd.

Harlingen heeft lang gevangen gezeten binnen de stadsgrachten, maar in de 20ste eeuw zijn er stadsuitbreidingen gekomen. Eerst in het oosten (begin van de eeuw) en noordoosten (vanaf jaren twintig) en later ook in het zuiden (meteen na de oorlog), spoedig gevolgd met uitgestrekte wijken aan de andere zijde van de autoweg N31. Aan de zeezijde kwamen achtereenvolgens Voorhaven, Nieuwe Willemshaven, Visserijhaven en Industriehaven tot stand. Recent kon een tweede, grote industriehaven in de Riedpolder worden gegraven.

Bolsward is more than worth a visit! This magnificent city possessed during the Middle Ages a direct connection with the Middelsee and the Zuiderzee and was one of the two Frisian Hanseatic cities. The big boost the city of Bolsward experienced because of its internationally trade relations, is still reflected, inter alia, through the in 1615 built beautiful and rich decorated town house. Another striking building is the ruin of the 13th Century local Church which burned down in 1980. Due to the magnificent glass roof above the ruins, the church is still used for meetings, concerts or the like. But many other buildings in Bolsward are worth a visit too. It is the overall picture, that makes Bolsward so special. See for yourself and feel the historic atmosphere, convert it through the narrow alleys and streets, visit the different and in their own special fashion shops and rest in one of the lovely café’s. In addition, the city has some interesting museums. The distillery is established in which the famous Sonnema Berenburg is brewed. Furthermore, throughout the year a variety of events are held throughout the city.

The sumptuous surroundings of Bolsward also invites you to a trip or just a bicycle ride. A trip to the Frisian Sea, or the IJselmeer for example. And even trips to Vlieland or Terschelling are no problem when staying in Bolsward.Or do you prefer some of the other ’Elfsteden-cities’? Workum, Sneek and IJlst are just around the corner and Hindeloopen, Harlingen, Franeker and Leeuwarden can be reached by car within half an hour.

Conclusively, Bolsward is a good base from which to explore the most scenic part of Friesland. The city warmly welcomes you!

Good wine needs no bush. That also applies to Gaasterland, a unique part of the Netherlands. The slightly sloping landscape shows an unprecedented variation: meadows, fields, forest, heathland, reed lands, swamp, water, low-lying diked polders, and high-lying ’gaast’ and cliffs. Centuries ago the area ’between Mar and Klif’ (the Frisian lakes and the cliffs along the IJsselmeer) was in demand as a residential area for the nobility. And when tourism started to rise very slowly in the second half of the nineteenth century, it was not for nothing that Gaasterland was one of the first areas to benefit from it. For very many people, the area name has a magical sound that evokes memories of the holidays they have spent there. The long tourist tradition also means that the area is completely geared to tourism. Nevertheless, Gaasterland has fully retained its authenticity.

Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten and It Fryske Gea manage a large number of different areas in Gaasterland that deserve protection because of their natural and / or landscape value: forests, heaths, cliffs, polders and areas outside the dikes. There are too many to list, and naming a few would be detrimental to the other areas. Hence: take a look at the websites of these organizations and discover the wide variety of nature and landscapes. Once you are in the area, we heartily recommend a visit to the "Mar en Klif" regional information center. The center is located in the beautiful green village of Oudemirdum and offers a wealth of information about the nature, history, and culture of Gaasterland.

The area can be discovered in many different ways. By bicycle, on foot, on horseback, by motorcycle or in the car; on "Route Zuidwest Friesland" you can indicate what you want and then choose from routes that meet your wishes. A network of nodes has also been developed especially for cyclists, on the basis of which you can compile your own route.

The picturesque river Luts, the Van Swinderenvaart, the Spokershoekvaart, and the Rijstervaart are suitable for small water sports. Together they form the route of the Elfstedentocht that runs through Gaasterland and connects the Slotermeer and Fluessen. The route leads via a small lake that was created by excavating sand for the construction of the N359. Today it is part of the Wyldemerk nature reserve, which was declared the first dragonfly reserve in the Netherlands in 2007.

The tranquility of today contrasts sharply with the history of the location, which also explains the name (’Wilde Markt’). The story is that here a long time ago a (wild) pagan celebration was held here to say goodbye to the summer. It is certainly that later, until the end of the nineteenth century, it was the location for an annual fair and playground, where it often went wild...

From 1954 to 1969 there was a barracks camp for Islamic Moluccans in the area. The mosque built there was the second in the Netherlands. Southeast of Wyldemerk is a beautiful 9-hole natural golf course. Due to the special attention to nature in both construction and management, the course was the first in Europe to receive a so-called ’Green label’.

Playing farmer’s golf is also an option, for example at De Bûterkamp Ice Farm in Oudemirdum. Excursions are also organized there and, as the name implies, traditional ice cream is made and sold. If you want to know (almost) everything about cows after eating that ice cream, you can visit the "Koeienmuseum" in Nijemirdum. Another museum with a special theme is the "Scheermuseum" in Bakhuizen.

You have a beautiful view over the Gaasterland landscape from the air watchtower that was built in the time of the Cold War west of Oudemirdum, on the highest point of Gaasterland. It is a bit of a climb, but then you also have something! You can of course also simply lie on the beach oin the shores of the IJsselmeer, for example at "De Hege Gerzen".

A description of an area such as Gaasterland is of course never complete; there is just too much to see, do, and experience. There is only one solution for the problem: discover the area yourself! You are more than welcome.

Wie Friesland ook maar een klein beetje kent, kent het Skûtsjesilen. Een reeks zeilwedstrijden met zeiltjalken die ook wel Skûtsjes worden genoemd. Er zijn eigenlijk twee Skûtsje-evenementen. Die van de SKS en die van de IFKS. De eerste heet voluit "Sintrale Kommisje Skûtsjesilen" en de tweede "Iepen Fryske Kampioenskippen Skûtsjesilen". De eerste houdt er meer regels op na als het gaat om de authentieke eigenschappen van het schip waar mee gevaren wordt. De eerste zijn de raspaarden en de tweede zijn iets minder streng in de leer als het gaat om de eigenschappen van het schip.

Als toeschouwer merk je daar niets van. Zowel bij de SKS als bij de IFKS zie je tientallen Skûtsjes jaarlijks met elkaar strijden om de roem en de eer. Dit doen ze al sinds de jaren twintig van de negentiende eeuw. Dus al bijna tweehonderd jaar. Het is een mooi schouwspel. Zeker als er een stevige bries staat. Het moet al erg hard waaien voordat de Skûtsjebemanningen er de brui aan geven. 

De Skûtsjes strijden op meerdere wateren in Friesland met elkaar. Eigenlijk doen ze alle Friese meren aan en het IJsselmeer. Bijzonder is ook de wedstrijd op de Wijde-Ee nabij De Veenhoop. Dat is een relatief smal water. Dus als je daar aan de wal staat te kijken kun je de Skûtsjes bij tijd en wijle bijna aanraken als ze voorbij laveren.

Hoe dan ook, een zomer in Friesland is niet compleet zonder een bezoek aan het Skûtsjesilen. Voor het gemak zetten we hieronder de twee agenda's. Ze sluiten perfect op elkaar aan, dus drie weken aaneengesloten kans om live het Skûtsjesilen mee te maken.

Agenda SKS

30 juli 2022, Grou, Bij De Tynje

01 augustus 2022, De Veenhoop, Bij Ie-Sicht

02 augustus 2022, Earnewâld, Sânemar

03 augustus 2022, Terherne, Vanaf de pier

04 augustus 2022, Langweer, Vanaf het strand van het dorp

05 augustus 2022, Elahuizen, Langs de oever van het dorp; Mardyk

06 augustus 2022, Stavoren, Vanaf de IJsselmeerdijk

08 augustus 2022, Woudsend, Vanaf de Indyk

10 augustus 2022, Lemmer, Vanaf de pier bij het strand

11 augustus 2022, Lemmer, Vanaf de pier bij het strand

12 augustus 2022, Sneek,Vanaf het Starteiland

Agenda IFKS

13 augustus 2022, Hindeloopen

14 augustus 2022, Stavoren

15 augustus 2022, Heeg

16 augustus 2022, Sloten

17 augustus 2022, Rustdag of inhaalwedstrijd(en) bij Echtenerbrug

18 augustus 2022, Echtenerbrug

19 augustus 2022, Lemmer

20 augustus 2022, Lemmer (finale)

Fierljeppen, het wordt tegenwoordig veel gedaan als teambuilding, maar in Friesland doen ze het al eeuwen. Vooral boeren, om zich makkelijk door de landerijen te bewegen die veelal door sloten en slootjes van elkaar worden gescheiden. Zodat de koeien niet naar het land van de concurrent overlopen.

Het schijnt dat op 24 augustus 1767 de eerste officiële fierljepwedstrijd gehouden is in het dorpje Baard. Of het toen ook al fierljeppen genoemd werd is trouwens niet bekend.

Hoe dan ook, boeren gebruiken de polsstok niet meer voor hun boerenwerk, maar de sport is sinds 1767 niet meer verdwenen en alleen maar gegroeid. Jaarlijks worden nu tientallen wedstrijden georganiseerd. Gesprongen wordt van een houten springschans. Sloten en slootjes zijn verruild voor serieuze waterpartijen van soms wel 20 meter breed. Polsstokken zijn uitgegroeid tot enorme lengtes van soms wel twaalf en een halve meter, dit is ook de maximale lengte volgens de voorschriften. Deelnemers, zowel dames als heren, springen tot wel 20 meter ver. Om blessures te voorkomen wordt gelandt in een  zorgvuldig aangeharkt zandbed.

Het fierljeprecord staat op een kleine 22 meter. 21.68 meter om precies te zijn. Het staat sinds 11 augustus 2019 op naam van Nard Brandsma. Op de foto ziet u de toen onttroonde recordhouder Bart Helmholt.

De belangrijkste wedstrijdlocaties in Friesland zijn in de dorpen Winsum, It Heidenskip, Burgum, Buitenpost en de Friese stad IJlst.

Iedere fierljepwedstrijd is een genot om bij te wonen. Niet alleen vanwege het spektakel zelf maar ook omdat je voelt dat je deel uitmaakt van een lange traditie, eentje die teruggaat tot 1767.

Voor een compleet overzicht van de wedstrijddagen en tijden gaat u naar de website van de Frysk Ljeppers Boun (bond van Friese Fierljeppers).

Volgens mij zijn plastic koeien voor het eerst in Friesland opgedoken tijdens Simmer-2000. Dit was een Fries zomerevenement tijdens het eerste jaar van het derde millennium. Je kunt het evenement zien als een Fries onderonsje en reünie op provincieschaal. Friezen kwamen van heinde en ver om het Fries zijn met elkaar te delen, te beleven en te vieren.

Onder het predikaat "Fryslân, lân fan kij" (Friesland, land van koeien) werden 500 kunststof koeien gefabriceerd en in het landschap tentoongesteld. Wellicht omdat de levende exemplaren op stal stonden en de weides wel wat zwart-bont-gevlekt kon gebruiken als landelijk decor van het Simmer-2000 evenement.

We zijn inmiddels ruim 20 jaar verder. Er is veel veranderd. Koeien zijn in Friesland gewoon weer in de weide te zien. Weidegang en kruidenrijk gras zijn gangbare begrippen geworden in melkproductie en melkconsumptie. Als je nu door Friesland rijdt zie je bij tijd en wijle meer weides mét koeien dan weides zonder koeien.

Plastic koeien leven langer dan echte. Na ruim 20 jaar zijn ze er nog volop. Vaak als ornament in particuliere tuinen of als blikvanger voor bedrijven, zoals notabene bij de Fonterra mega-kaasfabriek in Heerenveen, die hebben een heleboel. Ik maak er een gewoonte van om ze te fotograferen. Je ziet ze in allerlei kleuren. Het wordt inmiddels een bonte verzameling.

Vandaag staat in de Leeuwarder Courant dat de Friese veeboeren de komende jaren een hard gelag wacht. Velen van hen zullen gedwongen moeten stoppen. Ik vraag me af hoe de provincie Friesland over nog eens ruim 20 jaar eruit zal zien.

Moeten we straks weer plastic koeien "van stal" halen zeker. Dacht het niet!

"Fryslân, lân fan kij"

Sibrandahûs is een gehucht tussen Dokkum en Burdaard. In de regio is het vooral bekend vanwege een prachtig Middeleeuws kerkje (waar ook getrouwd wordt) en een niet erg spannende brug over de Dokkumer-Ee. De brug verbindt Noord en Zuid, kleigrond en zandgrond, én liefdesrelaties.

De meeste mensen kennen het fenomeen van de liefdesslotjes. Je ziet het vooral in de grote romantische toeristensteden. Geliefden hangen een hangslotje aan een brugleuning als teken van eeuwige trouw en liefde. 

Voor veel geliefden westelijk van Dokkum heeft de brug in Sibrandahûs in vroeger jaren een belangrijke rol gespeeld. Ik hoorde een verhaal tijdens een voorleesavond in de kloosterkapel in Jannum, niet ver van Sibrandahûs. Het verhaal ging over Gerben en Ybeltsje. Hij woonde aan de noordkant van de Dokkumer-Ee, zij aan de zuidkant. Hij was een welgestelde boerenzoon, zij dochter van een eenvoudige arbeider. Hij kwam van de kleigrond, zij van de zandgrond. 

Het verhaal combineert onmogelijke liefde, rang en stand en een geheime ontmoetingsplaats bij de brug van Sibrandahûs.

Het verhaal trof me in het hart, mijn ouders trof hetzelfde lot. Hij was zoon van het hoofd van de school, zij was dochter van een eenvoudige groenteboer. Hij kwam van de noordelijke kleigrond, zij van de zuidelijke zandgrond. Hij schreef liefdesgedichten en schetste de brug van Sibrandûs erbij als te nemen obstakel. Heit was een romanticus.

De liefde overwon, zowel bij Gerben en Ybeltsje als bij mijn ouders. Had het fenomeen bestaan dan hadden er regelmatig liefdesslotjes aan de brug van Sibrandahûs gehangen.


0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 | 43 | 44 | 45 | 46 | 47 | 48 | 49 | 50 | 51 | 52 | 53 | 54 | 55 | 56 | 57 | 58 | 59 | 60 | 61 | 62 | 63 | 64 | 65 | 66 | 67 | 68 | 69 | 70 | 71 | 72 | 73 | 74 | 75 | 76 | 77 | 78 | 79 | 80 | 81 | 82 | 83 | 84 | 85 | 86 | 87 | 88 | 89 | 90 | 91 | 92 | 93 | 94 | 95 | 96 | 97 | 98 | 99 | 100 | 101 | 102 | 103 | 104 | 105 | 106 | 107 | 108 | 109 | 110 | 111 | 112 | 113 | 114 | 115 | 116 | 117 | 118 | 119 | 120 | 121 | 122 | 123 | 124 | 125 | 126 | 127 | 128 | 129 | 130 | 131 | 132 | 133 | 134 | 135 | 136 | 137 | 138 | 139 | 140 | 141 | 142 | 143 | 144 | 145 | 146 | 147 | 148 | 149 | 150 | 151 | 152 | 153 | 154 | 155 | 156 | 157 | 158 | 159 | 160 | 161 | 162 | 163 | 164 | 165 | 166 | 167 | 168 | 169 | 170 | 171 | 172 | 173 | 174 | 175 | 176 | 177 | 178 | 179 | 180 | 181 | 182 | 183 | 184 | 185 | 186 | 187 | 188 | 189 | 190 | 191 | 192 | 193 | 194 | 195 | 196 | 197 | 198 | 199 | 200 | 201 | 202 | 203 | 204 | 205 | 206 | 207 | 208 | 209 | 210 | 211 | 212 | 213 | 214 | 215 | 216 | 217 | 218 | 219 | 220 | 221 | 222 | 223 | 224 | 225 | 226 | 227 | 228 | 229 | 230 | 231 | 232 | 233 | 234 | 235 | 236 | 237 | 238 | 239 | 240 | 241 | 242 | 243 | 244 | 245 | 246 | 247 | 248 | 249 | 250 | 251 | 252 | 253 | 254 | 255 | 256 | 257 | 258 | 259 | 260 | 261 | 262 | 263 | 264 | 265 | 266 | 267 | 268 | 269 | 270 | 271 | 272 | 273 | 274 | 275 | 276 | 277 | 278 | 279 | 280 | 281 | 282 | 283 | 284 | 285 | 286 | 287 | 288 | 289 | 290 | 291 | 292 | 293 | 294 | 295 | 296 |