Die Trennung (auf Friesisch "Skieding") ist der passende Name für die Straße, die von Surhuisterveen nach Süden führt. Diese Straße bildet die Landesgrenze zwischen die Provinzen von Groningen und Friesland. Die Landschaft auf beiden Seiten ist das Ergebnis der Torf- und Heidelandgewinnung. Das dichte Muster von kleinen Straßen, die große Anzahl von verstreuten Gebäuden entlang dieser Straßen und die typischen bewaldeten Ufer und Erlenreihen ​​verleihen dem Gebiet einen kleinen, privaten Charakter. Die Parzellen sind im Allgemeinen länglich; Nur um die Heidendörfer Boelenslaan und Houtigehage ist die Parzellierung mehr blockförmig.

Die Dörfer in der Umgebung sind relativ jung und haben aufgrund ihrer Geschichte als Torfbaudörfer oft keinen klar erkennbaren Kern. Drachten, die inzwischen zweitgrößte Stadt Frieslands, existierte erst im 17. Jahrhundert als Kern. Den Anstoß für das Wachstum gab der Vertrag, den die "Drachtster Compagnons" 1641 unterzeichneten, um das Moor nördlich und östlich des heutigen Stadtzentrums auszugraben.

Dass dies ein Grenzgebiet ist, zeigt sich daran, dass ein Großteil der Einwohner des (Groninger) Dorfes Opende Friesen sind. Neben dem kulturellen Aspekt "verschmelzen" beide Provinzen auch landschaftlich. Dies gilt auch für das Grenzgebiet südlich der A7. Es gibt unter anderem Frieschepalen und De Wilp, Dörfer, deren "Ausläufer" in der Nachbarprovinz liegen.

Das Gebiet rund um den "Skieding" bietet eine freundliche, charakteristische und abwechslungsreiche Landschaft. Es ist perfekt für Erkundungstouren mit dem Fahrrad oder zu Fuß. Bei gutem Wetter ist Strandheem ein wunderbares Ziel: ein Erholungssee, an dem Sie schwimmen, surfen und am Strand liegen können. Und möchtest du lieber einkaufen gehen? Drachten ist gleich nebenan!

Ein faszinierender Name für einen faszinierenden Gebiet. Rund um Pingjum befindet sich eine wunderschöne, jahrhundertealte Landschaft, in der der lange Kampf gegen das Meer deutlich sichtbar ist. "Pingjumer Halsband" (Halsband = Kragen) ist der Name eines Hochwasserschutzsystems, das Pingjum in früheren Zeiten vor Überschwemmungen schützte. Das Ackerland rund um das Dorf war früher weitgehend von der Marne umschlossen, einem gewundenen Meeresarm, der bis nach Bolsward reichte. Ein großer Teil des "Kragens" ist erhalten oder restauriert worden und bildet einen schönen Wanderweg.

Das Gebiet ist auch aus anderen Gründen faszinierend. Hier ist der Geburtsort des baptistischen Glaubens: Sein Gründer Menno Simons wurde 1496 in Witmarsum geboren. Ein weiterer berühmter Sohn der Region ist Pier Gerlofs Donia alias Greate Pier, der legendäre friesische Freiheitskämpfer, der 16 Jahre zuvor in Kimswerd geboren wurde.

Anscheinend ist die Region ebenso inspirierend wie faszinierend: Die Dichte an Künstlern und Galerien ist auffallend hoch.

Im Osten und Südosten von Sneek befindet sich eine wunderschöne, weite Landschaft mit einigen verstreuten Terp-Dörfern und einer der elf Städte Frieslands, IJlst. Das Gebiet bildet den Übergang vom Seegebiet zum ehemaligen Middelzee, einem Meeresarm, der von Norden her Friesland tief durchdrungen hat. Hier finden Sie eine Reihe sogenannter "Hempolders", die im 12. und 13. Jahrhundert erbaut wurden. Sie wurden benötigt, weil das Gebiet nach dem Verschlammen des Middelzee durch natürlichen Abfluss kein Wasser mehr verlieren konnte.

Die derzeitige wunderschön gewundene Straße von Westhem über IJlst nach Sneek folgt der Route des alten Hemdijk. Das südliche Ufer des Middelzee lag etwas weiter nördlich und verlief von Westhem nach Nordosten, nach Osten nach Folsgare, nach Westen nach Tjalhuizum und nach Norden nach Tirns.

Sie können diese schöne und interessante Gegend mit dem Auto, vorzugsweise mit dem Cabrio bei gutem Wetter und mit dem Fahrrad erkunden. Oder natürlich vom Wasser aus. IJlst ist über die Wijde Wijmerts und die Geeuw mit der friesischen Seenplatte verbunden. Und die Bolswardervaart verläuft in nordwestlicher Richtung, die (genau wie die Geeuw) Teil der Middelseeroute ist.

Das Gebiet südlich von Dokkum ist als Dokkumer Wâlden (Wâlder) bekannt. Hier befindet sich ein Sandkamm, auf dem sich im Laufe der Jahrhunderte eine besondere Landschaft entwickelt hat. Charakteristisch sind die Erlen-Singles, die die Trennung zwischen den Parzellen bilden. Die weite offene Landschaft des Seetongebietes nördlich von Dokkum macht einer halbgeschlossenen, sogenannten Coulissen-Landschaft Platz.

Der Wechsel zwischen Freiflächen, Baumgürteln und kleinen Waldstücken verleiht dem Gebiet seinen eigenen Charme. Nicht umsonst ist es Teil der Nationalen Landschaft ’De Noordelijke Friese Wouden’.

Bereits um 4000 v. Chr. Gab es Besetzung auf dem höheren Sandkamm. Aufgrund des steigenden Meeresspiegels verwandelte sich das Gebiet im Laufe der Jahrhunderte in ein unzugängliches Moorgebiet. Ab dem Jahr 1100 wurde das aus dem nördlichen Lehmgebiet abgebaut. Über die nach Nord-Süd ausgerichtete Unterteilung entstanden auf dem ursprünglichen Sandkamm eine Reihe von Dörfern: Driesum, Wouterswoude, Dantumawoude, Murmerwoude, Akkerwoude und Rinsumagest. Die letzten drei wurden 1971 in Damwoude zusammengelegt. ’Dam’ ist nichts anderes als die ersten Buchstaben der drei ursprünglichen Dörfer in einer leserlichen Reihenfolge.

Der Dokkumer Wâlden ist ein Paradies für alle, die Ruhe, Natur und landschaftliche Schönheit lieben. Trotzdem sind alle Einrichtungen für einen angenehmen Aufenthalt vorhanden. Die Gegend hat auch kulturhistorisch viel zu bieten: Kirchen, Windmühlen, die nahe gelegene Festungsstadt Dokkum, das Cihorei "Museum De Sûkerei" usw. Die Dokkumer Wâlden eignen sich ideal für Erkundungen mit dem Fahrrad oder zu Fuß. Kanufreunde können die Valomstervaart besuchen, die die südliche Grenze des Gebiets bildet und Zugang zum Torfgebiet westlich des De Dokkumer Wâlden bietet.

Die Südwestspitze des friesischen Festlandes ist eine faszinierende Region. Mit dem Auto ist es eine Ecke, wo man nicht schnell kommt. Und der Zug Sneek - Stavoren befördert auch keine großen Menschenmengen. Es ist daher eine schöne, ruhige Gegend. Die beruhigende Ruhe von heute steht in starkem Kontrast zu der turbulenten und geschäftigen Vergangenheit.

Bereits 991 wurde Stavoren von den Normannen geplündert. Anscheinend war es zu dieser Zeit bereits eine wohlhabende, reiche Stadt. Dank seiner strategischen Lage an der Zuiderzee war Stavoren im 13. Jahrhundert sogar die wichtigste Stadt in Friesland. Als der holländische Graf Wilhelm IV. 1345 Stavoren erobern wollte, befahl er einem Teil seiner Flotte, nördlich der Stadt zu landen. Der Rest der Armee landete in Laaksum und würde über Warns nach Stavoren vorrücken. Die Schlacht, die später folgte, wurde berühmt als die "Schlacht von Warns", die mit einer miserablen Niederlage für die Holländer und dem Tod von Graf Willem endete. Die Straße von Scharl nach Warns, auf der sich die niederländischen Ritter dem Untergang gegenübersahen, wurde bis weit ins 20. Jahrhundert hinein im Volksmund als "de ferkearde wei" (der falsche Weg) bezeichnet. Am Denkmal auf der Roten Klippe, einem Felsbrocken mit der Aufschrift "Leaver dea as slave" (eher tot als sklave), wird jedes Jahr am letzten Samstag im September an die Schlacht erinnert.

Stavoren erlebte Perioden großer Blüte, aber auch Niedergang und Verfall. Das ist auch das Thema der schönen Saga von Het Vrouwtje van Stavoren. Am alten Hafen steht eine Statue dieser hochmütigen, reichen Witwe, die, wie es heißt, die Ursprünge des Frauensandes auf ihrem Gewissen hat: ein flaches Gebiet vor der Küste, das die Schifffahrt behinderte und daher der Grund für den Niedergang der Stadt.

Zu Beginn des neunzehnten Jahrhunderts war Stavoren kaum mehr als ein kleines Fischerdorf. Ein neuer Impuls war die Eisenbahnverbindung mit Sneek (1885) und insbesondere der ein Jahr später beginnende Fährdienst in Enkhuizen. 1888 kam es zu einer Kollision zwischen den beiden Dampfleiterbooten "Friesland" und "Holland". Der "Schlag" war für Holland: Dampfschiff "Friesland" verschwand jämmerlich in den Wellen. 1899 wurde der erste von drei Dampfzügen in Betrieb genommen, mit denen Eisenbahnwaggons gefahren werden konnten. Im Spitzenjahr 1916 wurden nicht weniger als 340.000 Passagiere und 43.000 Güterwagen umgeladen.

Heutzutage ist Stavoren eine schlafende, wunderschöne Stadt am IJsselmeer, die vor allem im Sommer dank des Wassersporttourismus zum Leben erweckt wird. Aber auch für Nicht-Bootsfahrer ist die Stadt mehr als einen Besuch wert. Probieren Sie die einzigartige Atmosphäre beim Gehen. Besuchen Sie das Atelier Basalt, das Kunsthuis Stavoren oder die Galerie De Staverse Jol. Oder werfen Sie einen Blick auf Toankamer ’t Ponthûs. Und wenn Sie trotzdem aufs Wasser wollen, machen Sie mit der aktuellen Touristenfähre eine Überfahrt nach Enkhuizen Auch Molkwerum und Warns waren dank Handel und Schifffahrt einst wohlhabende Orte. Aufgrund der Inseln, auf denen es gebaut wurde, war Molkwerum lange als "Friesisches Labyrinth" oder "Venedig des Nordens" bekannt. Ein anderer Spitzname war "Heksenhol", der sich auf die Frauen bezieht, deren Männer oft lange auf See blieben. Das Dorf war bekannt für den Handel mit Schwänefleish und hatte eine eigene Vertretung in Amsterdam. Seit 1916 wird im Dorf der berühmte "Molkwarder Koeke" hergestellt, eine besondere friesische Delikatesse. Heutzutage gibt es in der ursprünglichen Bäckerei einen Museum mit einem Teehaus.

Warns hat immer noch eine Reihe von sogenannten "Big Skipper Houses". Heutzutage sind es hauptsächlich Vergnügungsschifffahrer, die das Dorf als Heimathafen haben. Es gibt verschiedene Touristenunterkünfte sowie eine Reihe von Studios und Galerien.

Neben der reichen und turbulenten Geschichte und den aktuellen touristischen Einrichtungen ist die Gegend auch und gerade wegen der wunderschönen Landschaft, Natur und Ruhe einen Besuch wert. Der hoch gelegene "Rode Klif", der malerische Hafen von Laaksum, der tief liegende Sudermar-Polder, der ehemalige Seedeich, die Naturschutzgebiete Mokkebank und das "Bocht van Molkwar" sowie das weite IJsselmeer, das die Einheimischen aus gutem Grund immer noch "See" nennen (das Meer) heißt Alles, was die schöne Kulisse bildet, in der man Rad fahren, spazieren und einfach genießen kann.

Een uurtje met de boot, en je bent in een heel andere wereld. Dat is  het Friese Waddeneiland Schiermonnikoog. Het meest oostelijk gelegen (bewoonde) Nederlandse waddeneiland heeft sinds 1989 in zijn geheel de status van Nationaal Park. Een walhalla voor de natuurliefhebber dus. Maar ook voor de rustzoeker: auto's zijn niet toegestaan op het eiland, behalve voor de eilanders zelf. En kun je in het hoogseizoen bij het vertrek van Lauwersoog nog wel eens het idee hebben dat het druk wordt op het eiland, een half uurtje na aankomst heeft iedereen zich over het eiland verspreid.

Behalve de prachtige natuur en het afwisselende landschap heeft het eiland ook in cultuurhistorisch opzicht het nodige te bieden. In de Middeleeuwen was het eiland eigendom van de 'schiere' (grijze) monniken van het klooster Claercamp bij Dokkum. In de zestiende eeuw werd de provincie Friesland eigenaar van alle kloostergoederen en dus ook van het eiland. Vanwege geldgebrek verkocht de provincie het eiland in 1638. Niet veel later kwam Schiermonnikoog in handen van de familie Stachouwer, die zo'n 200 jaar eigenaar bleef.

De laatste privé-eigenaar was de adellijke Duitse familie Bernstorff, die het eiland in 1893 kocht. In 1945 werd het eiland na de tweede wereldoorlog als vijandelijk vermogen in beslag genomen en kwam het in handen van de Nederlandse Staat.

Met de bouw van het huidige dorp Schiermonnikoog, ook wel Oosterburen genoemd (en in het Schiermonnikoger dialect 'Aisterbun'), werd rond 1720 begonnen. Het dorp diende ter vervanging van het verder naar het westen gelegen dorp Westerburen (Wasterbun). Doordat het eiland langzaam maar zeker in oostelijke richting 'wandelt' verdween dat dorp langzamerhand in zee. Door toedoen van de familie Stachouwer kreeg het nieuwe dorp een zeer regelmatige opzet.

Eeuwenlang waren de zeevaart en visserij de belangrijkste bestaansmiddelen op Schiermonnikoog. Van 1872 tot 1934 was er op het eiland een zeevaartschool. Na de Tweede Wereldoorlog kwamen veel eilanders terecht in de walvisvaart. De walviskaken in het dorp herinneren aan die periode. Tegenwoordig is het toerisme de belangrijkste inkomstenbron. De ongeveer 1000 inwoners verwelkomen ieder jaar zo'n 300.000 toeristen op het eiland, dat ze zelf liefkozend ook wel 'Lytje Pole' noemen (klein stukje grond, polletje).

Schiermonnikoog heeft nog een laatste onverwachte troef in handen die meewerkt aan de bekendheid van het mooie eiland. Het levert over het algemeen de eerste verkiezingsuitslag bij landelijke en gemeenteraadsverkiezingen.

Geheel in lijn met het karakter van het eiland zijn er veel georganiseerde activiteiten op Schiermonnikoog die een relatie hebben met natuur, flora en fauna. Onthaasten, wandelen, excursies, veel teveel om hier op te noemen. Voor een actueel overzicht gaat u het best naar de evenementenagenda van de VVV-Schiermonnikoog.  

Vlieland: een Fries waddeneiland met een 'Hollandse inslag'. Nadat het aanvankelijk toebehoorde aan de Friese Staten, is het eeuwenlang bestuurd door de Staten van Holland en later de provincie Noord Holland. Het eiland was daardoor lange tijd sterk gericht op Holland, en andersom.

Zo was er op het eiland een 'dependance' van de admiraliteit van Amsterdam (het huidige museum Trompshuys). En de post werd bijvoorbeeld bezorgd via het buureiland Texel. Door de relatie met het (rijke) Holland kwam het toerisme naar Vlieland al vroeg op gang. Al in 1906 werd op het eiland een VVV opgericht! De Hollandse invloed blijkt tenslotte uit het feit dat het oorspronkelijke dialect meer verwant is aan het Nederlands dan aan het Fries. In 1942 werd Vlieland (weer) bij Friesland gevoegd.

Ook landschappelijk gezien is Vlieland anders dan de overige Friese waddeneilanden. Zijn de oostelijk delen van Terschelling, Ameland en Schiermonnikoog leeg, ruig en onbewoond, op Vlieland ligt juist aan de oostkant het enige dorp. Daar heeft zich ook het hoogste duin van de waddeneilanden gevormd: het bijna 40 meter hoge Vuurboetsduin, waar de vuurtoren op gebouwd is. Naarmate je verder naar het westen gaat, wordt het eiland leger, ruiger en onherbergzamer. De Vliehors (zie foto), het meest westelijke deel van het eiland, is een grote zandvlakte die voor een deel wordt gebruikt als militair oefenterrein. Ten noordwesten daarvan moeten in zee nog de resten liggen van het dorp West-Vlieland, dat in de achttiende eeuw definitief in de golven verdween.

Een ander verschil met de overige waddeneilanden is dat Vlieland vrijwel volledig bestaat uit duinen, bos en strand. Er is dan ook nauwelijks sprake (meer) van landbouw. Het enige vee op het eiland zijn geiten, Schotse Hooglanders en paarden, die vooral een functie hebben in het kader van het natuurbeheer.

Vlieland: anders dan de andere waddeneilanden. Maar in veel opzichten ook weer niet: de rust, de natuur, het licht, de zee, het strand, de duinen, de wolkenluchten, het onvermijdelijke vakantiegevoel...

ps. ben je benieuwd naar de vele activiteiten die georganiseerd worden op Vlieland kijk dan even op de evenementenkalender van VVV-Vlieland.

Het Friese Waddeneiland Terschelling is natuurlijk bekend vanwege Oerol, het theaterfestival dat sinds 1981 ieder jaar in juni plaatsvindt op het eiland. Het is uitgegroeid tot één van de grootste festivals voor straat- en locatietheater in Europa en trekt ieder jaar vele duizenden bezoekers. Maar Terschelling is meer dan alleen Oerol. Veel meer!

Het grootste van de Friese waddeneilanden biedt in elk jaargetijde alles voor een korter of langer verblijf. Het vakantiegevoel begint al bij het vertrek uit Harlingen. En dat gevoel groeit naarmate het silhouet van het eiland, met de eeuwenoude Brandaris, zich steeds scherper tegen de horizon begint af te tekenen.

De boot meert aan in het levendige West. Van daaruit loopt, via een groot aantal dorpen, gehuchten en buurtschappen, de weg die voor auto's de enige verbinding is met de rustige en ruige oostkant. Van oorsprong worden op het eiland maar liefst drie dialecten gesproken: het 'Westers' (of 'Westerschylgers') in West-Terschelling, het 'Midslands' (of 'Meslônzers') in Midsland en het 'Aasters' in de dorpen ten oosten daarvan.

Het eiland kent een grote diversiteit aan landschappen. Uitgestrekte stranden, beschutte bosgebieden, het steeds wisselende duinlandschap, de agrarische polder en het schilderachtige wad. Tachtig procent van het eiland bestaat uit natuur. De 'topper' op dat gebied is de Boschplaat, een uniek natuurgebied dat bestaat uit strandvlaktes, duinen en kwelders die door slenken doorsneden worden. Als één van weinige gebieden in Nederland heeft de Boschplaat al sinds 1970 het predikaat 'Europees Natuurreservaat'.

In de laaggelegen, vochtige duinvalleien, de zogenaamde 'plakken', groeit de cranberry. Deze uit Amerika afkomstige plant is op het eiland terecht gekomen nadat in 1845 een vat met bessen van de plant was aangespoeld. De cranberry wordt gebruikt bij het maken verschillende producten, waaronder jam, wijn en azijn.

Voor elk wat wils. Dat is Terschelling. Natuur, cultuur, cultuurhistorie, rust, vertier. Het noemen van een paar highlights zou de rest tekort doen. Dat doen we dus niet. Bovendien is veel leuker om het eiland zélf te ontdekken en je eigen, persoonlijke highlights te bepalen.

Nou vooruit, misschien toch goed om de goed gevulde evenementenagenda van VVV-Terschelling er even op na te slaan als je een bezoek aan Terschelling overweegt. 

Ameland, een van de vier Friese Waddeneilanden heeft zeer veel te bieden. Een prachtige natuurlijke omgeving waar je eindeloos kunt fietsen en wandelen. Maak eens een tocht naar Het Oerd of nog verder, De Hon, en ervaar de ruimte, de leegte en de stilte. Bezoek de dorpjes Nes (Ameland), Buren, Ballum en Hollum en proef de rijke historie en eigenzinnige Amelander cultuur. Beklim de vuurtoren van Hollum en geniet van het geweldige uitzicht. Of zoek het nóg hoger op en maak vanaf het vliegveld van Ballum een rondvlucht boven het eiland. Een parachute-sprong behoort ook tot de mogelijkheden. En met beide benen weer op de grond kun je vervolgens op de golfbaan een balletje slaan. Of je gaat kitesurfen, of paardrijden, of gewoon lekker op het strand liggen. Op Ameland hoef je je niet te vervelen!

De Amelanders zelf doen dat ook niet: er is geen eiland waar zoveel evenementen georganiseerd worden. Op cultureel gebied bijvoorbeeld: het Midzomerfeest, het Rôggefeest, Zydeco at Sea, de Horizontoer en de Amelander-Kunstmaand. Daarnaast mag Ameland zich met recht het sportiefste waddeneiland noemen. Ieder jaar is er een nationaal beachvolleybal-toernooi, een internationaal strandrugby-toernooi, de Advent-ure Run en de Tri Ambla, Nederlands mooiste cross-triatlon (in 2008 het officiële ETU Europees Kampioenschap!).

Ameland in een notedop: er gebeurt van alles, er kán van alles, maar er móet niks! Hoewel... Wat u eigenlijk niet mág missen, is de tewaterlating van de paardenreddingboot. Gemiddeld één keer per maand wordt gedemonstreerd hoe in vroeger dagen bij "schip in nood" de reddingboot door tien paarden over het strand en door de branding werd "gelanceerd". Een spectaculair gezicht!

Ooit, aan het eind van de negentiende eeuw, is het eiland door middel van een dam verbonden geweest met het vasteland. Maar de zee besliste destijds dat Ameland een eiland moest blijven: de dam verdween grotendeels in de golven. Het eerste deel vormde de basis voor de huidige veerdam bij Holwerd. Bij eb zijn de restanten van het overige deel nog zichtbaar.

In de twintigste eeuw zijn plannen gemaakt om Ameland door middel van twee dijken te verbinden met het vasteland en het gebied tussen die dijken in te polderen. Dit keer was het de mens zelf die besliste dat het eiland een eiland moest blijven. Gelukkig maar...

Friesland: zweifellos die eigenwilligste Provinz der Niederlande. Und nach Meinung vieler die schönsten. Nicht umsonst wird Friesland jedes Jahr von Hunderttausenden von Touristen besucht. Obwohl es im Sommer an manchen Orten ziemlich voll sein kann, ist Friesland im Allgemeinen ein Synonym für Raum und Ruhe. Nirgendwo in den Niederlanden finden Sie eine so große Vielfalt an Landschaften wie in Friesland. Das eindrucksvolle Gezeitengebiet des Wattenmeeres, die Watteninseln mit ihren endlosen Stränden, die wunderschöne, noch weitgehend unentdeckte Landschaft der nordfriesischen Wälder, die Wälder im Südosten der Provinz und das wunderschön abfallende "Gaasterland", die wunderschöne IJsselmeer Küste und Natürlich die berühmten friesischen Seen.

Die schöne, abwechslungsreiche Landschaft geht Hand in Hand mit einer reichen und abwechslungsreichen Natur. Vier der insgesamt zwanzig Nationalparks befinden sich (teilweise) in Friesland: Schiermonnikoog, das Lauwersmeer, die Alte Feanen und die Drents Friese Wold. Und das gesamte Wattenmeer wurde 2009 sogar von der UNESCO zum Weltkulturerbe erklärt. Neben diesen großen Gebieten hat Friesland auch zahlreiche kleine landschaftliche Juwelen, die von It Fryske Gea oder Natuurmonumenten verwaltet werden.

Die reiche Kulturgeschichte ist fast überall in Friesland sichtbar und spürbar: Hügel mit alten Kirchen, alten Deichen, Mühlen, Pumpstationen, Torfgrabungen, Kanälen, Wasserstraßen und den bekannten friesischen Elf Städten. Darüber hinaus gibt es in Friesland zahlreiche kleine und oft sehr reizvolle Museen, die die lokale Geschichte auf originelle Weise beleuchten.

Aber Friesland hat mehr zu bieten als nur die Vergangenheit! Museen für zeitgenössische Kunst, Galerien, Skulpturengärten usw. Festivals in Friesland? Wählen Sie: Musik, Theater, Oper ... Veranstaltungen in Friesland? Wer kennt nicht die Elfstedentocht, die Sneekweek, die Skûtsjesilen oder den PC, den Wimbledon des "Kaatsers" ... Aber es gibt viele andere Veranstaltungen in Friesland, große und kleine.

Friesland: die vollständigste Provinz der Niederlande. Friesland hat für jeden etwas zu bieten: Jung, Alt, Familien mit Kindern, Liebhaber von Ruhe und Raum, aber auch diejenigen, die ein bisschen mehr Action wollen. Friesland ist alles: schöne Landschaften, schöne Natur, eine reiche Kultur, viel Aktivität und eine freundliche Atmosphäre. Und in Friesland ist alles möglich: Radfahren, Wandern, Einkaufen und gutes Essen; Grenzenloses Segeln, Segeln, Inlineskaten oder Reiten; am Strand faulenzen, Drachen steigen lassen, Sand segeln und schwimmen; Schlittschuhlaufen, Eissegeln, Eis essen, auf der Terrasse etwas trinken...

Wilkommen in Friesland!

Friesland ist für viele Besucher ein Synonym für den wasserreichen Südwesten der Provinz. Friesland verdankt seine Bekanntheit als Wassersportprovinz schlechthin dieser wunderschönen Gegend. Und das ist nicht verwunderlich: ein ausgedehntes System von Seen, Teichen und Kanälen, eine Vielzahl von gemütlichen Wassersportorten und das IJsselmeer "um die Ecke". Ein Paradies für Wassersportler! Oft als dat "Friese merengebied" bezeichnet

Aber Südwestfriesland hat mehr zu bieten als nur Wasser. Auch ohne Boot, Kanu oder Surfbrett ist die Gegend sehr lohnenswert. Die schöne, weite Seenlandschaft eignet sich auch hervorragend zum Radfahren, zu Fuß oder mit dem Auto. Genießen Sie die Ruhe, die Natur und die schöne Aussicht Im Gaasterland finden Sie eine ganz andere Atmosphäre: eine hügelige Landschaft mit einer wunderbaren Vielfalt an Wäldern, Freiflächen und Übergängen zwischen ihnen. Einzigartig für die Niederlande sind die Klippen, die stellenweise bis zu zehn Meter über das IJsselmeer ragen. In einem von ihnen, The Red Cliff, fand 1345 die berühmte Schlacht von Warns statt.

Südwestfriesland hat neben Ruhe und Weite, hervorragenden Wassersportarten, wunderschönen Landschaften und wunderschönen Naturschutzgebieten auch eine reiche Kulturgeschichte. Sie finden hier nicht weniger als sechs der elf Städte, jede mit ihrem eigenen Charme: das geschäftige Sneek, das ruhige IJlst, die einzigartigen Sloten, die alten Stavoren, die besonderen Hindeloopen und das schöne Workum.

Friesland ist mehr als nur Seen, Terpen, Deiche und die Elfsteden (elf Städte), es ist auch ein Gebiet der Torfgewinnung, Heideflächen, Wälder und Bäche. Zusammen bilden sie die einzigartige Landschaft Südostfrieslands Hier wechselt Friesland langsam nach Drenthe und Overijssel. Landschaftlich, aber auch kulturhistorisch und sprachlich. Südlich des Tsjonger liegen die Stellingwerven, die bis 1504 unabhängig waren. Ein Teil der Bevölkerung spricht Stellingwerfs, eine Sprache, die eher mit Drents, Gronings und Plattdeutsch verwandt ist als mit Friesisch.

Südostfriesland beherbergt eine Reihe bekannter Touristenorte: Bakkeveen, Appelscha, die Drents Friese Wold, Noordwolde, Oldeberkoop, Beetsterzwaag und Oranjewoud. Dort finden Sie wunderschöne Wald- und Heideflächen, stattliche Landhäuser, ausgedehnte Rad- und Wanderwege, Galerien, Museen und Attraktionen für Kinder. Aber auch die weniger bekannten Teile der Gegend sind sehr lohnenswert. Nehmen wir zum Beispiel "De Frije Wiken", ein wunderschönes und noch weitgehend unentdecktes Gebiet zwischen der Opsterlandse Compagnonsvaart und De Tsjonger. Wie in De Grote Veenpolder, westlich von Wolvega, verschmelzen Kulturgeschichte und Natur fast unbemerkt. Die großflächige Torfgewinnung in beiden Gebieten hat auch zu einem System von Wasserstraßen geführt, die heutzutage Teil der Turfroute sind, einer wunderschönen Bootsroute durch Südostfriesland, Südwest-Drenthe und Nordwest-Overijssel.

Nirgendwo ist der jahrelange Kampf gegen das Wasser in der Landschaft "präsenter" als im Nordwesten von Friesland. Am auffälligsten sind die uralten Hügel und der beeindruckende zeitgenössische Wattenmeerdeich. Weniger eindringlich sind die vielen alten Deiche, die sich durch die Gegend schlängeln, darunter der berühmte Slachtedyk Im Mittelalter war der nordwestliche Teil von Fryslân noch eine Insel, Westergo. Es wurde von der Middelzee und der Marne umschlossen, zwei Seearmen, die sich zwischen Bolsward und Sneek vereinigten und allmählich verschlammten und polderten. Die Geschichte seiner Entstehung hat zu einer wunderschönen Gegend geführt, in der sich "altes" und "neues" Land abwechseln. Eine beispiellose Weite, malerische Dörfer und drei faszinierende Städte: Bolsward, eine der beiden friesischen Hansestädte; Franeker, die zweite Stadt in den Niederlanden mit einer Universität; und Harlingen, Hafenstadt und Tor zum UNESCO Wattenmeer-Welterbe.

Am Ufer der IJsselmeer liegt der einzige echte Badeort von Friesland: Makkum, der aus gutem Grund oft als die zwölfte Stadt von Fryslân bezeichnet wird. Makkum ist bekannt für seine sogenannte "Makkumer Aardewerk" (Töpferei) und heutzutage auch die Superyacht-Werft von Feadship.

darum, der Nordwesten von Friesland hat für Jung und Alt viel zu bieten. Sie finden eine atemberaubende Landschaft, Raum, Ruhe, Natur und eine reiche Kulturgeschichte; Sie können Fahrrad fahren, laufen, segeln, segeln, surfen, einkaufen, einen Superyacht kaufen, ausgehen und vieles mehr.

Der Nordosten von Friesland ist das Beispiel dessen, was die Deutschen so treffend als "Geheimtipp" bezeichnen. Die Gegend ist noch weitgehend unentdeckt, sehr abwechslungsreich und bietet für jeden etwas. Was willst du mehr!

Nirgendwo in Friesland gibt es ein so abwechslungsreiches Landschafts- und Naturgebiet: die einzigartige, halboffene Landschaft der nordfriesischen Wälder (nicht umsonst als Nationallandschaft ausgewiesen) mit dem angrenzenden Nationalpark De Alde Feanen; das weite terpen-gebiet mit seiner schönen aussicht; Lauwersmeer Nationalpark; und "um die Ecke" Wattenmeer-Weltkulturerbe und die Inseln Schiermonnikoog und Ameland.

Nordost-Friesland ist eine Gegend, in der Sie wirklich Ruhe und Frieden erleben können. Radfahren, Wandern, Segeln oder einfach nur faulenzen. Genießen Sie die wunderschönen Landschaften und einzigartigen Naturschutzgebiete. Probieren Sie die reiche Kulturgeschichte, die sich unter anderem in den 20 (!) kleineren und größeren Museen der Region zeigt.

Aber es ist nicht nur Frieden und Ruhe. Das Gebiet bietet auch viele Aktivitäten für Jung und Alt: Segeln, (Kite-) Surfen, den größten Kletterpark Europas und viele unterhaltsame und spektakuläre Veranstaltungen. Und Dokkum, eine der berühmten Elsteden (elf Städte), ist vor allem während der Touristensaison ein pulsierendes Zentrum. In einem schönen historischen Ambiente Altstadt finden Sie viele schöne und überraschende Geschäfte, gemütliche Terrassen und attraktive Restaurants.

Zwischen Leeuwarden, Drachten, Heerenveen und Sneek, den vier größten Orten der Provinz, liegt das pulsierende Herz von Friesland. Das Gebiet ist von einer Reihe von Autobahnen und Eisenbahnen sowie dem Princess-Margriet-Kanal umschlossen und durchschnitten. Von hier aus haben Sie ganz Friesland mit all seiner Vielfalt und Variation in Reichweite.

Aber auch für einen kürzeren oder längeren Aufenthalt hat die Gegend mehr als genug zu bieten. Wassersport hat hier traditionell eine wichtige Rolle gespielt. Grou und Earnewâld waren die ersten echten Wassersportdörfer in der Provinz und das Snekermeer ist vielleicht der berühmteste See in den Niederlanden.

Drachten, Heerenveen und Leeuwarden konzentrieren sich heutzutage ebenfalls auch auf Wassersport, haben jedoch viel mehr Eigenleistungen. Hier finden Sie eine große Auswahl an Geschäften, Museen, Theatern, Kinos, Cafés, Restaurants usw. In Leeuwarden wird dies auch von einem wunderschönen historischen Altstadt begleitet.

Neben den Menschenmassen am und auf dem Wasser und den geschäftigen Städten hat die Gegend auch ein ganz anderes Gesicht. Außerhalb der großen (Wassersport-) Zentren finden Sie eine Oase der Ruhe, malerische Dörfer, eine wunderschöne weite Landschaft und wunderschöne Naturschutzgebiete. Das 500 Hektar große Naturschutzgebiet südlich von Aldeboarn, De Deelen, ist etwas ganz Besonderes. Genau wie der Nationalpark De Alde Feanen (südlich von Earnewâld) wurde dieses Gebiet in früheren Zeiten durch die großflächige Torfgewinnung geschaffen.

Das Wattenmeer ist einzigartig auf der Welt. Nicht umsonst wurde der größte Teil von der UNESCO zum Weltkulturerbe erklärt. Die Landschaft entstand nach der letzten Eiszeit vor rund 7000 Jahren. In geologischer Hinsicht ist das sehr jung. Und die Landschaft verändert sich immer noch, fast so, wie man es sich ansieht.

Die Watten sind auch in Bezug auf die lebende Natur einzigartig. Nirgendwo sonst auf der Welt gibt es einen vergleichbaren Reichtum und eine vergleichbare Vielfalt. Dort leben nicht weniger als 10.000 verschiedene Pflanzen und Tiere. Ständige Bewohner, aber auch sehr viele Besucher: 10 bis 12 Millionen Zugvögel nutzen das Gebiet jedes Jahr.

Die Inseln bieten eine angenehme Mischung aus Natur, Ruhe, Kulturgeschichte, charmanten Dörfern, wunderschönen Stränden, Wäldern, Dünen, Veranstaltungen, Unterhaltung und allen Arten von sportlichen Aktivitäten. Und trotz der Gemeinsamkeiten hat jede Insel eine unverwechselbare Atmosphäre.

Tatsächlich kann die Wattenmeerregion nicht mit Worten erfasst werden. Man muss es vor Ort erleben, schnuppern und schmecken.

Hindeloopen is een opmerkelijke stad in Friesland. Zij dankt haar rijkdom aan de zeehandel en dat is nog steeds af te lezen aan de excellente interieurkunst. Toch had de stad geen haven. De nederzetting ontwikkelde zich tot stad dankzij de koopvaardij voor vooral Amsterdamse kooplieden. Hindeloopen nam deel aan het Hanze-verbond en in de 14de eeuw bestond er al bloeiende handel met Skandinavië, de Baltische landen en Engeland.

Hindeloopen wordt voor een belangrijk deel omvat door de oude Zuiderzeedijk. Bij de huidige kleine voorhaven met een havenlicht op het hoofd staat een reddingloods van de KNRM. Bij de sluis is in 1619 het sluishuis gebouwd: het Sylhues. De open dakruiter kwam er pas in de 19de eeuw op, de Oostertoren voor de Hindeloopers. Aan de zijde van dijk en haven is een leugenbank neergezet. De luifel dateert uit 1785. Daarboven zit een gevelsteen met een voorstelling van Petrus’ visvangst. Toch was het eerder een schippers- dan een vissersstad. Vanaf de sluisbrug, de Sylsbrêge, is er naar het zuiden goed zicht op de dubbele wipbrug met de naam Skoelebrêge. Het is een brug met een oorgat, een inventieve sleuf tussen de twee flappen, om aken en botters met staande mast doorgang te verlenen zonder dat de brug ‘gewipt’ hoefde te worden. Verderop ligt de onregelmatige bebouwing aan een wirwar van straten, stegen en watertjes.

De Hindelooper commandeurswoningen bezitten sierlijke tuitgevels met in de geveltop meestal twee horizontale friezen met vlechtingen, siermetselwerk van gele en rode steen. In die geveltop staan een of meer ovale vensters. De deuromlijsting is ook bijzonder: de deur staat in een zwaar kozijn en het kalf dat de deuropening afdekt is gesneden met een accolade- vorm en als de versiering compleet is: met nog twee rozetten. Het mooiste commandeurshuis staat op de hoek van de Buren en het grachtje van de Nieuwe Weg. Aan de Nieuwstad en andere straten zijn ook dergelijke woningen te vinden. Bijvoorbeeld op de hoek van de Nieuwstad en de Meenscharsteeg: gebouw Irene dat in 1714 is gebouwd en in de jaren dertig gerenoveerd.

Aan de Meenscharswiken staan nog enkele ‘likhuzen’, kleine zomerhuizen op het achterterrein waar de gezinnen gingen wonen als kapiteins en schippers op zee waren.

Op tal van plaatsen kan de Hindelooper interieurschilderkunst bewonderd worden. Op Nieuwe Weide 14 bijvoorbeeld, waar in de winkel een oude betimmering op overdadige wijze is beschilderd met onder meer de deugden in de Hindelooper klederdracht. Het is een en al traditie in Hindeloopen.

De stad was tot het einde van de 18de eeuw meer gericht op de zee dan op het Friese achterland. De inwoners hebben een eigen taal met invloeden van het Fries, maar met ook een eigen woordenschat. Er zijn dus tweetalige straatnaambordjes. De klederdracht wordt nog gedragen bij speciale gelegenheden. De voorname, ingetogen mannenkleding en de kleurige sitsen kleding van de vrouwen.

De cultuur van Hindeloopen kan vooral in het Hidde Nijland Museum in het voormalige stadhuis uit 1682 bewonderd worden. De traditie van snij- en vooral schilderkunst is hier bewaard gebleven. Hoewel het krullerige niet zonder buitenlandse inspiratie is, is de stijl vooral gebaseerd op decoratieve renaissancepatronen.

De hervormde kerk staat aan de westelijke rand van de stad, een gevolg van afslag van land aan de zeezijde. Zij is in 1593 gebouwd en maakte in 1632 al weer plaats voor een groter gebouw. In de 17de eeuw groeide Hindeloopen dusdanig dat er een volledige beuk bijgebouwd moest worden. Die verdween in 1892, toen de bevolking weer gekrompen was. Tegen de westzijde van het schip staat een markante toren, de mooiste van de Friese IJsselmeerkust.

Het grootste huis van Hindeloopen staat aan de Nieuwe Weide op een hoek van twee grachten: een voormalig stadhuis. Het statige huis is als woning gebouwd in de Lodewijk XVI-stijl in de late 18de eeuw. De naoorlogse stadsuitbreidingen hebben in het zuiden plaatsgevonden. In het noorden is een grote recreatiehaven aangelegd.

Harlingen (15.000 Einwohner) ist eine der elf friesischen Städte, die fünftgrößte in der Provinz. Die Blütezeit hat Harlingen dem Meer zu verdanken. Der kleine Ort nahe des Kirchendorfes Almenum, Heimatort vieler Seeleute, erhielt 1234 Stadtrechte. Der Handel mit England, Hamburg, Skandinavien und anderen Ostsee-Anrainern brachte den Aufschwung. Dabei wurde erst 1500 der Hafen von Harlingen angelegt.

Explosionsartig wuchs die Bedeutung von Harlingen danach im 16. Jh.: die Vervierfachung der Stadtfläche, der Bau einer Festungsanlage, ein zweiter großzügig angelegter Binnenhafen. Dieser Reichtum fand seinen Widerhall in den Renaissance-Stadttoren sowie einem prunkvollen Rathaus. Auch der Brückenbau, der im 19. Jh. die Stadttore ersetzte ist Zeugnis von diesem Wohlstand.

Der Rathausturm mit dem Stadtpatron Michael aus dem 16. Jh. wurde oft erneuert. Auch am Rathaus am Noorderhaven ist ein Abbild des Heiligen im Barockrathaus (Hendrik Norel, 1730) zu sehen. Die Lagerhäuser am Noorderhaven stammen aus dem 17. Jh., wie zum Beispiel das Java-Haus mit einem Treppengiebel aus dem Jahr 1694. Prunkstück ist das Lagerhaus am Roerpersteeg.

Die Grote Sluis, ursprünglich aus dem Jahr 1524, wurde mehrere Male restauriert. Nördlich vom Noorderhaven zieht sich der Zuidersloot, Wasserlauf bei den regelmäßigen Stadterweiterungen des ausgehenden 16. Jh. Die Grachtenhäuser aus dem 17. und 18. Jh. sind gut erhalten geblieben. Am östlichen Rand der Innenstadt liegt der Englische Garten, ein Stadtpark, der 1843 angelegt worden ist.

Der älteste Turm der Stadt ist der der Grote Kerk oder des Doms von Almenum, ein Tuffsteinturm des früheren gleichnamigen Dorfes. Die Kirche wurde im 18. Jh. abgebrochen und durch eine neue ersetzt (1772-1775). Kanzel und Orgel im Innern der einfachen Saalkirche, gefertigt von Hinsch und Hempel sind die architektonischen Höhepunkte dieses Gebäudes.

Am 1597 gegrabenen Zuiderhaven gab es viele Werften der Friesischen Admiralität. An der Nordseite davon dominiert die Sint-Michaelskerk das Stadtbild, eine große gotische Kreuz-Basilika (1881). Heute ist im Hafen auch die große Urker Fischereiflotte zu Hause. Von Harlingen aus gibt es Fähren zu den friesischen Wattenmeerinsel Terschelling und Vlieland.

Bekanntester Bürger der Stadt war der Schriftsteller Simon Vestdijk (1898 bis 1971), dessen Romanfigur Anton Wachter mit einem Denkmal in der Innenstadt gedacht wird.

Franeker, heute 13.000 Einohner, war im Mitelalter der bedeutendste Ort des nördlichen Westergo. Entstanden um 800 als ein Kastell des Königs, fanden viele adelige Familien den Weg nach Franeker, bauten hier ihre Herrenhäuser. Albrecht von Sachen, König von 1485 bis 1500, festigte seit 1448 von hier aus seine Herrschaft. Der Name Franeker bedeutet so viel wie Land des Königs (Froon-acker).

Hessel van Martena, wichtigster Vasall des Herzogs, ließ 1498 das Martenahuis, Voorstraat, erbauen. Es handelt sich um zwei Gebäudeteile mit achtseitigem Treppengiebel. Es war lange Zeit Rathaus und Sitz der Gemeinderwaltung Franekeradeel. Auch der Martena-Garten ist ein Besuch wert.

1585 begründete Statthalter Willem Lodewijk van Nassau eine Universität in Franeker, nach Leiden die zweitälteste des Landes. Dies war für die Stadt eine Auszeichnung, denn im spanisch-niederländischen Krieg hatte Franeker schon sehr frühzeitig die „richtige“ Seite gewählt. Die alte Waage (1657) ist heute das Zuhause einschließlich der beiden benachbarten alten Professorenhäuser für das Museum ’t Coopmanshûs, in dem Geschichte der Stadt und der Akademie lebendig gehalten werden.

Franeker war im Übrigen auch die erste Stadt, die sich nach den kriegerischen Auseinandersetzungen im 16. Jh. ein Rathaus baute. Man sagt auch, dass Franeker mit diesem Gebäude den Ton gesetzt habe für Bauten der öffentlichen Hand. Das reichlich verzierte Rathaus von Franeker wurde von Architekten und Bildhauern der Stadt errichtet.

Es gibt darüber hinaus zahlreiche besondere Gebäude. In der Eise Eisingastraat wurde 1910 ein Laden in der eleganten Jugendstil-Villa untergebracht; der Halsgiebel ist aus dem Jahr 1745. Hinter dem Glockengiebel unmittelbar daneben ist ein wahres Wunder zu finden: das Planetarium von Eise Eisinga, einem Wollkammer. In diesem Franeker Zimmer wurde und wird der Lauf der Planeten unseres Sonnensystems veranschaulicht, seit 1781. Das Häuschen der Getreidepackleute an der Brücke Eisingastraat/Zilverstraat stammt aus dem Jahr 1634. Das Noorderbolwerk macht deutlich, wie Franeker um 1600 mit hohen Bollwerken vor feindlichen Übergriffen geschützt wurde. Dort ließen sich im Übrigen auch wohlsituierte Bewohner ihr Sommerdomizil errichten.

Die Martinikirche ist aus dem 11. Jh., wurde 142 restauriert und vergrößert: eine Pseudo-Basilika mit breitem und hohen Kirchenschiff. Rund um die Kirche findet der Besucher Klein Botnia-huis,Bredeplaats (15. Jh.),das weiße Dekemahuis und das Camminghahuis mit Mauerwerk aus dem 14. Jh. Hinter der Academiestraat wird an die frühere Universität von Franeker erinnert: der binnenplein war früher der ‘hortus botanicus’, die angrenzenden Gebäude sind nicht weniger beeindruckend. Das frühere Kreuzherrenkloster war eine Zeit lang Haupotgebäude der Akademie, die Orangerie das botanische Labor.

In Franeker zu Hause ist ein friesischer Nationalsport: Kaatsen. Das Mekka für dieses in der Provinz ausgeübten Rückschlagspiels, Sjûkelân, liegt im Westen der Stadt. Die bedeutendsten Spiele werden hier seit 1853 ausgetragen. Mit dem Café Bogt fen Guné, Vijverstraat 1, hat Franeker die älteste Studentenkneipe des Landes. Ein früherer Kaspitän hatte sich den Namen 1664 ausgedacht: de bocht van Guinee – die Bucht von Guinea. Auch Johann Moriatz von assau, der 1665 im Martenhuis behandelt wurde, soll häufig diese „Goldküste“ besucht haben.

Bolsward ist die einzige noch selbstständige Stadtgemeinde Frieslands. Die Stadt, in der heute an 10.000 Menschen leben, war im Mittelalter von strategischer Bedeutung im Hinblick auf den Schiffsverkehr und den Handel; es gab eine Verbindung mit der damaligen Middelzee und der Zuiderzee (heute IJsselmeer). Auch als viele Wasserwege nicht mehr schiffbar waren, blieb Bolsward über Wasser erreichbar. Es gab in dieser Zeit auch Verbindungen zur Hanse.

Das frühere Bolsward ist noch spürbar nahe der Martinikerk und nahe der Hoogstraat, eine so genannte Handelsterp. Bolsward war kirchliches Zentrum für eine ganze Region. Am Marktplatz vorbei führt die bedeutende Gracht zwischen Marktstraat und Appelmarkt. Die Marktstraat fällt auf wegen der Grachtenhäuser mit Barockgiebeln, mit Giebeln im Rokoko- und neoklassizistischem Stil. Das Rathaus aus den Jahren 1614-1617 ist Ausdruck des damaligen Reichtums der Stadt. Das Bauwerk mit Prunkgiebeln und Leuchtturm entstand nach den Plänen einheimischer Architekten – auch dies ein Beweis für das Bolswarder Potenzial im 17. Jh. Im Mittelstück werden Glaube, Hoffnung, Liebe und Gerechtigkeit personifiziert. Der Turm, begeistern sich auch heute noch die Experten, ist ein Wunder an architektonischer Schönheit.

Am Broereplein stehen die nach einem Brand (1980) übrig gebliebenen Ruinen. Die Pseudo-Basilika aus dem 15. Jh. hat einen reich dekorierten Frontgiebel, die nicht zu den Franziskanern passt – aber zu Bolsward. In der Heeremastraat gibt es einen städtischen Herrensitz einer der bekanntesten Bolswarder Adelsfamilien: Heeremastate (um 1500).

An der langen Stadtgracht de Dijl wechseln sich die verschiedensten Giebelarten ab: einfache und verschnörkelte Halsgiebel, Treppengiebel, Leistengiebel. Dahinter steht die Sint Franciscuskerk (1934, Architekt: H.C. van der Leur und Dom Paul Bellot) im expressionistischen Stil, der besonders im Innern zum Tragen kommt; dort wird auch ein Wunderbuch aus dem 16. Jh. aufbewahrt.

In der Wipstraat 6, hinter dem Rathaus, steht das Geburtshaus des friesischen Dichters Gysbert Japicx (17. Jh.). In der Nähe des Nieuwmarkt die Herrensocietät De Doele, dann das Sint Anthony Gasthuis(1778-1791), die Wiedertäuferkirche - Bolsward ist reich an vornehmen Häusern aus der Zeit des Goldenen Jahrhunderts (17. Jh.). Alles überragt jedoch der Turm der Martinikerk (1446-1466) nahe der Ruine des Hoog Bolwerk. Sehenswert auch die Wandmalereien im Innern mit u. a. der Weihnachtsgeschichte. Die barocke Kanzel ist ein Gemeinschaftswerk Bolswarder Handwerker im Jahr 1662.

Guter Wein braucht keinen Kranz. Das gilt auch für Gaasterland, einen einzigartigen Teil der Niederlande. Die leicht abfallende Landschaft zeigt eine beispiellose Variation: Wiesen, Felder, Wälder, Heiden, Schilf, Sümpfe, Wasser, tief liegende Deichpolder und hoch liegende „Gaast“ und Klippen. Vor Jahrhunderten war das Gebiet "zwischen Mar und Klif" (die friesischen Seen und die Klippen am IJsselmeer) als Wohngebiet für den Adel gefragt. Und als der Tourismus in der zweiten Hälfte des 19. Jahrhunderts sehr langsam anzog, war Gaasterland nicht umsonst eines der ersten Gebiete, das davon profitierte. Für sehr viele Menschen hat der Ortsname einen magischen Klang, der Erinnerungen an die Ferien weckt, die sie dort verbracht haben. Die lange touristische Tradition bedeutet auch, dass das Gebiet vollständig auf den Tourismus ausgerichtet ist. Dennoch hat Gaasterland seine Authentizität voll erhalten.

Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten und It Fryske Gea bewirtschaften im Gaasterland eine Vielzahl von Gebieten, die aufgrund ihres natürlichen und / oder landschaftlichen Wertes schutzwürdig sind: Wälder, Heiden, Klippen, Polder und Gebiete außerhalb der Deiche. Es gibt zu viele, um sie aufzulisten. und einige zu nennen, würde den anderen Bereichen schaden. Daher: Schauen Sie sich die Websites dieser Organisationen an und entdecken Sie die Vielfalt der Natur und Landschaften. Wenn Sie in der Gegend sind, empfehlen wir Ihnen einen Besuch im regionalen Informationszentrum "Mar en Klif". Das Zentrum befindet sich im schönen grünen Dorf Oudemirdum und bietet eine Fülle von Informationen über die Natur, Geschichte und Kultur des Gaasterlandes.

Das Gebiet kann auf viele verschiedene Arten entdeckt werden. Mit dem Fahrrad, zu Fuß, zu Pferd, mit dem Motorrad oder im Auto; Auf "Route Zuidwest Friesland" können Sie angeben, was Sie möchten, und dann eine Route auswählen, die Ihren Wünschen entspricht. Speziell für Radfahrer wurde ein Knotennetz entwickelt, auf dessen Basis Sie Ihre eigene Route zusammenstellen können.

Der malerische Fluss Luts, der Van Swinderenvaart, der Spokershoekvaart und der Rijstervaart eignen sich für kleine Wassersportarten. Zusammen bilden sie die Route der Elfstedentocht, die durch das Gaasterland führt und Slotermeer und Fluessen verbindet. Die Route führt über einen kleinen See, der durch Sandabbau für den Bau der N359 entstanden ist. Heute gehört es zum Naturschutzgebiet Wyldemerk, das 2007 zum ersten Libellenschutzgebiet der Niederlande erklärt wurde.

Die Ruhe von heute steht in scharfem Kontrast zur Geschichte des Ortes, die auch den Namen "Wilder Markt" erklärt. Die Geschichte ist, dass hier vor langer Zeit eine (wilde) heidnische Feier stattfand, um sich vom Sommer zu verabschieden. Es ist sicher, dass es später, bis zum Ende des neunzehnten Jahrhunderts, der Ort für eine jährliche Messe und ein Jahrmarkt war, auf dem es oft wild wurde ... Von 1954 bis 1969 gab es in der Gegend ein Lager für islamische Molukken. Die dort gebaute Moschee war die zweite in den Niederlanden. Südöstlich von Wyldemerk befindet sich ein wunderschöner 9-Loch-Naturgolfplatz. Aufgrund der besonderen Berücksichtigung der Natur in Bau und Verwaltung erhielt der Kurs als erster in Europa das sogenannte "Green Label".

Zum Beispiel auf der Eisfarm De Bûterkamp in Oudemirdum können Sie auch Bauerngolf spielen. Dort werden auch Ausflüge organisiert und, wie der Name schon sagt, traditionelles Eis hergestellt und verkauft. Wenn Sie (fast) alles über Kühe wissen möchten, nachdem Sie das Eis gegessen haben, können Sie das "Koeienmuseum" in Nijemirdum besuchen. Ein weiteres Museum mit einem speziellen Thema ist das "Scheermuseum" in Bakhuizen Vom Luftwachturm, der zur Zeit des Kalten Krieges westlich von Oudemirdum auf dem höchsten Punkt des Gaasterlandes erbaut wurde, hat man einen wunderschönen Blick über die Landschaft des Gaasterlandes. Es ist ein kleiner Aufstieg, aber dann hast du auch was! Sie können natürlich auch einfach am Strand liegen, zum Beispiel bei De Hege Gerzen.

Eine Beschreibung eines Gebiets wie Gaasterland ist natürlich niemals vollständig. Es gibt einfach zu viel zu sehen, zu tun, zu erleben und zu erleben. Für dieses Problem gibt es nur eine Lösung: Entdecken Sie die Gegend selbst! Gern geschehen.

Skûtsjesilen, fierljeppen en kaatsen vormen gedrieën de kroon van de Friese sport. Ze hebben alle drie een eeuwenlange traditie. De PC in Franeker vormt de sportieve spil van het kaatsen. Daar verdienen kaatsers hun eeuwige roem.

PC staat voor Permanente Commissie, deze bestaat sinds de oprichting in 1853 uit vijf leden. Volgens de PC-website "blijft de commissie trouw aan tradities en oprichters, stelt de sport centraal en wordt niet beïnvloed door commerciële of andere belangen." De commissie kende sinds de oprichting in 1853 slechts negen voorzitters en 45 leden.

Het evenement vindt plaats op de vijfde woensdag na 30 juni op het Sjûkelân, de "heilige kaatsgrond" in Franeker. Het is daarnaast de hoogtijdag van de kaatssport, volgens de website de oudste jaarlijkse sportklassieker van Nederland en de grootste kaatspartij ter wereld. Het is een dag met een bijzondere entourage en bijzondere rituelen.

48 beste mannelijke kaatsers doen mee. Zij zijn geformeerd in zestien parturen (teams). Van de meer dan zeshonderd kaatswedstrijden die jaarlijks onder auspiciën van de Koninklijke Nederlandse Kaatsbond (KNKB) worden gespeeld, is de PC de meest aansprekende.

Op 14 tot en met 17 juli 2022 zijn er weer de Tall Ships Races Harlingen. Wat Sail-Amsterdam eens in de vijf jaar in het groot doet, doet Harlingen op iets kleinere schaal. Desondanks zijn de Tall Ships Races Harlingen een evenement om niet te missen. Tientallen klippers en windjammers doen de enige echte zeehaven van Friesland aan.

Harlingen is op zich al een fantastisch mooie stad en zeehaven. De authenticiteit van de binnenstad en de oude haven is hier en daar van een fenomenaal niveau. Over het algemeen ligt de nieuwe en de oude haven vol met grote en minder grote zeiljachten en zeilschepen, en niet te vergeten de bruine vloot. Maar tijdens de Tallships Races Harlingen wordt daar een schepje bovenop gedaan. Zeg maar gerust een hele grote schep.

Naast de indrukwekkende driemasters en viermasters aan de kade is de hele stad in feeststemming. Er zijn allerlei activiteiten waar je aan mee kunt doen. Ook kun je de schepen van dichtbij bekijken en in sommige gevallen ook van binnen bewonderen. Er zijn arrangementen beschikbaar voor het meevaren en "meewerken" op een van de schepen.

Kortom, wederom een Fries evenement dat je niet mag missen deze zomer.

Wie Friesland ook maar een klein beetje kent, kent het Skûtsjesilen. Een reeks zeilwedstrijden met zeiltjalken die ook wel Skûtsjes worden genoemd. Er zijn eigenlijk twee Skûtsje-evenementen. Die van de SKS en die van de IFKS. De eerste heet voluit "Sintrale Kommisje Skûtsjesilen" en de tweede "Iepen Fryske Kampioenskippen Skûtsjesilen". De eerste houdt er meer regels op na als het gaat om de authentieke eigenschappen van het schip waar mee gevaren wordt. De eerste zijn de raspaarden en de tweede zijn iets minder streng in de leer als het gaat om de eigenschappen van het schip.

Als toeschouwer merk je daar niets van. Zowel bij de SKS als bij de IFKS zie je tientallen Skûtsjes jaarlijks met elkaar strijden om de roem en de eer. Dit doen ze al sinds de jaren twintig van de negentiende eeuw. Dus al bijna tweehonderd jaar. Het is een mooi schouwspel. Zeker als er een stevige bries staat. Het moet al erg hard waaien voordat de Skûtsjebemanningen er de brui aan geven. 

De Skûtsjes strijden op meerdere wateren in Friesland met elkaar. Eigenlijk doen ze alle Friese meren aan en het IJsselmeer. Bijzonder is ook de wedstrijd op de Wijde-Ee nabij De Veenhoop. Dat is een relatief smal water. Dus als je daar aan de wal staat te kijken kun je de Skûtsjes bij tijd en wijle bijna aanraken als ze voorbij laveren.

Hoe dan ook, een zomer in Friesland is niet compleet zonder een bezoek aan het Skûtsjesilen. Voor het gemak zetten we hieronder de twee agenda's. Ze sluiten perfect op elkaar aan, dus drie weken aaneengesloten kans om live het Skûtsjesilen mee te maken.

Agenda SKS

30 juli 2022, Grou, Bij De Tynje

01 augustus 2022, De Veenhoop, Bij Ie-Sicht

02 augustus 2022, Earnewâld, Sânemar

03 augustus 2022, Terherne, Vanaf de pier

04 augustus 2022, Langweer, Vanaf het strand van het dorp

05 augustus 2022, Elahuizen, Langs de oever van het dorp; Mardyk

06 augustus 2022, Stavoren, Vanaf de IJsselmeerdijk

08 augustus 2022, Woudsend, Vanaf de Indyk

10 augustus 2022, Lemmer, Vanaf de pier bij het strand

11 augustus 2022, Lemmer, Vanaf de pier bij het strand

12 augustus 2022, Sneek,Vanaf het Starteiland

Agenda IFKS

13 augustus 2022, Hindeloopen

14 augustus 2022, Stavoren

15 augustus 2022, Heeg

16 augustus 2022, Sloten

17 augustus 2022, Rustdag of inhaalwedstrijd(en) bij Echtenerbrug

18 augustus 2022, Echtenerbrug

19 augustus 2022, Lemmer

20 augustus 2022, Lemmer (finale)

Het Iepenloftspul Jorwert mag zich verheugen in een grote bekendheid. Ieder jaar is het vliegen en draven om aan kaarten te komen. De kaartverkoop is op 4 juni 2022 gestart. De voorstellingen lopen van 2 september 2022 tot 1 oktober 2022.

Bijzonder aan dit Iepenloftspul is dat het in de notaristuin van Jorwert wordt georganiseerd. Gewoon in de achtertuin dus van het monumentale pand waar in vroeger jaren de notaris woonde en werkte.

De voorstelling van 2022 heet De jacht en is geinspireerd op de Deense film ‘Jagten’ (2012) van Thomas Vinterberg. Eerder speelde Iepenloftspul Jorwert een theatrale bewerking van Vinterberg: in 2010 maakte het stuk ‘It feest’ (gebaseerd op de film ‘Festen’) al grote indruk op het publiek. Als het gaat om ‘Het feest’ over verstoorde familiebanden, probeert Tjerk Kooistra met ‘De Jacht’ de kracht van een dorpsgemeenschap te laten zien. De dynamiek van een groep mensen uit het dorp is zo sterk dat je als individu niets meer in te brengen hebt.

Met in de hoofdrol Wybo Smids, winnaar van meerdere Gouden Gurbes en recent winnaar van de Pyt van der Zee Prijs, wordt de Iepenloftspul Jorwert ook in 2022 weer een prachtige theaterproductie.

Ieder jaar wordt op Pinkstermaandag de Friese Elfsteden Rijwieltocht verreden. De 2022 editie is net geweest ten tijde van het schrijven van dit item. In de Leeuwarder Courant staat vandaag dat er nog nooit zoveel uitvallers zijn geweest vanwege kou en regen. Volgend jaar beter!

Deze fietstocht voor doorzetters wordt al meer dan 100 jaar gorganiseerd. Maar liefst 15.000 deelnemers doen jaarlijks mee. De route is ongeveer 235 kilometer lang en start en eindigt in Bolsward. Achtereenvolgens voert de route langs Bolsward, Harlingen, Franeker, Dokkum, Leeuwarden, Bolsward, Sneek, IJlst, Sloten, Stavoren, Hindeloopen, Workum en Bolsward.

Deelnemers starten in 23 verschillende groepen. De eerste groep start 's morgensvroeg om vijf uur en de laatste groep start rond acht uur in het centrum van Bolsward. Een lotingssysteem zorgt voor de indeling van de verschillende groepen. Om de tocht te volbrengen moeten de deelnemers stempels halen in alle elf Friese steden en uiterlijk om twaalf uur 's nachts weer bij de laatste finishcontrole in Bolsward zijn.

Zoals gezegd de 2022-editie is net geweest, maar in 2023 is er vast en zeker weer een Friese Elfsteden Rijwieltocht. Doe ook eens mee, je hebt nog meer dan genoeg tijd om aan de fietsconditie te werken.

Iedereen groet elkaar nog op het Flaeijelfeest. Het Flaeijelfeest wordt in 2022 al voor de 45e keer georganiseerd. Het is een uniek evenement waarbij het plattelandsleven van vroeger centraal staat. Tal van nostalgische activiteiten vormen samen het decor en een afwisselend programma voor jong en oud.

Zie een smid aan het werk en probeer het hem na te doen. Zie hoe in vroeger tijd werd geoogst, gerookt (paling welteverstaan), welke landbouwwerktuigen en voertuigen werden gebruikt. Ervaar de kracht van stoom. Aai een koe of ga mee op een boerenwagen. Bewonder de mooiste oldtimers.

Als je je er een dag lang aan overgeeft verdwijnt de nostalgie als sneeuw voor de zon en proef je de realiteit van het alledaagse leven in de negentiende eeuw. De tijd van je grootouders of overgrootouders.

Fierljeppen, het wordt tegenwoordig veel gedaan als teambuilding, maar in Friesland doen ze het al eeuwen. Vooral boeren, om zich makkelijk door de landerijen te bewegen die veelal door sloten en slootjes van elkaar worden gescheiden. Zodat de koeien niet naar het land van de concurrent overlopen.

Het schijnt dat op 24 augustus 1767 de eerste officiële fierljepwedstrijd gehouden is in het dorpje Baard. Of het toen ook al fierljeppen genoemd werd is trouwens niet bekend.

Hoe dan ook, boeren gebruiken de polsstok niet meer voor hun boerenwerk, maar de sport is sinds 1767 niet meer verdwenen en alleen maar gegroeid. Jaarlijks worden nu tientallen wedstrijden georganiseerd. Gesprongen wordt van een houten springschans. Sloten en slootjes zijn verruild voor serieuze waterpartijen van soms wel 20 meter breed. Polsstokken zijn uitgegroeid tot enorme lengtes van soms wel twaalf en een halve meter, dit is ook de maximale lengte volgens de voorschriften. Deelnemers, zowel dames als heren, springen tot wel 20 meter ver. Om blessures te voorkomen wordt gelandt in een  zorgvuldig aangeharkt zandbed.

Het fierljeprecord staat op een kleine 22 meter. 21.68 meter om precies te zijn. Het staat sinds 11 augustus 2019 op naam van Nard Brandsma. Op de foto ziet u de toen onttroonde recordhouder Bart Helmholt.

De belangrijkste wedstrijdlocaties in Friesland zijn in de dorpen Winsum, It Heidenskip, Burgum, Buitenpost en de Friese stad IJlst.

Iedere fierljepwedstrijd is een genot om bij te wonen. Niet alleen vanwege het spektakel zelf maar ook omdat je voelt dat je deel uitmaakt van een lange traditie, eentje die teruggaat tot 1767.

Voor een compleet overzicht van de wedstrijddagen en tijden gaat u naar de website van de Frysk Ljeppers Boun (bond van Friese Fierljeppers).

De Harlinger Visserijdagen werden in 2009 uitgeroepen tot Beste Regio-evenement van Nederland. In de loop van de jaren (er zijn al meer dan 50 edities geweest!) zijn ze uitgegroeid tot een topevenement waar niet voor niets vele tienduizenden bezoekers op af komen.

Eind augustus staat Harlingen gedurende enkele dagen bol van activiteiten voor jong en oud: muziek, dans, theater, beeldende kunst, sport, folklore, etcetera. De combinatie met het unieke decor van de enige zeehavenstad van Friesland zorgt voor een unieke sfeer.

De 2022-editie vindt plaats op 31 augustus tot en met 3 september 2022. Het belooft weer een fantastisch spektakel te worden!

Kleinschaliger, maar net zo gezellig, zijn de visserijdagen van Makkum (elk oneven jaar in augustus) en die van Stavoren (elk even jaar in juli).

Dokkum is de meest noordelijke stad van Nederland en van Friesland. De stad had ooit een open verbinding met zee via het Dokkumer Grootdiep. Tegenwoordig is dit moeilijk voor te stellen maar in 1597 vestigt zich in Dokkum de zogenaamde Admiraliteit. De taak van de Admiraliteit was het uitrusten en bemannen van zeeschepen ter verdediging van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Een soort van voorloper van de Koninklijke Marine.

Dokkum wil deze markante geschiedenis levend houden door het jaarlijks organiseren van de zogenaamde Admiraliteitsdagen. Een meerdaags topevenement, voor het eerst georganiseerd in 2011. De 2022-editie is op 1, 2, 3 en 4 september 2022.

Sinds 2011 is het evenement uitgegroeid tot een "must-see". Het is een muzikaal, cultureel, culinair en cultuurhistorisch evenement dat zijn weerga niet kent in Friesland. Vier dagen lang is de stad Dokkum gehuld in een zestiende eeuwse ambiance.

Ga naar de site van de Admiraliteitsdagen om een indruk te krijgen van het programma. Een aanrader van de bovenste plank.  

De Friese Ballonfeesten is een spektakel dat ieder jaar eind juli/begin augustus plaatsvindt op de Nutsbaan in Joure. De 35e editie wordt in 2022 op 20 tot en met 24 juli gehouden. De laatste dag van het evenement staat in het teken van een oldtimerexpositie en -rally. De toegang is gratis, maar wees op tijd want de zitplaatsen zijn beperkt.

Tijdens het meerdaagse evenement stijgen tientallen heteluchtballonnen op afkomstig uit de hele wereld. Bijzonder spectaculair zijn de zogenaamde "special shapes", ballonnen met een bijzondere vorm, bijvoorbeeld een locomotief, motorfiets, draak of doedelzakspeler.

Het evenement wordt omkleed door allerlei andere activiteiten: muziek, kermis, kinderactiviteiten en ga zo maar door. De Ballonfeesten werden in 1986 voor het eerst gehouden en zijn sindsdien uitgegroeid tot het grootste ballonevenement van Nederland. Joure dankt zijn nickname Balloon-City er aan.

Kortom, ben je eind juli 2022 in Friesland, mis dan de ballonfeesten in Joure niet!

Al sinds 1814 vindt ieder jaar begin augustus "Hardzeildag" plaats op de Snitsermar (het Sneekermeer). In 1934 ontstond daaruit de Sneekweek, inmiddels al vele jaren het grootste Europese zeilevenement op binnenwater.

De zeilwedstrijden in de vele verschillende klassen beginnen op de eerste zaterdag van augustus en duren tot en met de donderdag daarna. De opening op vrijdagavond bestaat uit de "vlootschouw": een show met honderden boten en vuurwerk. De woensdag is nog steeds de traditionele "Hardzeildag".

Behalve op het water is er ook in Sneek zelf volop activiteit. Eigenlijk staat de stad de hele week op z`n kop. Maar laat je niet afschrikken door wat drukte. Iedere liefhebber van de Sneekweek zegt dat als je de Sneekweek een keer echt hebt meegemaakt dat je er dan voor altijd verliefd op blijft.

Dus noteer in uw agenda, Sneekweek 2022 start op 5 augustus 2022 en eindigt op 11/12 augustus 2022.

Volgens mij zijn plastic koeien voor het eerst in Friesland opgedoken tijdens Simmer-2000. Dit was een Fries zomerevenement tijdens het eerste jaar van het derde millennium. Je kunt het evenement zien als een Fries onderonsje en reünie op provincieschaal. Friezen kwamen van heinde en ver om het Fries zijn met elkaar te delen, te beleven en te vieren.

Onder het predikaat "Fryslân, lân fan kij" (Friesland, land van koeien) werden 500 kunststof koeien gefabriceerd en in het landschap tentoongesteld. Wellicht omdat de levende exemplaren op stal stonden en de weides wel wat zwart-bont-gevlekt kon gebruiken als landelijk decor van het Simmer-2000 evenement.

We zijn inmiddels ruim 20 jaar verder. Er is veel veranderd. Koeien zijn in Friesland gewoon weer in de weide te zien. Weidegang en kruidenrijk gras zijn gangbare begrippen geworden in melkproductie en melkconsumptie. Als je nu door Friesland rijdt zie je bij tijd en wijle meer weides mét koeien dan weides zonder koeien.

Plastic koeien leven langer dan echte. Na ruim 20 jaar zijn ze er nog volop. Vaak als ornament in particuliere tuinen of als blikvanger voor bedrijven, zoals notabene bij de Fonterra mega-kaasfabriek in Heerenveen, die hebben een heleboel. Ik maak er een gewoonte van om ze te fotograferen. Je ziet ze in allerlei kleuren. Het wordt inmiddels een bonte verzameling.

Vandaag staat in de Leeuwarder Courant dat de Friese veeboeren de komende jaren een hard gelag wacht. Velen van hen zullen gedwongen moeten stoppen. Ik vraag me af hoe de provincie Friesland over nog eens ruim 20 jaar eruit zal zien.

Moeten we straks weer plastic koeien "van stal" halen zeker. Dacht het niet!

"Fryslân, lân fan kij"

FrieslandWonderland is een populaire website. Vele duizenden mensen gebruiken deze website wekelijks om zich te oriënteren op Friesland of zich voor te bereiden op een verblijf. U kunt uw bedrijf, accomodatie of producten onder de aandacht brengen bij dit brede publiek. Hiervoor meldt u zich aan als deelnemend bedrijf. U krijgt dan een eigen inlogcode waarmee u uw advertentie of bedrijfspresentatie, inclusief doorlink, helemaal naar eigen wens kunt samenstellen en beheren.

Bedrijfspresentaties worden standaard getoond op plaats- en regionaal niveau. Tegen meerprijs zijn presentaties ook op gewest- en provinciaal niveau te tonen. De pagina die u nu bekijkt heeft dezelde opmaak als van een bedrijfspresentatie.

U krijgt toegang tot een beheersysteem waarin u statistieken kunt bekijken m.b.t. de prestaties van uw advertentie of bedrijfspresentatie. Dit alles voor een vast jaarlijks bedrag van slechts € 50,-- exclusief btw, ongeacht het aantal doorkliks.

Heb je altijd al eens de tocht der tochten willen rijden, maar vind je het op de schaats veel te ver? Nu is er ook de enige echte elfstedentocht met de camper!

Natuurlijk neemt deze camperelfstedentocht je mee langs een aantal iconische plekken van de tocht op de schaats. Ook komt de schaatssport tijdens de camperroute ruimschoots aan bod. Maar de elfsteden zijn veel meer dan dat! Naast dat ze stuk voor stuk een bijzondere geschiedenis kennen, zijn de stadjes heel gezellig en leuk om te bezoeken. Of je nu het liefst een museum in duikt, een wandeltocht maakt of liever neer ploft op een terrasje.

De elfstedentocht met de camper hoeft trouwens niet binnen 24 uur gereden te worden. Rijd de route lekker op je gemakje en neem de tijd om de elfsteden te bewonderen en je stempels te verzamelen. Je hoeft de tocht ook niet in Leeuwarden te beginnen, zolang je alle elf stempels maar verzamelt! 

De Camperelfstedentocht kan het gehele jaar gereden worden, september tot en met mei is echter de beste reistijd.

Joure ligt in Zuidwest-Friesland. Midden in het waterrijke en bij toeristen populaire Friese merengebied. Joure heeft van oudsher twee belangrijke wapenfeiten. Douwe Egberts en klokkenmakerijen. Beide zijn nog steeds springlevend in de plaats.

Douwe Egberts heeft er een grote productiefabriek en biedt veel lokale werkgelegenheid. Klokkenmakerijen zijn er ook nog, alhoewel deze tak van bedrijvigheid wel onder druk staat. De ooit niet aan te slepen Friese staartklok heeft sterk ingeboet aan populariteit. Ooit waren er tientallen klokkenmakerijen in Joure, er zijn nog een handjevol over. Museum-Joure vertelt het hele klokkenverhaal, mocht u interesse hebben.

Maar, ondanks recente grondige renovatie moet de Jouster toer het zonder tijdsaanduiding doen. Eeuwenlang heeft deze markante kerktoren symbool gestaan voor de lokale klokkennijverheid en de kwaliteit van haar producten. Nu even niet. De klok moet het doen zonder wijzers. Naar het schijnt zijn deze beschadigd tijdens een recente storm en worden ze hersteld of vervangen.

Hoe dan ook, onder aan de toren staat een klein beeldhouwwerk, het heet "de drie toeristen". Ze turen naar boven. Ze kijken vast en zeker naar het uurwerk van de Jouster toer als verwijzing naar de lokale klokkenindustrie. Echte Jousters doen dit even niet en hopen dat het de rest niet opvalt.

Sibrandahûs is een gehucht tussen Dokkum en Burdaard. In de regio is het vooral bekend vanwege een prachtig Middeleeuws kerkje (waar ook getrouwd wordt) en een niet erg spannende brug over de Dokkumer-Ee. De brug verbindt Noord en Zuid, kleigrond en zandgrond, én liefdesrelaties.

De meeste mensen kennen het fenomeen van de liefdesslotjes. Je ziet het vooral in de grote romantische toeristensteden. Geliefden hangen een hangslotje aan een brugleuning als teken van eeuwige trouw en liefde. 

Voor veel geliefden westelijk van Dokkum heeft de brug in Sibrandahûs in vroeger jaren een belangrijke rol gespeeld. Ik hoorde een verhaal tijdens een voorleesavond in de kloosterkapel in Jannum, niet ver van Sibrandahûs. Het verhaal ging over Gerben en Ybeltsje. Hij woonde aan de noordkant van de Dokkumer-Ee, zij aan de zuidkant. Hij was een welgestelde boerenzoon, zij dochter van een eenvoudige arbeider. Hij kwam van de kleigrond, zij van de zandgrond. 

Het verhaal combineert onmogelijke liefde, rang en stand en een geheime ontmoetingsplaats bij de brug van Sibrandahûs.

Het verhaal trof me in het hart, mijn ouders trof hetzelfde lot. Hij was zoon van het hoofd van de school, zij was dochter van een eenvoudige groenteboer. Hij kwam van de noordelijke kleigrond, zij van de zuidelijke zandgrond. Hij schreef liefdesgedichten en schetste de brug van Sibrandûs erbij als te nemen obstakel. Heit was een romanticus.

De liefde overwon, zowel bij Gerben en Ybeltsje als bij mijn ouders. Had het fenomeen bestaan dan hadden er regelmatig liefdesslotjes aan de brug van Sibrandahûs gehangen.

Tegenwoordig halen we onze boodschappen meestal bij de supermarkt. In vroeger tijden was dat anders. Dan ging je naar de lokale dorpsbakker, -slager en kruidenier.

In het Friese dorpje Molkwerum vind je nog zo'n traditioneel bakkerwinkeltje. Volgens de website is het meer dan 100 jaar oud. het heet Bakkerwinkeltje Ald Molkwar.

Wat valt er te zien en te beleven: Een authentiek bakkerswinkeltje uit 1916, een eind 18e eeuwse woonkamer met bedstee, een beschilderde deur uit 1722, een koffie-theeschenkerij met terras aan het water, een ontsnappingsluikje uit de 2de wereldoorlog, wisselende exposities.

Begeleide rondwandelingen kunnen op afspraak worden gepland. Ook kunnen koekproeverijen worden georganiseerd voor groepen vanaf 8 personen.

Vrije entree.

De terp van Hegebeintum is de hoogste terp langs de Friese kust, met een hoogte van bijna 9 meter boven de zeespiegel. Op de terp is het schilderachtige, 12e eeuwse kerkje te zien. Aan de voet van de terp van Hegebeintum vind je Bezoekerscentrum Terp Hegebeintum. Hier zijn toegangskaarten verkrijgbaar voor de rondleidingen naar de terp en 12de eeuws kerkje.

In het bezoekerscentrum kan men wisselende exposities bezichtigen, souvenirs kopen en is er een VVV-agentschap. Ook kunt u hier één van de dorpslogementen boeken in Jannum of Ferwert. In het Petit Restaurant of op het terras kunt u genieten van een drankje en een hapje en het weidse uitzicht.

De Dokkumer-Ee is een trekvaart tussen Dokkum en Leeuwarden en het meest markante deel van de Elfstedentocht. Het is onderdeel van het traject Bartlehiem naar Dokkum dat twee keer moet worden afgelegd. De mooiste en enige route langs de Dokkumer-Ee volg je via Burdaard en Wyns. Langs de Noordoever ligt een fietspad. Langs de zuidoever een kleine kronkelweg geschikt voor auto’s.

Hier en daar kun je stoppen en door het weiland lopen tot aan de oever van het riviertje. Vorige week stond ik op zo’n plek oog in oog met een legendarisch schip. Het was de Ecolution, ooit ontworpen door de eerste Nederlandse astronaut Wubbo Ockels (1946-2014). Wubbo had vanuit de ruimte de aarde geobserveerd en werd getroffen door de schijnbare fragiliteit van de atmosfeer. Vanaf dat moment heeft hij zich volledig ingezet voor duurzaamheid. Het schip de Ecolution is een resultaat van zijn inzet en innovatieve geest. Destijds gold het schip als de ultieme visie op duurzaam varen. Het werd naast de wind ook aangedreven door waterstof. 

De Ecolution is inmiddels overgeschilderd in frisgroen en oranje. De oorspronkelijke naam Ecolution staat nog fier op een van de innovatieve gieken van het schip. Het schip heeft nu als thuishaven Lauwersoog.