The "separation" (in Frisian "Skieding") is the appropriate name for the road that runs from Surhuisterveen to the south. This road forms the provincial border between the provinces of Groningen and Friesland. The landscape on both sides is the result of peat and heathland reclamation. The dense pattern of small roads, the large number of scattered buildings along those roads and the typical wooded banks and alder lanes give the area a small-scale, private character. The plots are generally elongated; only around the heath villages Boelenslaan and Houtigehage is the allotment more block-shaped.

The villages in the area are relatively young and because of their history as peat excavation villages they often have no clearly visible and recognizable core. Drachten, which has since become the second-largest town in Friesland, did not exist as such until well into the seventeenth century. The impetus for growth was formed by the contract that the so-called "Drachtster Compagnons" signed in 1641 to excavate the bog north and east of the current city center.

The fact that this is a border area is evident from the fact that a large proportion of the inhabitants of the, formally Groninger village of Opende are actually Frisian. In addition to the cultural aspect, both provinces also "merge" in landscape terms. This also applies to the border area south of the A7 highway. There are Frieschepalen and De Wilp, among others, villages whose "outskirts" lie in the neighboring province.

The area around the Skieding offers a friendly, characteristic and varied landscape. It is perfect for exploring by bike or on foot. In good weather, Strandheem is a wonderful destination: a recreational lake where you can swim, surf and lie on the beach. And if shopping or attending theatre or concerts is more of your "cup of tea"? Drachten is just next door!

An intriguing name for an intriguing area. Around Pingjum is a beautiful, age-old landscape where the long struggle against the sea is still clearly visible. "Pingjumer Halsband" (Halsband = Necklace) is the name of a system of flood defenses that protected Pingjum against flooding in the old days. The farmland of the area around the village used to be largely enclosed by the Marne, a winding sea arm that reached as far as Bolsward. A large part of the "Necklace" has been preserved or restored and forms a beautiful walking route.

The area is also intriguing for other reasons. Here is the birthplace of the Baptist faith: its founder, Menno Simons, was born in 1496 in Witmarsum. Another famous son of the region is Pier Gerlofs Donia aka Greate Pier, the legendary Frisian freedom fighter born 16 years earlier in Kimswerd.

Apparently the region is just as inspiring as it is intriguing: the density of artists and galleries is strikingly high.

To the east and southeast of Sneek is a beautiful, wide landscape with a few scattered terp (mound) villages and one of the Frisian Eleven cities, IJlst. The area forms the transition from the lake area to the former Middelzee, a sea arm that deeply penetrated Friesland from the north. Here are a number of so-called "hempolders", which were constructed in the twelfth and thirteenth centuries. They were needed because the area after the silting up of the Middelzee could no longer lose its water through natural run-off.

The current, wonderfully winding road from Westhem, via IJlst to Sneek, follows the route of the old Hemdijk. The southern shore of the Middelzee was a little further north and ran from Westhem to the northeast, eastward to Folsgare, westward to Tjalhuizum and northward to Tirns.

You can easily explore this beautiful and interesting area by both car, preferably a convertible when the weather permits it, bicycle or on foot if you feel like it. Or of course from the water. IJlst is connected to the Frisian Lake District via the Wijde Wijmerts and the Geeuw. And the Bolswardervaart runs in a north-westerly direction, which is (just like the Geeuw) part of the Middelseeroute.

The area south of Dokkum is known as the Dokkumer Wâlden (Woodlands). Here is a sandy ridge on which a unique landscape has developed over the centuries. Characteristic are the alder-lanes that form the separation between the plots. The wide-open landscape of the sea clay area north of Dokkum makes way for a semi-closed, so-called coulisses-landscape.

The alternation between open areas, alder-lanes and small pieces of woodlands provides the area with its unique own charm. It is obvious that it is designated as part of the Dutch National Landscape "De Noordelijke Friese Wouden"

The area was inhabited on the higher sand ridge as early as 4000 BC. However, due to rising sea levels, the area changed over the centuries into an inaccessible bog area. From around the year 1100 the area was developed from the northern sea clay area. Across the north-south oriented subdivision, a series of villages emerged on the original sand ridge: Driesum, Wouterswoude, Dantumawoude, Murmerwoude, Akkerwoude, and Rinsumageest. The last three were merged in 1971 into the village of Damwoude. ’Dam’ is constructed of the three initial letters of the original villages.

The Dokkumer Wâlden is a paradise for everyone who loves peace, nature and landscape beauty. Nevertheless, all facilities for a pleasant stay are present. The area also has a lot to offer in terms of cultural history: medieval churches, windmills, the nearby fortified town of Dokkum, the Cihorei Museum De Sûkerei, etc. The Dokkumer Wâlden are ideal for exploring by bike or on foot. Canoe enthusiasts can visit the Valomstervaart, which forms the southern boundary of the area and provides access to the peat area west of the De Dokkumer Wâlden.

The southwestern tip of the Frisian mainland is an intriguing region. By the car, it is an area hard to reach. And the Sneek - Stavoren train also doesn’t carry large crowds of people either. It is therefore a beautiful, tranquil area. The soothing peace of today stands in stark contrast to the turbulent and busy past.

Already in 991 Stavoren was looted by the Normans. Apparently it was already a prosperous, rich city at that time. Thanks to its strategic location on the Zuiderzee, Stavoren had even become the most important city in Friesland in the thirteenth century. When the Dutch count Willem IV wanted to conquer Stavoren in 1345, he ordered a part of his fleet to land north of the town. The rest of the army landed at Laaksum and would advance to Stavoren via Warns. The battle that ensued later became famous as the Battle of Warns, which ended in a miserable defeat for the Dutch and the death of Count Willem. The road from Scharl to Warns, along which the Dutch knights faced their demise, was called ’the ferkearde wei’ (the wrong way) until well into the twentieth century and is still popularly referred to this among the locals. At the monument on the Red Cliff a boulder with the text "Leaver dea as slave" (rather dead than slave), the battle is commemorated every year on the last Saturday of September.

Stavoren experienced periods of great wealth, but also of decline and downturn. The latter is the subject of the beautiful saga of "het Vrouwtje van Stavoren". (the lady of Stavoren) At the old harbor there is a statue of this haughty, rich widow who, as the story goes, has the origins of the Women’s Sands on her conscience: a shallow area off the coast that hindered shipping and would, therefore, be the cause of the decline of the town.

At the beginning of the nineteenth century, Stavoren was little more than a minor fishing village. A new impulse was the rail connection with Sneek (1885) and especially the ferry service at Enkhuizen, which started a year later. In 1888 a collision took place between the two steamboats "Friesland" and "Holland". This time ’victory’ was for Holland: the "Friesland" miserably disappeared into the waves. In 1899, the first of three steam ferries were put into operation onto which train wagons could be driven. In 1916, a peak year for the ferries, no fewer than 340,000 passengers and 43,000 freight cars were transported.

Nowadays Stavoren is a dormant, beautiful IJsselmeer town that comes alive especially in the summer thanks to water sports tourism. But also for non-boat people, the town is more attractive. Taste the unique atmosphere while walking. Come and visit Atelier Basalt, Kunsthuis Stavoren or Galerie De Staverse Jol. Or take a look at Toankamer ’t Ponthûs. And if you still want to get on the water, make a crossing to Enkhuizen with the current tourist ferry service. Also, the neighbouring Molkwerum and Warns used to be prosperous places thanks to trade and shipping. Because of the "islands" on which it was built, Molkwerum was long known as the ’Frisian Maze’ or ’Venice of the North’. Another nickname was "Heksenhol", which refers to the women whose men often stayed at sea for a long time. The village was known for trade in swan-brine meat and had its own representation in Amsterdam. Since 1916, the famous Molkwarder Koeke has been made in the village, a specific Frisian delicacy. Nowadays there is an Antiquity room with a tea-house in the original bakery Warns still has a number of so-called ’big skipper houses’. Nowadays, it is mainly pleasure boaters who have the village as their home port. There are various tourist accommodation options and a number of studios and galleries.

Besides the rich and turbulent history and the current tourist facilities, the area is also, and perhaps especially, worth a visit because of the beautiful landscape, nature and tranquility. The high-lying Red Cliff, the picturesque harbor of Laaksum, the low-lying Sudermarpolder, the former sea dike, the Mokkebank nature reserves and the "Bocht van Molkwar" and the vast IJsselmeer, which the locals still call "the See" for good reason. All that forms the beautiful backdrop in which you can enjoy a wonderful time.

Schiermonnikoog has the widest beach in Europe. At the eastern tip of the island, the beach fans out into an enormous sand flat. Utter silence surrounds you.

Because of its importance as a nature sanctuary, the entire island is a national park. If you love bird life, Schiermonnikoog is a must.

Vlieland is an oasis of tranquillity. The smallest of the four Frisian Islands, it is the farthest from the mainland. To preserve this quietness and the island’s natural flora and fauna, no cars are allowed on Vlieland.

The only village, Oost-Vlieland, offers friendly cafés and hospitable restaurants. A former village, West-Vlieland, disappeared long ago into the waves.

Terschelling, the largest Frisian Island, has something for everyone: endless cycling and hiking through the dunes or going out to enjoy one of the local restaurants, bars or cafés. Each village has its own character.

Terschelling is also known for its cultural festival known as Oerol that is held during the second week of June every year.

Ameland offers plenty of scenic areas covered in woods and heath. A hundred kilometres of cycle paths provide plenty of variation. And terraces in villages such as Nes are nice diversions.

Art lovers should make the crossing to the island in November when objects of modern art can be viewed all over the island during the “month of art”. The short crossing from the mainland makes Ameland perfect for spending a day in the fresh air.

Friesland: undoubtedly the most idiosyncratic province of the Netherlands. And according to many, also the most beautiful. It is obvious that Friesland is visited by hundreds of thousands of tourists every year. Although it can be quite busy in some places in the summer season, Friesland is generally synonymous with space and tranquility. Nowhere in the Netherlands will you find such a wide variety in landscapes as in Friesland. The impressive tidal area of ​​the Wadden Sea, the Wadden Islands with their endless sandy beaches, the beautiful, still largely undiscovered "terpengebied", the unique scenic landscape of the Northern Frisian Forests, the forests in the southeast of the province and in the breathtaking sloping Gaasterland, the beautiful IJsselmeer coast and of course the famous Frisian Lakes.

The beautiful, varied landscape goes side by side with a rich and varied nature. Four out of a total of twenty National Parks are (partly) in Friesland: Schiermonnikoog, the Lauwersmeer area, the Âlde Feanen and the Drents Friese Wold. And the entire wadden region was even recognized by UNESCO as a world heritage site in 2009. In addition to those large areas, Friesland also has numerous small scenic jewels, which are managed by It Fryske Gea or Natuurmonumenten. The rich cultural history is visible and palpable almost everywhere in Friesland: mounds with ancient medieval churches, old dikes, mills, pumping stations, peat excavations, canals, waterways and the renowned Frisian Eleven cities. In addition, Friesland has numerous small-scale and often very charming museums that illuminate the local history in an original way.

But Friesland has more to offer than just past and rich heritage! Museums for contemporary art, galleries, sculpture gardens, etc. Festivals in Friesland? Choose: music, theatre, opera ... Events in Friesland? The Elfstedentocht, the Sneekweek, kûtsjesilen or the PC, the Wimbledon of "kaatsen"... But there are many other events in Friesland, large and small.

Friesland: the most diverse and complete province of the Netherlands. Friesland has something on offer to everyone: young, old, families with children, lovers of tranquility and space, but also those who want a little more action. Friesland is everything: beautiful landscapes, beautiful nature, a rich culture, plenty of activity and a friendly atmosphere. And in Friesland everything is possible: cycling, walking, shopping and good food; boundless sailing, sailing, rollerblading or horse riding; lazing on the beach, kite surfing, yachting and swimming; ice skating, ice sailing, eating ice cream, having a drink on a terrace ...

Welcome to Friesland!

For many visitors, Friesland is synonymous with the water-rich southwest of the province. Friesland owes its fame as a water sports province par excellence to this beautiful area. And that is not surprising: an extensive system of lakes, ponds, and canals, a variety of cozy water sports locations and the IJsselmeer "just around the corner". A paradise for water sports enthusiasts! Often referred to as the "Friese merengebied"

But Southwest Friesland is much more than just water. Even without a boat, canoe or surfboard, the area is very worthwhile. The beautiful, wide lake area is also great for cycling, on foot or by car. Enjoy the silence, nature and the beautiful views.

You will find a completely different atmosphere in Gaasterland: a rolling landscape with a wonderful variety of forests, open areas and transitions between them. Unique for the Netherlands are the cliffs that in some places protrude up to ten meters above the IJsselmeer. In one of them, The Red Cliff, the famous Battle of Warns took place in 1345.

In addition to tranquility and space, excellent water sports, beautiful landscapes, and beautiful nature reserves, Southwest Friesland also has a rich cultural history. You will find no less than six of the Eleven Frisian cities here, each with its own charm: the bustling Sneek, the tranquil IJlst, the unique Sloten, the old Stavoren, the special Hindeloopen, and the quirky Workum.

Friesland is more than just lakes, mounds, dikes and the Eleven cities, it is also an area of ​​peat reclamation, heathlands, forests, and streams. Together they form the unique landscape of Southeast Friesland.

It is here that Friesland slowly changes transforms into Drenthe and Overijssel. In terms of landscape, but also in terms of cultural history and language. South of the river Tsjonger is the " Stellingwerven", which were independent until 1504. A large part of the population speaks Stellingwerfs, a language that is more related to Drents, Gronings and Flat German than to Frisian.

Southeast Friesland houses a number of well-known touristic highlights: Bakkeveen, Appelscha, the Drents Friese Wold, Noordwolde, Oldeberkoop, Beetsterzwaag, and Oranjewoud. There you will find beautiful woodland and heathland areas, stately country houses, extensive cycling and walking paths, galleries, museums and attractions for children. But the less well-known parts of the area are also very worthwhile. Take for example "De Frije Wiken", a beautiful and still largely undiscovered area between the Opsterlandse Compagnonsvaart and De Tsjonger. Just like in De Grote Veenpolder, west of Wolvega, cultural history and nature merge almost unnoticed. The large-scale peat extraction in both areas has also led to a system of waterways, which nowadays form part of the Turfroute, a beautiful recreational boating route through Southeast Friesland, Southwest Drenthe and Northwest Overijssel.

Nowhere is the age-long struggle against the water more "present" in the landscape than in the Northwest of Friesland. The age-old mounds, and the impressive contemporary Wadden dike are the most striking. Less visibly present are the many old and historic dikes that wind their way through the area, among which the famous Slachtedyk.

In the Middle Ages, the northwestern part of Friesland was still an island, Westergo. It was enclosed by the Middelzee and the Marne, two sea arms that came together between Bolsward and Sneek and gradually silted up and poldered. The history of its origins has resulted in a beautiful area with alternating ’old’ and ’new’ land, an unprecedented vastness, picturesque villages and three fascinating cities: Bolsward, one of the two Frisian Hanseatic cities; Franeker, the second city in the Netherlands with a university; and Harlingen, port city and gateway to the Waddensea UNESCO World Heritage.

On the shores of the IJsselmeer lies the only real seaside resort of Fryslân: Makkum, which is often called the ’twelfth city’ of Fryslân for good reason. Makkum is renowned for it’s so-called "Makkumer Aardewerk" (pottery) and nowadays also it’s superyacht shipyard of Feadship.

Therefore, Northwest Friesland has a lot to offer for young and old. You will find a breathtaking landscape, space, tranquility, nature, and rich cultural history; you can cycle, walk, sail, sail, surf, shop, go out, buy a superyacht, and much more.

The northeast of Friesland is the example of what Germans so aptly call a "Geheimtipp". The area is still largely undiscovered, very varied and offers something for everyone. What more do you want!

Nowhere in Friesland will you find an area with so much variation in landscape and nature: the unique, semi-open landscape of the Northern Frisian Forests (designated as National Landscape) with adjacent National Park De Alde Feanen; the vast "terpen" area with its beautiful views; Lauwersmeer National Park; and, just around the corner’ the spectacular Wadden Sea World Heritage Site and the wonderful islands of Schiermonnikoog and Ameland.

Northeast Fryslân is an area where you can really experience peace and quiet. Cycling, walking, sailing or just lazing around. Enjoy the beautiful landscapes and unique nature reserves. Taste the rich cultural history, which is shown in, among other things, the 20 (!) Smaller and larger museums in the area.

But it’s not just peace and quiet. The area also offers plenty of activity for young and old: sailing, (kite) surfing, the largest climbing park in Europe and many fun and spectacular events. And Dokkum, one of the famous Eleven Cities, is a bustling center, especially during the tourist season. In a beautiful historic ambiance, you will find lots of beautiful, nice and surprising shops, cozy terraces and attractive restaurants.

Between Leeuwarden, Drachten, Heerenveen, and Sneek, the four largest towns of the province, lies the beating heart of Friesland. The area is enclosed and intersected by a number of highways, railways and the Princess Margriet Canal. From here you have the whole of Friesland, with all its variety and variation, within reach.

But the area also has more than enough to offer for a shorter or longer stay. Water sports have traditionally played an important role in the area. Grou and Earnewâld were the first real water sports villages in the province and the Snekermeer is perhaps the most known lake in the Netherlands.

Drachten, Heerenveen, and Leeuwarden nowadays also focus on water sports, but have much more to offer. You will find an extensive range of shops, museums, theaters, cinemas, cafés, restaurants, etc. In Leeuwarden, this is also accompanied by a beautiful historic ambiance.

In addition to the crowds off and on the water and the bustling cities, the area also has a completely different face. Outside the large (water sports) centers you will find an oasis of tranquility, picturesque villages, a beautiful wide landscape, and beautiful nature reserves. The 500 hectare nature reserve south of Aldeboarn, De Deelen, is very special. Just like De Alde Feanen National Park (south of Earnewâld), this area was created as a result of large-scale peat extraction in the olden days.

The Wadden area is unique in the world. It is obvious that the largest part has been designated by UNESCO as World Heritage. The landscape was created after the last ice age, around 7000 years ago. In geological terms that is very young. And the landscape is still changing, almost as you look at it.

The Wadden are also unique in terms of living nature. There is no comparable wealth and variation of flora and fauna anywhere else in the world. No fewer than 10,000 different plants and animals live in the area. Permanent residents, but also frequent visitors: 10 to 12 million migratory birds use the area every year in spring and autumn.

. The Wadden islands, that form a natural boundary between Waddensea and Northsea, offer a pleasant mix of nature, tranquility, cultural history. Charming villages, beautiful beaches, forests, dunes, events, entertainment and all kinds of sporting activities. Despite similarities, each and every island unmistakably has its own atmosphere. In fact, the Wadden Sea region cannot really be captured in words. It has to be lived, experienced, and tasted on the spot.

Hindeloopen is a remarkable city and thanks its richness to seafaring. However, the city did not have a harbour. The settlement became a city due to the mercantile marine for especially the traders from Amsterdam. Hindeloopen took part in the Hanze alliance which resulted in a flourishing business with Scandinavia, the Baltic countries and England since the 14th century.

Hindeloopen is surrounded by the old Zuiderzeedijk. Near the small harbour is the rescue shed of the KNMR. When walking further, one can see the irregular buildings and a crisscross of streets, waters and alleys. The commander houses possess sophisticated front walls with mostly two horizontal masonry braid structures in the colours red and yellow. The most beautiful commandant house can be found on the corner of the Neighbors and the small canal of the Nieuwe Weg. Houses built in the same style are along the Nieuwstad. For instance, on the corner of the Nieuwstad and the Meenscharsteeg. A building named Irene was built in 1714 and has been rebuilt in 1930. At the Meenscharswiken are still a few ‘likhuzen’, which are small summer houses where families lived in times when captains and skippers were at sea. Another interesting aspect of Hindeloopen is the interior painting art. For instance, a house on the Nieuwe Weide 14 shows wall paintings of among other things the folkloric costumes of Hindeloopen. Hindeloopen is famous for its traditions. The folkloric costumes is still worn by special happenings.The inhabitants have their own language with even their own vocabulary. Regarding this, the street name signs are bilingual. The culture of Hindeloopen is exposed in the Museum Hidde Nijland in the former city hall that was built in 1682. Guests visiting the museum can admire the remained old carve and painting art based on Renaissance decoration patterns. The reformed church is established on the western edge of the city and is rebuilt in 1632 into a bigger building.The biggest house of Hindeloopen is the former city hall standing on the corner of two canals along the Nieuwe Weide. This eminent building was built in the style of Lodewijk XVI in the late 18th century. The post-war city expansion took place in the south of Hindeloopen. Nowadays, a new recreation harbour in the north of Hindeloopen is established.

This unique city accommodates different shops, terraces and two museums. One of them is the First Frisian Ice-skating museum which is worth visiting. One can discover the many treasures of Hindeloopen and surroundings by foot, bike or car. Nature, marvelous landscapes and peace, Hindeloopen has it all!

Harlingen is de enige echte zeehavenstad van Friesland. Toen de Zuiderzee  grotendeels afgesloten werd met de afsluitdijk en veranderde in het IJsselmeer hadden de "concurrerende" zeehavensteden zoals Makkum, Workum, Hindeloopen en Stavoren het nakijken. Harlingen heeft zich daarna destemeer ontwikkeld als zeehaven. Het is de vertrekplaats van de boot naar Terschelling en Vlieland. Hierdoor is het sowieso in Harlingen het hele jaar rond druk met vakantiegangers. Veel daarvan zijn op doorreis naar de eilanden maar ze zouden net zo goed iets langer aan de vaste wal in Harlingen kunnen blijven. Wat te denken van de fantastische monumentale binnenstad met historische wandelroutes. De nieuwe en de oude haven. De tientallen historische schepen van de "bruine vloot". De ambachtelijke bedrijven zoals Havenbrouwerij het Brouwdok. De evenementen zoals de Kerstmarkt in de Zoutsloot of de Tallships-Races-Harlingen.

Kortom, plan je een reisje naar Terschelling of Vlieland, blijf dan ook gerust even hangen in Harlingen. Je krijgt er geen spijt van.

Hieronder nog veel meer informatie over Harlingen.

De stad Harlingen heeft groei en bloei aan de zee te danken. Het was aanvankelijk een buurschap van vissers en schippers die bij het kerkdorp Almenum hoorde. In 1234 zou Harlingen stadsprivileges hebben gekregen. Handel op Engeland, Hamburg, Scandinavië en andere Oostzeelanden bracht voorspoed. In 1500 werd een eerste haven gegraven.

In de tweede helft van de 16de eeuw groeide de stad explosief: zij verviervoudigde in oppervlak, er kwam een vesting omheen en werd voorzien van een tweede ruime binnenhaven. De rijkdom drukte de stad uit in fraaie stadspoorten in renaissancestijl en een stadhuis. De poorten zijn in de 19de eeuw gesloopt. Er kwam een reeks eveneens indrukwekkende ijzeren bruggen voor in de plaats. Aan de Voorstraat staat de 16de-eeuwse raadhuistoren die vaak is vernieuwd. Hij draagt de patroonheilige van de stad, Sint-Michaël. De aartsengel staat ook in de voorgevel van het stadhuis aan de Noorderhaven dat in 1730 door stadsbouwmeester Hendrik Norel in barokstijl is verbouwd.

Aan de zuidzijde van de Noorderhaven staat een aantal pakhuizen, zoals het in oorsprong 17de-eeuwse pakhuis Java, met een fraaie tuitgevel uit de 17de eeuw, en een huis met een trapgevel uit 1694. Het pronkje is het pakhuis bij de Roepersteeg met een trapgevel en gevelstenen met Venus, Ceres, Bacchus en Aeolus. Aan het einde van de Noorderhaven ligt de Grote Sluis die oorspronkelijk uit 1524 dateert, maar daarna verschillende malen is vernieuwd. Op de landhoofden vier schildhoudende leeuwen met stadswapen geplaatst. Aan de noordzijde van de Noorderhaven staan veel voorname woonhuizen en indrukwekkende pakhuizen. Een pand heeft een verrassing op het dak, want de dakkapel wordt geflankeerd door Neptunus en Mercurius. Verder staat er een pand met een bekroning met een gevelbreed fronton waarop voorstellingen van handel en scheepvaart.

Ten noorden van de Noorderhaven ligt de kleine Zoutsloot als waterader van de regelmatige stadsuitbreiding uit het einde van de 16de eeuw. De schilderachtige grachtenhuizen uit de 17de en vooral 18de eeuw zijn systematisch gerestaureerd, ook de bescheidener exemplaren. Aan de oostelijke binnenstadsrand ligt de Engelse Tuin, het stadspark dat vanaf 1843 werd aangelegd op de deels afgegraven vestingwallen, want die waren als werkgelegenheidsproject ontmanteld. Het Franekereind bezit op de kaden een keur aan gevarieerde monumentale panden, onder meer het Heerenlogement en het hoekpand aan de William Boothstraat met een 18de-eeuwse ingangspartij, de fraaiste van Harlingen.

De oudste toren van Harlingen, die van de Grote Kerk of de Dom van Almenum dateert al uit het einde van de 12de eeuw. Het is de tufstenen toren van het oude dorp Almenum. De kerk werd in de 18de eeuw op initiatief van het stadsbestuur afgebroken. Er kwam in 1772- "75 een nieuwe kerk achter de toren, een zeer hoge kruiskerk. Het eenvoudige gebouw is gemetseld van gele steentjes, ongetwijfeld uit een Harlinger steenbakkerij. Inwendig is in een groots versieringsschema in Lodewijk XVIstijl de excellente kansel- en orgelpartij van A.A. Hinsch met snijwerk van J.G. Hempel het hoogtepunt.

Voorbij de oude (gedempte) waterlopen Lanen en Schritsen strekt zich de in 1597 gegraven Zuiderhaven uit. Aan de zuidzijde lagen ooit de werven van de Friese admiraliteit. De noordzijde wordt gedomineerd door de Sint-Michaëlskerk, een grote neogotische kruisbasiliek (1881) met een hoge toren die het silhouet van de stad samen met die van de Grote Kerk in sterke mate bepaalt. Aan de Grote Bredeplaats prijkt een van de mooiste pakhuizen: ‘De Blauwe Hand’. Aan de Voorstraat staat een verscheidenheid aan monumentale panden, onder meer dat van museum het Hannemahuis waarin de geschiedenis van de stad wordt gepresenteerd.

Harlingen heeft lang gevangen gezeten binnen de stadsgrachten, maar in de 20ste eeuw zijn er stadsuitbreidingen gekomen. Eerst in het oosten (begin van de eeuw) en noordoosten (vanaf jaren twintig) en later ook in het zuiden (meteen na de oorlog), spoedig gevolgd met uitgestrekte wijken aan de andere zijde van de autoweg N31. Aan de zeezijde kwamen achtereenvolgens Voorhaven, Nieuwe Willemshaven, Visserijhaven en Industriehaven tot stand. Recent kon een tweede, grote industriehaven in de Riedpolder worden gegraven.

Franeker, the star of the 'Elfsteden'. We welcome you to the city in which the second university of the Netherlands was built in 1585. Even though the university is closed nowadays, it certainly left its marks throughout the city. There are still numerous impressive buildings, which can be found close to the Hortus Botanicus just behind the Academiestraat. Furthermore, the oldest student pub of the country is located in Franeker. Still, most of the old monuments in the city derive from the time prior to the university, when Franeker was the main trade centre in Friesland.

Nowadays, Franeker is a lively city, which offers numerous shops, bars and restaurants. Furthermore, tourists have the possibility to visit the museum or the theatre. However, the most important tourist attraction is the famous planetarium of Eise Eisenga. But still, Franeker has even more to offer!The city’s secrets can best be explored by taking a guided tour or you can organize your own discovery tour. You can stroll along the canals, enjoy the silence of the Martentuin or experience the magic of the “Sjûkelân”, the Wimbledon of the “Kaatssport”.

The beautiful surroundings can best be discovered by bike or hiking. The Frisian islands Vlieland, Terschelling and Ameland are nearby and are easily worth a daytrip.

Bolsward is more than worth a visit! This magnificent city possessed during the Middle Ages a direct connection with the Middelsee and the Zuiderzee and was one of the two Frisian Hanseatic cities. The big boost the city of Bolsward experienced because of its internationally trade relations, is still reflected, inter alia, through the in 1615 built beautiful and rich decorated town house. Another striking building is the ruin of the 13th Century local Church which burned down in 1980. Due to the magnificent glass roof above the ruins, the church is still used for meetings, concerts or the like. But many other buildings in Bolsward are worth a visit too. It is the overall picture, that makes Bolsward so special. See for yourself and feel the historic atmosphere, convert it through the narrow alleys and streets, visit the different and in their own special fashion shops and rest in one of the lovely café’s. In addition, the city has some interesting museums. The distillery is established in which the famous Sonnema Berenburg is brewed. Furthermore, throughout the year a variety of events are held throughout the city.

The sumptuous surroundings of Bolsward also invites you to a trip or just a bicycle ride. A trip to the Frisian Sea, or the IJselmeer for example. And even trips to Vlieland or Terschelling are no problem when staying in Bolsward.Or do you prefer some of the other ’Elfsteden-cities’? Workum, Sneek and IJlst are just around the corner and Hindeloopen, Harlingen, Franeker and Leeuwarden can be reached by car within half an hour.

Conclusively, Bolsward is a good base from which to explore the most scenic part of Friesland. The city warmly welcomes you!

Good wine needs no bush. That also applies to Gaasterland, a unique part of the Netherlands. The slightly sloping landscape shows an unprecedented variation: meadows, fields, forest, heathland, reed lands, swamp, water, low-lying diked polders, and high-lying ’gaast’ and cliffs. Centuries ago the area ’between Mar and Klif’ (the Frisian lakes and the cliffs along the IJsselmeer) was in demand as a residential area for the nobility. And when tourism started to rise very slowly in the second half of the nineteenth century, it was not for nothing that Gaasterland was one of the first areas to benefit from it. For very many people, the area name has a magical sound that evokes memories of the holidays they have spent there. The long tourist tradition also means that the area is completely geared to tourism. Nevertheless, Gaasterland has fully retained its authenticity.

Staatsbosbeheer, Natuurmonumenten and It Fryske Gea manage a large number of different areas in Gaasterland that deserve protection because of their natural and / or landscape value: forests, heaths, cliffs, polders and areas outside the dikes. There are too many to list, and naming a few would be detrimental to the other areas. Hence: take a look at the websites of these organizations and discover the wide variety of nature and landscapes. Once you are in the area, we heartily recommend a visit to the "Mar en Klif" regional information center. The center is located in the beautiful green village of Oudemirdum and offers a wealth of information about the nature, history, and culture of Gaasterland.

The area can be discovered in many different ways. By bicycle, on foot, on horseback, by motorcycle or in the car; on "Route Zuidwest Friesland" you can indicate what you want and then choose from routes that meet your wishes. A network of nodes has also been developed especially for cyclists, on the basis of which you can compile your own route.

The picturesque river Luts, the Van Swinderenvaart, the Spokershoekvaart, and the Rijstervaart are suitable for small water sports. Together they form the route of the Elfstedentocht that runs through Gaasterland and connects the Slotermeer and Fluessen. The route leads via a small lake that was created by excavating sand for the construction of the N359. Today it is part of the Wyldemerk nature reserve, which was declared the first dragonfly reserve in the Netherlands in 2007.

The tranquility of today contrasts sharply with the history of the location, which also explains the name (’Wilde Markt’). The story is that here a long time ago a (wild) pagan celebration was held here to say goodbye to the summer. It is certainly that later, until the end of the nineteenth century, it was the location for an annual fair and playground, where it often went wild...

From 1954 to 1969 there was a barracks camp for Islamic Moluccans in the area. The mosque built there was the second in the Netherlands. Southeast of Wyldemerk is a beautiful 9-hole natural golf course. Due to the special attention to nature in both construction and management, the course was the first in Europe to receive a so-called ’Green label’.

Playing farmer’s golf is also an option, for example at De Bûterkamp Ice Farm in Oudemirdum. Excursions are also organized there and, as the name implies, traditional ice cream is made and sold. If you want to know (almost) everything about cows after eating that ice cream, you can visit the "Koeienmuseum" in Nijemirdum. Another museum with a special theme is the "Scheermuseum" in Bakhuizen.

You have a beautiful view over the Gaasterland landscape from the air watchtower that was built in the time of the Cold War west of Oudemirdum, on the highest point of Gaasterland. It is a bit of a climb, but then you also have something! You can of course also simply lie on the beach oin the shores of the IJsselmeer, for example at "De Hege Gerzen".

A description of an area such as Gaasterland is of course never complete; there is just too much to see, do, and experience. There is only one solution for the problem: discover the area yourself! You are more than welcome.

Skûtsjesilen, fierljeppen en kaatsen vormen gedrieën de kroon van de Friese sport. Ze hebben alle drie een eeuwenlange traditie. De PC in Franeker vormt de sportieve spil van het kaatsen. Daar verdienen kaatsers hun eeuwige roem.

PC staat voor Permanente Commissie, deze bestaat sinds de oprichting in 1853 uit vijf leden. Volgens de PC-website "blijft de commissie trouw aan tradities en oprichters, stelt de sport centraal en wordt niet beïnvloed door commerciële of andere belangen." De commissie kende sinds de oprichting in 1853 slechts negen voorzitters en 45 leden.

Het evenement vindt plaats op de vijfde woensdag na 30 juni op het Sjûkelân, de "heilige kaatsgrond" in Franeker. Het is daarnaast de hoogtijdag van de kaatssport, volgens de website de oudste jaarlijkse sportklassieker van Nederland en de grootste kaatspartij ter wereld. Het is een dag met een bijzondere entourage en bijzondere rituelen.

48 beste mannelijke kaatsers doen mee. Zij zijn geformeerd in zestien parturen (teams). Van de meer dan zeshonderd kaatswedstrijden die jaarlijks onder auspiciën van de Koninklijke Nederlandse Kaatsbond (KNKB) worden gespeeld, is de PC de meest aansprekende.

Op 14 tot en met 17 juli 2022 zijn er weer de Tall Ships Races Harlingen. Wat Sail-Amsterdam eens in de vijf jaar in het groot doet, doet Harlingen op iets kleinere schaal. Desondanks zijn de Tall Ships Races Harlingen een evenement om niet te missen. Tientallen klippers en windjammers doen de enige echte zeehaven van Friesland aan.

Harlingen is op zich al een fantastisch mooie stad en zeehaven. De authenticiteit van de binnenstad en de oude haven is hier en daar van een fenomenaal niveau. Over het algemeen ligt de nieuwe en de oude haven vol met grote en minder grote zeiljachten en zeilschepen, en niet te vergeten de bruine vloot. Maar tijdens de Tallships Races Harlingen wordt daar een schepje bovenop gedaan. Zeg maar gerust een hele grote schep.

Naast de indrukwekkende driemasters en viermasters aan de kade is de hele stad in feeststemming. Er zijn allerlei activiteiten waar je aan mee kunt doen. Ook kun je de schepen van dichtbij bekijken en in sommige gevallen ook van binnen bewonderen. Er zijn arrangementen beschikbaar voor het meevaren en "meewerken" op een van de schepen.

Kortom, wederom een Fries evenement dat je niet mag missen deze zomer.

Wie Friesland ook maar een klein beetje kent, kent het Skûtsjesilen. Een reeks zeilwedstrijden met zeiltjalken die ook wel Skûtsjes worden genoemd. Er zijn eigenlijk twee Skûtsje-evenementen. Die van de SKS en die van de IFKS. De eerste heet voluit "Sintrale Kommisje Skûtsjesilen" en de tweede "Iepen Fryske Kampioenskippen Skûtsjesilen". De eerste houdt er meer regels op na als het gaat om de authentieke eigenschappen van het schip waar mee gevaren wordt. De eerste zijn de raspaarden en de tweede zijn iets minder streng in de leer als het gaat om de eigenschappen van het schip.

Als toeschouwer merk je daar niets van. Zowel bij de SKS als bij de IFKS zie je tientallen Skûtsjes jaarlijks met elkaar strijden om de roem en de eer. Dit doen ze al sinds de jaren twintig van de negentiende eeuw. Dus al bijna tweehonderd jaar. Het is een mooi schouwspel. Zeker als er een stevige bries staat. Het moet al erg hard waaien voordat de Skûtsjebemanningen er de brui aan geven. 

De Skûtsjes strijden op meerdere wateren in Friesland met elkaar. Eigenlijk doen ze alle Friese meren aan en het IJsselmeer. Bijzonder is ook de wedstrijd op de Wijde-Ee nabij De Veenhoop. Dat is een relatief smal water. Dus als je daar aan de wal staat te kijken kun je de Skûtsjes bij tijd en wijle bijna aanraken als ze voorbij laveren.

Hoe dan ook, een zomer in Friesland is niet compleet zonder een bezoek aan het Skûtsjesilen. Voor het gemak zetten we hieronder de twee agenda's. Ze sluiten perfect op elkaar aan, dus drie weken aaneengesloten kans om live het Skûtsjesilen mee te maken.

Agenda SKS

30 juli 2022, Grou, Bij De Tynje

01 augustus 2022, De Veenhoop, Bij Ie-Sicht

02 augustus 2022, Earnewâld, Sânemar

03 augustus 2022, Terherne, Vanaf de pier

04 augustus 2022, Langweer, Vanaf het strand van het dorp

05 augustus 2022, Elahuizen, Langs de oever van het dorp; Mardyk

06 augustus 2022, Stavoren, Vanaf de IJsselmeerdijk

08 augustus 2022, Woudsend, Vanaf de Indyk

10 augustus 2022, Lemmer, Vanaf de pier bij het strand

11 augustus 2022, Lemmer, Vanaf de pier bij het strand

12 augustus 2022, Sneek,Vanaf het Starteiland

Agenda IFKS

13 augustus 2022, Hindeloopen

14 augustus 2022, Stavoren

15 augustus 2022, Heeg

16 augustus 2022, Sloten

17 augustus 2022, Rustdag of inhaalwedstrijd(en) bij Echtenerbrug

18 augustus 2022, Echtenerbrug

19 augustus 2022, Lemmer

20 augustus 2022, Lemmer (finale)

Het Iepenloftspul Jorwert mag zich verheugen in een grote bekendheid. Ieder jaar is het vliegen en draven om aan kaarten te komen. De kaartverkoop is op 4 juni 2022 gestart. De voorstellingen lopen van 2 september 2022 tot 1 oktober 2022.

Bijzonder aan dit Iepenloftspul is dat het in de notaristuin van Jorwert wordt georganiseerd. Gewoon in de achtertuin dus van het monumentale pand waar in vroeger jaren de notaris woonde en werkte.

De voorstelling van 2022 heet De jacht en is geinspireerd op de Deense film ‘Jagten’ (2012) van Thomas Vinterberg. Eerder speelde Iepenloftspul Jorwert een theatrale bewerking van Vinterberg: in 2010 maakte het stuk ‘It feest’ (gebaseerd op de film ‘Festen’) al grote indruk op het publiek. Als het gaat om ‘Het feest’ over verstoorde familiebanden, probeert Tjerk Kooistra met ‘De Jacht’ de kracht van een dorpsgemeenschap te laten zien. De dynamiek van een groep mensen uit het dorp is zo sterk dat je als individu niets meer in te brengen hebt.

Met in de hoofdrol Wybo Smids, winnaar van meerdere Gouden Gurbes en recent winnaar van de Pyt van der Zee Prijs, wordt de Iepenloftspul Jorwert ook in 2022 weer een prachtige theaterproductie.

Ieder jaar wordt op Pinkstermaandag de Friese Elfsteden Rijwieltocht verreden. De 2022 editie is net geweest ten tijde van het schrijven van dit item. In de Leeuwarder Courant staat vandaag dat er nog nooit zoveel uitvallers zijn geweest vanwege kou en regen. Volgend jaar beter!

Deze fietstocht voor doorzetters wordt al meer dan 100 jaar gorganiseerd. Maar liefst 15.000 deelnemers doen jaarlijks mee. De route is ongeveer 235 kilometer lang en start en eindigt in Bolsward. Achtereenvolgens voert de route langs Bolsward, Harlingen, Franeker, Dokkum, Leeuwarden, Bolsward, Sneek, IJlst, Sloten, Stavoren, Hindeloopen, Workum en Bolsward.

Deelnemers starten in 23 verschillende groepen. De eerste groep start 's morgensvroeg om vijf uur en de laatste groep start rond acht uur in het centrum van Bolsward. Een lotingssysteem zorgt voor de indeling van de verschillende groepen. Om de tocht te volbrengen moeten de deelnemers stempels halen in alle elf Friese steden en uiterlijk om twaalf uur 's nachts weer bij de laatste finishcontrole in Bolsward zijn.

Zoals gezegd de 2022-editie is net geweest, maar in 2023 is er vast en zeker weer een Friese Elfsteden Rijwieltocht. Doe ook eens mee, je hebt nog meer dan genoeg tijd om aan de fietsconditie te werken.

Iedereen groet elkaar nog op het Flaeijelfeest. Het Flaeijelfeest wordt in 2022 al voor de 45e keer georganiseerd. Het is een uniek evenement waarbij het plattelandsleven van vroeger centraal staat. Tal van nostalgische activiteiten vormen samen het decor en een afwisselend programma voor jong en oud.

Zie een smid aan het werk en probeer het hem na te doen. Zie hoe in vroeger tijd werd geoogst, gerookt (paling welteverstaan), welke landbouwwerktuigen en voertuigen werden gebruikt. Ervaar de kracht van stoom. Aai een koe of ga mee op een boerenwagen. Bewonder de mooiste oldtimers.

Als je je er een dag lang aan overgeeft verdwijnt de nostalgie als sneeuw voor de zon en proef je de realiteit van het alledaagse leven in de negentiende eeuw. De tijd van je grootouders of overgrootouders.

Fierljeppen, het wordt tegenwoordig veel gedaan als teambuilding, maar in Friesland doen ze het al eeuwen. Vooral boeren, om zich makkelijk door de landerijen te bewegen die veelal door sloten en slootjes van elkaar worden gescheiden. Zodat de koeien niet naar het land van de concurrent overlopen.

Het schijnt dat op 24 augustus 1767 de eerste officiële fierljepwedstrijd gehouden is in het dorpje Baard. Of het toen ook al fierljeppen genoemd werd is trouwens niet bekend.

Hoe dan ook, boeren gebruiken de polsstok niet meer voor hun boerenwerk, maar de sport is sinds 1767 niet meer verdwenen en alleen maar gegroeid. Jaarlijks worden nu tientallen wedstrijden georganiseerd. Gesprongen wordt van een houten springschans. Sloten en slootjes zijn verruild voor serieuze waterpartijen van soms wel 20 meter breed. Polsstokken zijn uitgegroeid tot enorme lengtes van soms wel twaalf en een halve meter, dit is ook de maximale lengte volgens de voorschriften. Deelnemers, zowel dames als heren, springen tot wel 20 meter ver. Om blessures te voorkomen wordt gelandt in een  zorgvuldig aangeharkt zandbed.

Het fierljeprecord staat op een kleine 22 meter. 21.68 meter om precies te zijn. Het staat sinds 11 augustus 2019 op naam van Nard Brandsma. Op de foto ziet u de toen onttroonde recordhouder Bart Helmholt.

De belangrijkste wedstrijdlocaties in Friesland zijn in de dorpen Winsum, It Heidenskip, Burgum, Buitenpost en de Friese stad IJlst.

Iedere fierljepwedstrijd is een genot om bij te wonen. Niet alleen vanwege het spektakel zelf maar ook omdat je voelt dat je deel uitmaakt van een lange traditie, eentje die teruggaat tot 1767.

Voor een compleet overzicht van de wedstrijddagen en tijden gaat u naar de website van de Frysk Ljeppers Boun (bond van Friese Fierljeppers).

De Harlinger Visserijdagen werden in 2009 uitgeroepen tot Beste Regio-evenement van Nederland. In de loop van de jaren (er zijn al meer dan 50 edities geweest!) zijn ze uitgegroeid tot een topevenement waar niet voor niets vele tienduizenden bezoekers op af komen.

Eind augustus staat Harlingen gedurende enkele dagen bol van activiteiten voor jong en oud: muziek, dans, theater, beeldende kunst, sport, folklore, etcetera. De combinatie met het unieke decor van de enige zeehavenstad van Friesland zorgt voor een unieke sfeer.

De 2022-editie vindt plaats op 31 augustus tot en met 3 september 2022. Het belooft weer een fantastisch spektakel te worden!

Kleinschaliger, maar net zo gezellig, zijn de visserijdagen van Makkum (elk oneven jaar in augustus) en die van Stavoren (elk even jaar in juli).

Dokkum is de meest noordelijke stad van Nederland en van Friesland. De stad had ooit een open verbinding met zee via het Dokkumer Grootdiep. Tegenwoordig is dit moeilijk voor te stellen maar in 1597 vestigt zich in Dokkum de zogenaamde Admiraliteit. De taak van de Admiraliteit was het uitrusten en bemannen van zeeschepen ter verdediging van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Een soort van voorloper van de Koninklijke Marine.

Dokkum wil deze markante geschiedenis levend houden door het jaarlijks organiseren van de zogenaamde Admiraliteitsdagen. Een meerdaags topevenement, voor het eerst georganiseerd in 2011. De 2022-editie is op 1, 2, 3 en 4 september 2022.

Sinds 2011 is het evenement uitgegroeid tot een "must-see". Het is een muzikaal, cultureel, culinair en cultuurhistorisch evenement dat zijn weerga niet kent in Friesland. Vier dagen lang is de stad Dokkum gehuld in een zestiende eeuwse ambiance.

Ga naar de site van de Admiraliteitsdagen om een indruk te krijgen van het programma. Een aanrader van de bovenste plank.  

De Friese Ballonfeesten is een spektakel dat ieder jaar eind juli/begin augustus plaatsvindt op de Nutsbaan in Joure. De 35e editie wordt in 2022 op 20 tot en met 24 juli gehouden. De laatste dag van het evenement staat in het teken van een oldtimerexpositie en -rally. De toegang is gratis, maar wees op tijd want de zitplaatsen zijn beperkt.

Tijdens het meerdaagse evenement stijgen tientallen heteluchtballonnen op afkomstig uit de hele wereld. Bijzonder spectaculair zijn de zogenaamde "special shapes", ballonnen met een bijzondere vorm, bijvoorbeeld een locomotief, motorfiets, draak of doedelzakspeler.

Het evenement wordt omkleed door allerlei andere activiteiten: muziek, kermis, kinderactiviteiten en ga zo maar door. De Ballonfeesten werden in 1986 voor het eerst gehouden en zijn sindsdien uitgegroeid tot het grootste ballonevenement van Nederland. Joure dankt zijn nickname Balloon-City er aan.

Kortom, ben je eind juli 2022 in Friesland, mis dan de ballonfeesten in Joure niet!

Al sinds 1814 vindt ieder jaar begin augustus "Hardzeildag" plaats op de Snitsermar (het Sneekermeer). In 1934 ontstond daaruit de Sneekweek, inmiddels al vele jaren het grootste Europese zeilevenement op binnenwater.

De zeilwedstrijden in de vele verschillende klassen beginnen op de eerste zaterdag van augustus en duren tot en met de donderdag daarna. De opening op vrijdagavond bestaat uit de "vlootschouw": een show met honderden boten en vuurwerk. De woensdag is nog steeds de traditionele "Hardzeildag".

Behalve op het water is er ook in Sneek zelf volop activiteit. Eigenlijk staat de stad de hele week op z`n kop. Maar laat je niet afschrikken door wat drukte. Iedere liefhebber van de Sneekweek zegt dat als je de Sneekweek een keer echt hebt meegemaakt dat je er dan voor altijd verliefd op blijft.

Dus noteer in uw agenda, Sneekweek 2022 start op 5 augustus 2022 en eindigt op 11/12 augustus 2022.

Volgens mij zijn plastic koeien voor het eerst in Friesland opgedoken tijdens Simmer-2000. Dit was een Fries zomerevenement tijdens het eerste jaar van het derde millennium. Je kunt het evenement zien als een Fries onderonsje en reünie op provincieschaal. Friezen kwamen van heinde en ver om het Fries zijn met elkaar te delen, te beleven en te vieren.

Onder het predikaat "Fryslân, lân fan kij" (Friesland, land van koeien) werden 500 kunststof koeien gefabriceerd en in het landschap tentoongesteld. Wellicht omdat de levende exemplaren op stal stonden en de weides wel wat zwart-bont-gevlekt kon gebruiken als landelijk decor van het Simmer-2000 evenement.

We zijn inmiddels ruim 20 jaar verder. Er is veel veranderd. Koeien zijn in Friesland gewoon weer in de weide te zien. Weidegang en kruidenrijk gras zijn gangbare begrippen geworden in melkproductie en melkconsumptie. Als je nu door Friesland rijdt zie je bij tijd en wijle meer weides mét koeien dan weides zonder koeien.

Plastic koeien leven langer dan echte. Na ruim 20 jaar zijn ze er nog volop. Vaak als ornament in particuliere tuinen of als blikvanger voor bedrijven, zoals notabene bij de Fonterra mega-kaasfabriek in Heerenveen, die hebben een heleboel. Ik maak er een gewoonte van om ze te fotograferen. Je ziet ze in allerlei kleuren. Het wordt inmiddels een bonte verzameling.

Vandaag staat in de Leeuwarder Courant dat de Friese veeboeren de komende jaren een hard gelag wacht. Velen van hen zullen gedwongen moeten stoppen. Ik vraag me af hoe de provincie Friesland over nog eens ruim 20 jaar eruit zal zien.

Moeten we straks weer plastic koeien "van stal" halen zeker. Dacht het niet!

"Fryslân, lân fan kij"

FrieslandWonderland is een populaire website. Vele duizenden mensen gebruiken deze website wekelijks om zich te oriënteren op Friesland of zich voor te bereiden op een verblijf. U kunt uw bedrijf, accomodatie of producten onder de aandacht brengen bij dit brede publiek. Hiervoor meldt u zich aan als deelnemend bedrijf. U krijgt dan een eigen inlogcode waarmee u uw advertentie of bedrijfspresentatie, inclusief doorlink, helemaal naar eigen wens kunt samenstellen en beheren.

Bedrijfspresentaties worden standaard getoond op plaats- en regionaal niveau. Tegen meerprijs zijn presentaties ook op gewest- en provinciaal niveau te tonen. De pagina die u nu bekijkt heeft dezelde opmaak als van een bedrijfspresentatie.

U krijgt toegang tot een beheersysteem waarin u statistieken kunt bekijken m.b.t. de prestaties van uw advertentie of bedrijfspresentatie. Dit alles voor een vast jaarlijks bedrag van slechts € 50,-- exclusief btw, ongeacht het aantal doorkliks.

Heb je altijd al eens de tocht der tochten willen rijden, maar vind je het op de schaats veel te ver? Nu is er ook de enige echte elfstedentocht met de camper!

Natuurlijk neemt deze camperelfstedentocht je mee langs een aantal iconische plekken van de tocht op de schaats. Ook komt de schaatssport tijdens de camperroute ruimschoots aan bod. Maar de elfsteden zijn veel meer dan dat! Naast dat ze stuk voor stuk een bijzondere geschiedenis kennen, zijn de stadjes heel gezellig en leuk om te bezoeken. Of je nu het liefst een museum in duikt, een wandeltocht maakt of liever neer ploft op een terrasje.

De elfstedentocht met de camper hoeft trouwens niet binnen 24 uur gereden te worden. Rijd de route lekker op je gemakje en neem de tijd om de elfsteden te bewonderen en je stempels te verzamelen. Je hoeft de tocht ook niet in Leeuwarden te beginnen, zolang je alle elf stempels maar verzamelt! 

De Camperelfstedentocht kan het gehele jaar gereden worden, september tot en met mei is echter de beste reistijd.

Joure ligt in Zuidwest-Friesland. Midden in het waterrijke en bij toeristen populaire Friese merengebied. Joure heeft van oudsher twee belangrijke wapenfeiten. Douwe Egberts en klokkenmakerijen. Beide zijn nog steeds springlevend in de plaats.

Douwe Egberts heeft er een grote productiefabriek en biedt veel lokale werkgelegenheid. Klokkenmakerijen zijn er ook nog, alhoewel deze tak van bedrijvigheid wel onder druk staat. De ooit niet aan te slepen Friese staartklok heeft sterk ingeboet aan populariteit. Ooit waren er tientallen klokkenmakerijen in Joure, er zijn nog een handjevol over. Museum-Joure vertelt het hele klokkenverhaal, mocht u interesse hebben.

Maar, ondanks recente grondige renovatie moet de Jouster toer het zonder tijdsaanduiding doen. Eeuwenlang heeft deze markante kerktoren symbool gestaan voor de lokale klokkennijverheid en de kwaliteit van haar producten. Nu even niet. De klok moet het doen zonder wijzers. Naar het schijnt zijn deze beschadigd tijdens een recente storm en worden ze hersteld of vervangen.

Hoe dan ook, onder aan de toren staat een klein beeldhouwwerk, het heet "de drie toeristen". Ze turen naar boven. Ze kijken vast en zeker naar het uurwerk van de Jouster toer als verwijzing naar de lokale klokkenindustrie. Echte Jousters doen dit even niet en hopen dat het de rest niet opvalt.

Sibrandahûs is een gehucht tussen Dokkum en Burdaard. In de regio is het vooral bekend vanwege een prachtig Middeleeuws kerkje (waar ook getrouwd wordt) en een niet erg spannende brug over de Dokkumer-Ee. De brug verbindt Noord en Zuid, kleigrond en zandgrond, én liefdesrelaties.

De meeste mensen kennen het fenomeen van de liefdesslotjes. Je ziet het vooral in de grote romantische toeristensteden. Geliefden hangen een hangslotje aan een brugleuning als teken van eeuwige trouw en liefde. 

Voor veel geliefden westelijk van Dokkum heeft de brug in Sibrandahûs in vroeger jaren een belangrijke rol gespeeld. Ik hoorde een verhaal tijdens een voorleesavond in de kloosterkapel in Jannum, niet ver van Sibrandahûs. Het verhaal ging over Gerben en Ybeltsje. Hij woonde aan de noordkant van de Dokkumer-Ee, zij aan de zuidkant. Hij was een welgestelde boerenzoon, zij dochter van een eenvoudige arbeider. Hij kwam van de kleigrond, zij van de zandgrond. 

Het verhaal combineert onmogelijke liefde, rang en stand en een geheime ontmoetingsplaats bij de brug van Sibrandahûs.

Het verhaal trof me in het hart, mijn ouders trof hetzelfde lot. Hij was zoon van het hoofd van de school, zij was dochter van een eenvoudige groenteboer. Hij kwam van de noordelijke kleigrond, zij van de zuidelijke zandgrond. Hij schreef liefdesgedichten en schetste de brug van Sibrandûs erbij als te nemen obstakel. Heit was een romanticus.

De liefde overwon, zowel bij Gerben en Ybeltsje als bij mijn ouders. Had het fenomeen bestaan dan hadden er regelmatig liefdesslotjes aan de brug van Sibrandahûs gehangen.

Tegenwoordig halen we onze boodschappen meestal bij de supermarkt. In vroeger tijden was dat anders. Dan ging je naar de lokale dorpsbakker, -slager en kruidenier.

In het Friese dorpje Molkwerum vind je nog zo'n traditioneel bakkerwinkeltje. Volgens de website is het meer dan 100 jaar oud. het heet Bakkerwinkeltje Ald Molkwar.

Wat valt er te zien en te beleven: Een authentiek bakkerswinkeltje uit 1916, een eind 18e eeuwse woonkamer met bedstee, een beschilderde deur uit 1722, een koffie-theeschenkerij met terras aan het water, een ontsnappingsluikje uit de 2de wereldoorlog, wisselende exposities.

Begeleide rondwandelingen kunnen op afspraak worden gepland. Ook kunnen koekproeverijen worden georganiseerd voor groepen vanaf 8 personen.

Vrije entree.

De terp van Hegebeintum is de hoogste terp langs de Friese kust, met een hoogte van bijna 9 meter boven de zeespiegel. Op de terp is het schilderachtige, 12e eeuwse kerkje te zien. Aan de voet van de terp van Hegebeintum vind je Bezoekerscentrum Terp Hegebeintum. Hier zijn toegangskaarten verkrijgbaar voor de rondleidingen naar de terp en 12de eeuws kerkje.

In het bezoekerscentrum kan men wisselende exposities bezichtigen, souvenirs kopen en is er een VVV-agentschap. Ook kunt u hier één van de dorpslogementen boeken in Jannum of Ferwert. In het Petit Restaurant of op het terras kunt u genieten van een drankje en een hapje en het weidse uitzicht.

De Dokkumer-Ee is een trekvaart tussen Dokkum en Leeuwarden en het meest markante deel van de Elfstedentocht. Het is onderdeel van het traject Bartlehiem naar Dokkum dat twee keer moet worden afgelegd. De mooiste en enige route langs de Dokkumer-Ee volg je via Burdaard en Wyns. Langs de Noordoever ligt een fietspad. Langs de zuidoever een kleine kronkelweg geschikt voor auto’s.

Hier en daar kun je stoppen en door het weiland lopen tot aan de oever van het riviertje. Vorige week stond ik op zo’n plek oog in oog met een legendarisch schip. Het was de Ecolution, ooit ontworpen door de eerste Nederlandse astronaut Wubbo Ockels (1946-2014). Wubbo had vanuit de ruimte de aarde geobserveerd en werd getroffen door de schijnbare fragiliteit van de atmosfeer. Vanaf dat moment heeft hij zich volledig ingezet voor duurzaamheid. Het schip de Ecolution is een resultaat van zijn inzet en innovatieve geest. Destijds gold het schip als de ultieme visie op duurzaam varen. Het werd naast de wind ook aangedreven door waterstof. 

De Ecolution is inmiddels overgeschilderd in frisgroen en oranje. De oorspronkelijke naam Ecolution staat nog fier op een van de innovatieve gieken van het schip. Het schip heeft nu als thuishaven Lauwersoog.