Leider können wir im Moment nur Teile dieser Website in deutscher Sprache zur Verfügung stellen. Für diejenigen Teile der Website, die noch nicht übersetzt wurden, empfehlen wir die Verwendung der unter dem Artikeltitel genannten Google Translate-Option.
Bij de Deltawerken denkt iedereen direct aan Zeeland en Zuid Holland, waar in 1953 de Watersnoodramp plaatsvond. Maar ook de dijk die het Lauwersmeer scheidt van de Waddenzee is een uitvloeisel van de in 1955 aangenomen Deltawet. Die dijk werd, na acht jaar werk, op 25 mei 1969 gesloten.
De voormalige Lauwerszee, 9000 ha groot, viel voor het grootste deel definitief droog. De hoogste delen werden ingericht voor de landbouw, er kwamen recreatieve voorzieningen en een militair oefenterrein. Maar in het grootste deel kreeg de natuur de vrije hand om zich te ontwikkelen. Rond 1980 werd gestart met actief natuurbeheer. De resterende 2000 ha bleef open water en vormt sindsdien een aantrekkelijk watersportgebied. Het hele gebied heeft op 12 november 2003 de status van Nationaal Park gekregen.
Het Lauwersmeergebied biedt zijn bezoekers talloze mogelijkheden voor een aangenaam verblijf. Of u het gebied nu per fiets, te voet of vanaf het water verkent, in alle gevallen zult u verrast worden door de prachtige natuur, het afwisselende landschap, de schitterende vergezichten en de fascinerende wolkenluchten en zonsondergangen. En bovenal door de overweldigende rust, want die heerst hier nog. Natuurlijk kunt u uw eigen fiets, kano, surfplank of (zeil)boot meenemen. Maar het hóeft niet. Op meerdere plaatsen rond het meer kunt u terecht voor het huren van dergelijke zaken. Ook zijn er mogelijkheden om het gebied te verkennen onder leiding van deskundige gidsen.
Het gebied biedt eigenlijk te veel om op te noemen. Maar een paar highlights willen we u niet onthouden.
- Ezumakeeg: landaanwinningsgebied ten zuiden van Ezumazijl, dat na het afsluiten van de Lauwerszee als landbouwgebied in gebruik genomen werd, maar later tot natuurgebied omgevormd werd; een must voor de vogelliefhebber!
- Buitenhaven Lauwersoog: natuurlijk het vertrekpunt voor een dagje Schiermonnikoog; maar neem ook eens een kijkje in de visserijhaven: zie hoe de vis aan wal gebracht wordt en probeer er eens één bij een kraam of in één van de restaurants; verser bestaat niet!
- Esonstad: een bij Oostmahorn gebouwd vakantiepark in de vorm van een oud vestingstadje; door de één verguisd als 'nep' en 'namaak', door de ander geprezen als 'iets nieuws' en 'origineel'; dat moet u dus gezien hebben! Ook hier vertrekt trouwens een boot naar Schiermonnikoog.
- Excursie met de boswachter: wilt u de prachtige natuur echt beleven, dan is een excursie onder leiding van een kenner natuurlijk onmisbaar; er zijn verschillende: te voet, per boot, 's ochtends vroeg of bij volle maan; voor elk wat wils! Voor meer informatie: zie www.lauwersmeer.org (kies: 'Wat kan ik doen').
Tekst: © Foto: © FrieslandWonderland
Het gebied rond de Langweerder Wielen is een uniek stukje Friesland. Nergens in de provincie tref je in zo`n klein gebied zo`n groot landschappelijk contrast: de weidsheid en openheid van het veenweidegebied met de Wielen en het Koevordermeer, tegenover de intimiteit en beslotenheid van de bossen bij Sint Nicolaasga. Het verleden is hier nog duidelijk voelbaar en zichtbaar en het gebied ademt onmiskenbaar de nodige 'grandeur': het schilderachtige, enigszins chique Langweer; de bossen met hun statige lanen en monumentale landhuizen; het deftige Joure; maar óók de vele monumentale boerderijen in het buitengebied.
Zijn allure heeft het gebied te danken aan het verleden. Dankzij de gunstige ligging aan het water ontwikkelde Langweer zich rond 1600 tot markt- en havenplaats met een waag, een 'regtshuys' en verschillende luxe woonhuizen voor de gegoede burgerij, waaronder Osingastate. Een vergelijking tussen de prachtige oude foto's uit het boek 'Trije Swannen yn folle Flecht' en de huidige situatie leert dat het dorp zijn historische karakter grotendeels behouden heeft. Volgens velen is De Buorren de mooiste dorpsstraat van Friesland. Door zijn charme, in combinatie met de prachtige omgeving en de watersportmogelijkheden, mag het dorp ook tegenwoordig nog verscheidene notabelen en bekende Nederlanders tot zijn inwoners dan wel regelmatige gasten rekenen.
Het is tegenwoordig nog maar moeilijk voor te stellen, maar ook Joure was in het verleden een belangrijke havenplaats, van waaruit zelfs op Engeland en Scandinavië gevaren werd. Naast de handel ontstond ook de nodige nijverheid en industrie, zoals scheepswerven, meubelmakerijen, kopergieterijen, klokkenmakerijen en natuurlijk de koffiebranderij van Douwe Egberts. Het dorp ontwikkelde zich tot een zogenaamde 'vlecke', een plaats die het midden houdt tussen een dorp en een stad. De stedelijke trekjes en het rijke verleden verschaffen Joure een heel eigen gezicht.
Ook in het lommerrijke bosgebied bij Sint Nicolaasga staan verschillende statige woonhuizen. De Vegelinbossen zijn genoemd naar de man die ze in de achttiende eeuw aan liet planten, Johan Vegelin van Claerbergen. Deze man, wiens nazaten de bossen nog steeds in bezit hebben en beheren, was ook de drijvende kracht achter de inpoldering van de laaggelegen delen in het gebied. Het wandelbos Wilhelminaoord werd halverwege de negentiende eeuw aangelegd. De bossen werden vormden en (vormen nog steeds) een attractie voor dagjesmensen uit de wijde omgeving. Bij herberg 'Huis ter Heide' werd een kolfbaan aangelegd. Beide zijn inmiddels verdwenen. Veel later kwam even verderop de huidige 18-holes golfbaan.
Het gebied is natuurlijk in de eerste plaats een walhalla voor de watersporter. Langweer is een watersportdorp met stijl en traditie. De plaatselijke zeilclub werd al in 1859 opgericht en is daarmee één van de oudste van Nederland. De Langweerder Wielen staan in directe verbinding met de rest van het uitgestrekte Friese Merengebied. Ze vormen ieder jaar het decor voor verschillende zeilwedstrijden, waaronder het beroemde skûtsjesilen. Wilt u zélf leren zeilen dan kunt u terecht bij zeilschool Neptunus in Idskenhuizen, de geboorteplaats van Egbert Douwes, grondlegger van Douwe Egberts. Blijft u toch maar liever op de wal? Geen probleem: ook per fiets, op de motor, te voet of op skeelers laat het gebied zich prima ontdekken. Neem bijvoorbeeld eens de 'pontjesroute' (zie op Route Zuidwest Friesland.nl bij Langweer). Of stippel op die site een eigen route uit met behulp van het uitgekiende systeem van (fiets)knooppunten.
In Joure is zoveel te zien en te doen dat u er gemakkelijk een hele dag voor uit kunt trekken. Combineer bijvoorbeeld een ochtendje winkelen met een bezoek aan Museum Joure, dat gevestigd is in een prachtig industrieel complex uit het eind van de negentiende eeuw. Ook het in 2008 geopende, unieke Puzzelmuseum is een bezoekje meer dan waard. Of doe het Jouster Kuierke, een cultuurhistorische wandeling door het dorp, onder leiding van een gids. Kunstliefhebbers hebben de keus uit meerdere galerieën.
Een paar keer per jaar, tijdens een aantal grote, spectaculaire evenementen, is het in het dorp extra gezellig: de Boerebrulloft, de Ballonfeesten (beide eind juli) en de Jouster Merke (eind september). Vooral in de zomermaanden worden ook nog tal van andere, kleinere activiteiten georganiseerd. Wilt u zélf een zeer bijzondere activiteit doen, dan bevelen wij een cursus fierljeppen bij de plaatselijke fierljepvereniging van harte aan.