Tirns - dorp in Friesland
Tirns
Tirns is een klein terpdorp aan de Franekervaart. Over de vaart ligt een karakteristieke flapbrug. Het dorp ligt op een hoek in de zuidelijke hemdijk van de Middelzee. Bij het dorp behoort de buurschap Anneburen die ooit een hoge wier bezat en vrij dicht bij de Slachtedyk ligt. Van de terp is weinig meer te merken. Wel staat de kerk op een hof waar de doorgaande weg als een winkelhaak omheen buigt en dat kan een aanwijzing zijn van hoe het profiel van de terp verliep. Deze weg wordt net als de oevers van de vaart omzoomd door buurtjes met bescheiden bebouwing.
Het fraai gelegen kerkje is in het laatste jaar van de 17de eeuw gesticht ter vervanging van een ouder godshuis, dat gewijd was aan Lambertus. De twaalfjarige Duco Gerroldus Martena van Burmania legde de eerste steen, zoon uit het geslacht dat op Epemastate in het nabijgelegen Ysbrechtum resideerde. De stichtingssteen zingt de lof van het geslacht. In de westelijke gevel zijn kloostermoppen toegepast. Het is niet bekend of dat al in 1699 is gebeurd of in het midden van de 19de eeuw toen er op die gevel een charmante neoclassicistische dakruiter is geplaatst. Inwendig heeft de kerkruimte een houten tongewelf. De kansel uit het einde van de 17de eeuw draagt het wapen Burmania; het doophek met gewrongen balusters en een overhuifde herenbank dateren uit dezelfde tijd. Tirns was al vroeg oecumenisch: in de kerk liggen twee rooms-katholieke priesters uit het begin van de 19de eeuw begraven.
Een kilometer zuidelijker stond het klooster Thabor, nog herkenbaar aan de grote terp met een boerderij. Het was een priorij van augustijner koorheren, gesticht in 1406 door een Sneker hoofdeling die zelf in zijn klooster trad. Dit klooster is bekend gebleven omdat er enkele kroniekschrijvers werkten, van wie de abten Worp en Petrus de bekendsten zijn met zeer waardevolle gegevens over Fryslân in de vroege 16de eeuw. Het klooster is in 1572 verwoest door de Geuzen.
Colofon
Uitgeverij: NoordBoek - Auteur: Peter Karstkarel
FYP: Gemeente Sudwest Fryslân