Slappeterp - dorp in Friesland
Slappeterp
Slappeterp is een terpdorp dat mogelijk aan het begin van de jaartelling is ontstaan op een lange kwelderwal. Het behoort tot de reeks terpen die van Arkens bij Franeker over Schalsum, Peins, Tamterp, Slappeterp tot de Hoge Wier tussen Menaldum en Berlikum loopt. In de 13de eeuw komt het voor als ‘Slepelterp’ en in 1469 als ‘Slepperdorp’. Het is een agrarische nederzetting van door de eeuwen heen een stuk of zes/zeven boerderijen en wat arbeiderswoningen. In de 19de eeuw kwamen er enige gardeniers bij. Maar stinsen of staten stonden niet in de buurt. Het dorp stond met de Slappeterpervaart via de Schingervaart in verbinding met de Harlingertrekvaart.
Nu lijkt Slappeterp een buurtje aan de over de vroegere kwelderwal lopende weg van Franeker naar Menaldum en een iets afzijdig op een hoge terp staande kerk. De middeleeuwse kerk met zadeldaktoren verkeerde aan het begin van de 19de eeuw in vervallen staat. De reizende dominee H. Potter noemde het in 1805 in een verslag de ‘ruinen’ van Slappeterp. In 1826 werd er een nieuwe kerk met een toren met spits gebouwd. Precies een eeuw later herhaalde de geschiedenis zich en het is dan ook niet zeker dat de kerk in 1826 helemaal nieuw is gebouwd of vernieuwd.
In 1926 is er wel een nieuwe kerk gebouwd en zelfs één die zijn weerga in Friesland nauwelijks heeft. De vooraanstaande Leeuwarder architect Hendrik Kramer maakte het ontwerp. Het is een gebouw in traditionele hoofdvormen met expressionistische detailleringen. De toren verwijst naar de traditie van de zadeldaktorens, maar is in zijn slanke en rechthoekige – in plaats van vierkante – gedaante een nieuwe interpretatie. De zaalkerk met een rechte koorsluiting heeft twee topgevels die een dwarsbeuk suggereren. De smalle rondboogvensters bevatten glas-in-lood in art déco-stijl. Binnen rusten de gewelfribben op consoles die de vier evangelisten verbeelden. Die zijn net als de wijzerplaten van het torenuurwerk vrij zeker vervaardigd door de keramiekkunstenaar W.C. Brouwer uit Leiderdorp, net als in Scharsterbrug.
Colofon
Uitgeverij: NoordBoek - Auteur: Peter Karstkarel
