Een nieuwe gemeente: van Breezanddijk tot Uitwellingerga, van Kimswerd tot Laaksum. Met daar tussenin zes van de elf Friese steden.

Een gemeente met 69 kernen, allemaal met een eigen karakter en identiteit. Zo’n 82.000 inwoners voelen zich thuis in dit gebied van groen en blauw. Vanaf 1 januari 2011 maken zij allemaal deel uit van een nieuwe gemeente Súdwest Fryslân.

Een gemeente met weidse vergezichten en open ruimte, met steden die hun rijke culturele en monumentale historie koesteren. Een gemeente met grote ambities. Ambities om te behouden wat goed is en voortvarend te ontwikkelen wat nodig is. Kansen grijpen om sterke punten te verstevigen en nieuwe wegen in te slaan. De kracht van de kernen is de kracht van de gemeente. Geen van allen gelijk, maar allemaal gelijkwaardig. Het eigene krijgt alle ruimte om te blijven bestaan en verder ontwikkeld te worden. Alles naar aard en schaal van de gemeenschappen die zich verbonden weten door de Friese taal en cultuur.

Waar ligt het

De gemeente Leeuwarden telt tien officiële kernen, waarvan de stad Leeuwarden verreweg de grootste is. Leeuwarden, hoofdstad van Friesland, start- en finishplaats van de Friese Elfstedentocht, Nassau-stad met verrassende winkels, boeiende musea, spetterende evenementen en een historische binnenstad met meer dan 500 monumenten en bijzondere moderne architectuur.

Landschap

Het landschap van de gemeente Leeuwarden wordt gekenmerkt door vele rijksmonumenten, daarnaast heeft de stad Leeuwarden een beschermd stadsgezicht. De gemeente Leeuwarden ligt centraal tussen de Meren en de Wadden. Leeuwarden is een watterijke stad met veel historische panden.

Toerisme

Be inspired’ zeggen ze in Wales. Dat geldt zeker ook voor Leeuwarden. Je mag de stad gerust de `schatkamer van de Friese cultuur’ noemen. Een stad die je echt moet ontdekken. Wandel door het oude stadshart en raak geïnspireerd. Door de honderden monumenten en de schilderachtige grachten. Door de stadhouderlijke paleizen. Door de kruidige geuren in de ambachtelijke Beerenburg-distilleerderijen. En door de Friese literatuur, die in Leeuwarden letterlijk op straat ligt. Maar ook: in de talrijke musea die in de Friese hoofdstad zijn te bezoeken.

Wonen en werken

Hoeveel plaatsen in Nederland zijn er waar je, direct na het werk bij je thuis op je eigen steigertje zit, met een roei- of zeilboot binnen handbereik, luisterend naar het gezang van de vogels? Het is een zeldzaamheid, maar in Friesland kan dat nog volop. En Leeuwarden, centraal gelegen tussen de Meren en de Wadden biedt nog meer: wonen aan het water en tóch alle stedelijke voorzieningen op een steenworp afstand! Kavels in alle soorten, huizen in alle maten, maar altijd: volop voorzieningen en opmerkelijk betaalbaar. Er is veel bedrijvigheid en dus ook veel werkgelegenheid in de stad, er worden steeds nieuwe kantoren gebouwd en er zijn ook flink wat starters.

Waar ligt het

De gemeente ligt in het westen van de provincie Friesland aan de Waddenzeekust en bestaat uit de historische havenstad Harlingen en twee landelijke dorpen, Midlum en Wijnaldum.

Landschap

De oppervlakte van de gemeente is 38.768 ha, waarvan 2.519 ha land en 36.108 ha zee. De gemeente ligt onder veel hemel, aan veel zee, in het groene land. Wolken drijven landinwaarts. Bundels zonlicht vallen er tussendoor en doen het wad schitteren. Meeuwen hangen in de wind boven de zware dijk die het groene land erachter beschermt.

Toerisme

Harlingen is de moeite waard. Dat vinden niet alleen de 'Ouwe Seunen', zoals de Harlingers worden genoemd, maar ook de circa tweehonderdduizend mensen die de Friese havenstad jaarlijks bezoeken. Dankzij een melange van monumenten (meer dan 500!), de veerdiensten naar de Waddeneilanden en de vele voorzieningen op het gebied van kunst, cultuur, winkels, horeca en evenementen is Harlingen een levendige trekpleister. Voeg daar de uitstekende watersportmogelijkheden en de ligging aan de Waddenzee aan toe, en het is duidelijk dat u Harlingen zeker eens in uw leven moet bezoeken.

Wonen en werken

In de historische binnenstad van Harlingen, begrensd door Noorder- en Zuiderhaven waar nog steeds eb en vloed heersen, gaan wonen en werken al eeuwen samen. Dankzij een intensief monumentenbeheer verkeren de talloze oude panden in goede staat en bieden eigentijds wooncomfort. Landelijk wonen in de gemeente is mogelijk in de dorpen Midlum en Wijnaldum. Midlum is gescheiden van Harlingen door het Van Harinxmakanaal, Wijnaldum ligt op fietsafstand.

Mooi van alles!

Skarsterlân heeft vele gezichten. De gemeente valt niet alleen op door het vele water en natuurschoon, ook het groot aantal evenementen in de zomer is opvallend...

Er is geen gemeente op het Friese vasteland die voor zo’n groot deel uit water bestaat als Skarsterlân. Meren, vaarten, sloten en poelen: Skarsterlân is er ruim in voorzien. De rust en ruimte van het Friese merengebied maken van Skarsterlân dan ook een ideale omgeving om te recreëren. En wat dacht u van de bossen bij Sint Nicolaasga, de weidse landschappen en de mooie oude dorpjes? Skarsterlân is mooi van alles.

Gezelligheid in Langweer en Joure

Maar ook de liefhebber van gezelligheid komt in Skarsterlân aan zijn trekken. Kent u bijvoorbeeld het oude watersportplaatsje Langweer? Langweer is een oud, schilderachtig dorpje aan de rand van een groot meer. In de winter stil en rustig, in de zomer een gezellig watersportcentrum! En ook Joure, met haar moderne jacht- en passantenhaven en gezellige Midstraat, is een aantrekkelijke halteplaats voor de (water)toerist.

Skarsterlân bruist van de activiteiten...

Skarsterlân heeft een groot aantal evenementen, die opvallen door hun originaliteit en elk jaar weer tienduizenden mensen trekken. Neem bijvoorbeeld de jaarlijkse boerenbruiloft in juli: een trouwplechtigheid zoals die 150 jaar geleden bij families van de gegoede burgerij en welgestelde boeren overal in Fryslân plaatsvond.

Luchtballonnen

Van internationale uitstraling zijn de Friese Ballonfeesten. In de loop der jaren is dit evenement uitgegroeid tot een festijn waar voor jong en oud van alles valt te beleven. De spil van het evenement is dat elke dag tientallen luchtballonnen uit binnen- en buitenland opstijgen, voor een vaart over het mooie landschap van Skarsterlân. Het dorp Sint Nicolaasga geniet bekendheid in Fryslân en ver daarbuiten door de jaarlijkse Allegorische Optocht in september. Een van de oudste jaarmarkten is de Jouster Merke, die ieder jaar in september in Joure wordt gehouden. Duizenden mensen komen af op de vele kramen en attracties van een markt die al sinds eeuwen bestaat. Ook paardenevenementen, zoals de beroemde Gouden Swipe en de Fryske Hynstefeiling (paardenveiling) horen typisch bij Skarsterlân.

Twee Skarsterlânse skûtsjes!

En dan mag tenslotte het skûtsjesilen natuurlijk niet onvermeld blijven, een befaamd zeilevenement waar van onze gemeente de plaatsen Joure en Langweer met elk een eigen skûtsje varen. Een evenement dus dat lééft in onze gemeente, en dat dan ook niet voor niets van het Nationaal Buro voor Toerisme de status van nationaal top-evenement heeft gekregen.

Een nieuwe gemeente: van Breezanddijk tot Uitwellingerga, van Kimswerd tot Laaksum. Met daar tussenin zes van de elf Friese steden.

Een gemeente met 69 kernen, allemaal met een eigen karakter en identiteit. Zo’n 82.000 inwoners voelen zich thuis in dit gebied van groen en blauw. Vanaf 1 januari 2011 maken zij allemaal deel uit van een nieuwe gemeente Súdwest Fryslân.

Een gemeente met weidse vergezichten en open ruimte, met steden die hun rijke culturele en monumentale historie koesteren. Een gemeente met grote ambities. Ambities om te behouden wat goed is en voortvarend te ontwikkelen wat nodig is. Kansen grijpen om sterke punten te verstevigen en nieuwe wegen in te slaan. De kracht van de kernen is de kracht van de gemeente. Geen van allen gelijk, maar allemaal gelijkwaardig. Het eigene krijgt alle ruimte om te blijven bestaan en verder ontwikkeld te worden. Alles naar aard en schaal van de gemeenschappen die zich verbonden weten door de Friese taal en cultuur.

Waar ligt het?

Een veelzijdige gemeente in de mooie zuidoosthoek van Fryslân, dat is Weststellingwerf.

Landschap

De gemeente kent een mooie mix van bos, heide, grasland en water. De gemeente Weststellingwerf staat bekend om haar natuur, de gemeente heeft drie grote natuurgebieden: de Rottige Meente, het Braandemeergebied en de Lindevallei. Daarbinnen zijn diverse observatiehutten geplaatst, waardoor u een unieke blik op de natuur wordt gegund. Buiten de gemeente, vlak over de grens, ligt het Nationaal park De Weerribben. Ook is er het nabijgelegen Nationaal park Drents-Friese Wold, dat zeker de moeite waard is. Natuurlijk is er in de gemeente eveneens een aantal recreatiewateren.

Toerisme

Met vele fiets- en wandelmogelijkheden, waterrecreatie, het ruiterpadennetwerk en de skeelerroutes is er in Weststellingwerf altijd wel iets te beleven, voor jong en oud. Maar onderschat Weststellingwerf ook niet op cultureel en historisch gebied. De sluizen, molens en monumentale gebouwen. Musea, zoals het Nationaal Vlechtmuseum in Noordwolde, kijkzalen en niet te vergeten de twee open lucht opera's, maken Weststellingwerf ook wat kunst en cultuur betreft zeker een bezoek waard.

Wonen en werken

Wonen in Weststellingwerf is wonen in een aantrekkelijke gemeente in de mooie zuidoosthoek van Friesland. Met rust en ruimte, maar ook met dynamiek. Met 26.000 inwoners verspreid over 26 dorpen is er voldoende draagvlak voor een veelheid aan voorzieningen, o.a. op het gebied van onderwijs, sport en cultuur. In de grotere plaatsen Wolvega en Noordwolde of in de 24 andere kleinere dorpen. De centrale ligging in Noord-Nederland, de voorzieningen en de mooie landelijke omgeving was al voor veel mensen een reden om Weststellingwerf als woonplaats te kiezen. Ook het woningaanbod leent zich hiervoor.

“Het mooiste stukje Drenthe in Friesland!” Zo is Ooststellingwerf wel eens beschreven…

Ooststellingwerf is een prachtige Friese gemeente, grenzend aan Drenthe. De gemeente heeft een gevarieerd landschap, met o.a. bossen, veengronden en een coulissenlandschap. Daarnaast heeft de gemeente ook nog enkele grote waterlopen, zoals de Tjonger, de Opsterlandse Compagnonsvaart en de diverse wijken. Daarmee vormt Ooststellingwerf een mooie mix tussen de Friese watersportgebieden en de Drentse zandgronden.

In Ooststellngwerf zijn volop mogelijkheden voor recreatie. Rust, ruimte, natuur, landschap, cultuur, actieve of passieve recreatie, voor iedereen is er wel wat te vinden. De toeristische kern van de gemeente wordt gevormd door Appelscha en omgeving. Naast Appelscha zijn er echter nog diverse andere plaatsen de moeite van het bezoeken waard, zoals bijvoorbeeld het historische Oldeberkoop.

Ook op gebied van watersport heeft Ooststellingwerf mogelijkheden. Door de gemeente voert namelijk een deel van de Turfroute via de Tjonger en de Opsterlandse Compagnonsvaart. Deze vaarverbinding stamt nog uit de tijd dat de turf in Zuidoost Friesland werd afgegraven en over water werd afgevoerd. Ook verschillende bruggen en sluizen zijn nog in stand gehouden.

De Turfroute is een afwisselende route langs bos, heide, weilanden en door dorpjes. Langs de route zijn diverse aanlegmogelijkheden en voorzieningen gerealiseerd. De Turfroute is bevaarbaar vanaf halverwege mei t/m half september. Ook op zondag worden de bruggen bediend.

Waar ligt het?

Het Bildt is een karakteristiek hoekje van Friesland. Het Bildt ligt ongeveer 15 kilometer ten noordwesten van Leeuwarden. De noordelijke grens wordt gevormd door de Waddenkust, terwijl het Bildt in het westen, oosten en zuiden respectievelijk grenst aan de gemeenten Franekeradeel, Ferwerderadiel, Leeuwarderadeel, en Menaldumadeel. Op korte afstand liggen de plaatsen Harlingen, Franeker en Leeuwarden.

Landschap

Het is dan ook geen wonder dat de oude en nieuwe zeedijken het Bildtse landschap beheersen. Wie door het Bildtse land toert kan het verloop van de inpoldering duidelijk volgen. De Bildtse zeedijken steken machtig boven het landschap uit en zijn symbool geworden van de strijd tegen het water en de onverzettelijkheid van de inpolderaars.

Het landschappelijk beeld van de gemeente het Bildt vertoont veel overeenkomsten met een polderlandschap: uitgestrekte velden met bloeiende gewassen, rechte wegen en vaarten en de wijdse vergezichten. In vooral de 16e eeuw is tussen deze dijken met passer en lint een nieuw land uitgezet. Dat is te zien: strak getrokken wegen met haakse zijwegen en de dorpen op gelijke afstand van elkaar. Daarnaast is de wijde uitgestrektheid van het Wad met zijn vaak veranderende luchten en boeiende fauna een bijzonderheid op zich. De grote vruchtbaarheid van het nieuwe land leidde tot veel welvaart en economische activiteiten op het Bildt. Het Bildt werd vooral bekend door zijn aardappelteelt. Het bekende en zeer smaakvolle aardappelras Bildtstar is dan ook op het Bildt gekweekt. Ook dient te worden genoemd de karakteristieke bebouwing van de Bildtdijken waar vele dijkhuisjes (vroegere arbeiderswoningen) aan de noordkant tegen de dijken zijn gebouwd en aan de zuidzijde de kapitale boerderijen.

Toerisme

Het is een feit dat de geschiedenis van het Bildt samenhangt met het verhaal rond de Bildtdijken. De jonge geschiedenis van de dijken is tot op de dag van vandaag nog steeds zichtbaar doordat de bijzondere bebouwing bewaard is gebleven. Door een bezoek aan 't Bildts Kultuurtoeristys Informasysintrum in Oudebildtzijl komt u in aanraking met de boeiende cultuurhistorie van de markante Bildtdijken. De gemeente het Bildt is de moeite waard om door u ontdekt te worden. Velen gingen u voor en genoten van de ruimte, de rust en het bijzondere karakter van de gemeente. Een van uw voorgangers was de schilder Rembrandt van Rijn. Hij zocht en vond op het Bildt zijn Bildtse schoonheid: Saskia van Uylenburgh. Hij trouwde met haar in 1634 in de Hervormde kerk in St.-Annaparochie. Een kunstwerk herinnert hieraan. Maar het Bildt biedt u niet alleen rust en ruimte, maar ook molens, standbeelden, een oude sluis, karakteristieke dijken, boerderij architectuur, kerken en vooral in de zomer bloeiende koolzaadvelden. Kortom: redenen genoeg om het Bildt met de fiets, de auto, de kano of met de benenwagen te bezoeken.

Wonen en werken

In de gemeente het Bildt is het goed wonen. De laatste jaren is het Bildt zeer in trek bij gezinnen die op het Bildt of in de regio Leeuwarden hun kost verdienen. Wij als Bilkerts vinden dat niet zo vreemd: immers, wonen op het Bildt heeft iets extra's. Naast de rust, de ruimte, de schone lucht en de prachtige wolkenpartijen biedt het Bildt bijna alles wat u zich maar wenst. Van een sauna en een subtropisch zwembad tot aan een hoogwaardig winkebestand. Met name St. Annaparochie heeft een groot aanbod van winkels. Vele duizenden mensen buiten St. Annaparochie doen dan ook dagelijks hier hun boodschappen. Trouwens ook voor de niet-dagelijkse dingen hoeft u niet naar Leeuwarden, maar kunt u gewoon bij één van de Bildtse ondernemers terecht.

Waar ligt het

VLIELAND is één van vijf Nederlandse Waddeneilanden en kenmerkt zich met name door het uitgesproken rustige karakter. Het eiland heeft één dorp en het landschap bestaat uit duingebied, strand en relatief veel bos. Eenmaal op het eiland gearriveerd, zult u aangenaam verrast worden door de ruimte, de rust, de schone lucht en het gebrek aan jachtig autoverkeer.Vlieland is een eiland zonder mondain vermaak, hoewel er voldoende uitgaansgelegenheden zijn. Om naar Vlieland te komen, neemt u de boot vanaf Harlingen. De bootreis - al een belevenis op zich - voert u tevens over de Noordzee. Vlieland is hierin uniek.

Landschap

Terwijl op de overige eilanden de belendende zandplaat, het voornaamste dorp en daarmee ook de veerdam aan de westkant liggen en de uitgestrekte woeste gronden oostwaarts, is dat bij Vlieland andersom. De 'Richel' en het dorp liggen in het oosten, de natuur - in de vorm van een enorme, kale vlakte en een langgerekt smal duingebied - in het westen en midden. Die zandvoorraad op de Vliehors en de overheersende westenwinden zorgden voor de vorming van het hoogste duin op de Waddeneilanden: het veertig meter hoge Vuurboetsduin, waarop logischerwijs de vuurtoren prijkt.

Toerisme

Waar ligt het?

Schiermonnikoog is het meest noordelijk bewoonde waddeneiland van Nederland. Het eiland is ongeveer 18 km lang en 3 km breed. Er wonen bijna 1000 mensen. Jaarlijks wordt het eiland bezocht door ongeveer 300.000 gasten. Een groot deel daarvan is dagtoerist. Schiermonnikoog is erg geschikt voor een dagbezoek omdat de vaartijd van de boot maar 50 minuten is.

Landschap

Het eiland heeft een gevarieerd landschap, een uitbundige plantengroei en een rijke vogelstand. In alle jaargetijden is het de moeite waard om een bezoek aan het eiland te brengen; ieder jaargetijde heeft zijn charme. Elke bezoeker met respect voor de natuur is er welkom.

Vanaf de bunker de “Wasserman” heeft men een prachtig overzicht over het eiland. Dan valt ook op hoeveel verschillende landschappen er zijn. Vanaf de bunker ziet men de Waddenzee, de Noordzee, de kwelders, de polder, het dorp, de bossen, de duinen en de duinvalleien en het grootste en breedste strand van Europa. Dat strand is trouwens heel bijzonder omdat op een groot deel daarvan spontane duinvorming plaatsvindt; dit is een uniek natuurlijk proces. Erg bijzonder is het feit dat alle gebieden nagenoeg vrij toegankelijk zijn met uitzondering van de broedtijd.

Toerisme

Het eiland is een paradijs voor fietsers en wandelaars omdat de gemeente een auto-luw beleid voert. Alleen degenen die een vergunning hebben mogen hun auto meenemen naar het eiland. U kunt deelnemen aan excursies die vanuit het Bezoekerscentrum van het Nationaal Park in dit gebied worden georganiseerd. Informatiepanelen vertellen meer over de verschillende landschapstypen en het beheer ervan. Voor degenen die op Schiermonnikoog hun vakantie of een weekend willen doorbrengen valt er veel te genieten. Het eiland staat bekend om zijn rust, hoge natuurlijke waarden en zijn kleinschaligheid. Wie hiervan houdt is op Schiermonnikoog op zijn plaats.

Schiermonnikoog is een eiland voor fietsers en wandelaars. Er is 30 km aan fiets- en wandelpaden beschikbaar. Behalve om in te zwemmen brengt de nabijheid van de zee brengt met zich mee dat Schiermonnikoog zeer geschikt is voor wateractiviteiten zoals wadlopen, zeilen, kanovaren, roeien en surfen. Er wordt op het eiland ook veel paard gereden. Daarnaast worden ieder jaar diverse evenementen georganiseerd.

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

Promotekst nog niet beschikbaar!

-

-

-

-

Ten noorden van Dokkum ligt een prachtig en nog grotendeels onontdekt gebied. Het landschap wordt gekenmerkt door prachtige vergezichten, schilderachtige terpdorpjes, eeuwenoude kerkjes, verschillende soorten molens, statige boerderijen, meanderende stroompjes en oude dijken.

De kuststrook wordt gedomineerd door de imposante zeedijk. Deze is in de jaren `70 van de vorige eeuw op Deltahoogte gebracht (5 meter boven NAP). Daarmee leek de strijd tegen het water definitief beslist. Maar inmiddels is duidelijk dat de dijk in de toekomst toch nog verhoogd zal moeten worden. Buitendijks liggen de kwelders, die alleen bij storm en extreem hoogwater nog onderlopen. Direct achter de dijk liggen de dorpjes Wierum, Paesens en Moddergat. Het visserijverleden is hier nog duidelijk voelbaar en zichtbaar. Op de dijk bij Wierum en Moddergat staan twee indrukwekkende monumenten die herinneren aan de grote vissersrampen die hier eind negentiende eeuw plaatsvonden. Het eeuwenoude kerkje van Wierum staat bijna tegen de moderne, strakke zeedijk aan, hetgeen een prachtig contrasterend beeld oplevert.

Naar het westen liggen Ternaard en Holwerd. Hier is ten noorden van de oude dijk een nieuwe dijk aangelegd. Over de oude dijk loopt een weg die een mooi uitzicht biedt op het oude en het nieuwe land. De weg van Holwerd naar Dokkum voert over een paar terpen met daarop kleine dorpjes. Eén daarvan is Foudgum, waar de dichter Francois HaverSchmidt, alias Piet Paaltjens, van 1859 tot 1863 predikant was. De pastorie is thans een Bed and Breakfast.

De kuststrook wordt gevormd door een oude kwelderwal. Door de hogere ligging vindt hier voornamelijk akkerbouw plaats. Verder landinwaarts ligt het land lager en is sprake van veeteelt. Het is een prachtig, ongerept terpenlandschap waar u al fietsend of wandelend tot rust zult komen. Niet voor niets bevindt zich hier, even ten zuiden van Hantum, een Boeddhistisch meditatiecentrum. Het gebouw in de vorm van een Indiase `stoepa` (tempel) heeft in deze omgeving een vervreemdend effect en is alleen om die reden al een bezoekje waard.

Door het gebied slingert zich verder het riviertje de Peasens. In 1860 werd daarin een `ontzaggelijk groote visch` ontdekt. Na een verwoede strijd die twee dagen duurde, werd de 2.60 meter lange steur in de opvaart naar Niawier gevangen. Het vlees (en de kaviaar?) werd verkocht aan een aantal vermogende Kollumers. De huid van het beest werd opgevuld met stro en is tegenwoordig nog steeds te bewonderen in het dorpshuis van Niawier.

’Hart van Friesland’, zo wordt Grou vaak genoemd. In letterlijke zin is daar in elk geval weinig op af te dingen: het dorp ligt ongeveer in het midden van de provincie. Maar ook in overdrachtelijke zin is er veel te zeggen voor die benaming: Grou staat symbool voor Fryslân als watersportprovincie. Niet voor niets is het dorp het prachtige decor voor de openingswedstrijd van het jaarlijkse Skûtsjesilen op het Pikmeer en de Wijde Ee. Vooral in de maanden juni, juli en augustus is Grou een zeer druk bezocht en bruisend watersportcentrum. Maar het dorp heeft meer te bieden dan alleen het water, veel meer.

Vóór de opkomst van de waterrecreatie was Grou al een bloeiend dorp. De centrale ligging en het vele water waren gunstig voor handel, scheepvaart, visserij en aanverwante bedrijvigheid, zoals scheepswerven, zeilmakerijen en touwslagerijen. Er was niet alleen veel water rond het dorp, maar ook ín het dorp. Het meeste daarvan is gedempt, maar de ’archipelstructuur’ is nog duidelijk zichtbaar. De combinatie met de veelal voorname bebouwing zorgt voor een sfeervolle en enigszins deftige ambiance.

Een unieke gebeurtenis is het Sint Piterfeest, dat ieder jaar op 21 februari gevierd wordt en min of meer de Grouster variant van het Sinterklaasfeest is. Het feest is genoemd naar de beschermheilige van de vissers en de schippers. Aan deze Sint Piter is ook de indrukwekkende twaalfde-eeuwse kerk gewijd. Andere bezienswaardigheden zijn het mineralogisch museum en het in 1942 gebouwde raadhuis, met in de kelder museum De Trije Grietenijen.

Ten zuiden van Grou ligt Akkrum, een ander typisch watersportdorp. Wat minder druk dan Grou, maar ook zeer levendig en gezellig. Het dorp vormt de schakel tussen de Friese Meren en de Turfroute, een recreatieve vaarroute door zuidoost Fryslân, de Kop van Overijssel en het westen van Drenthe. Net als Grou is Akkrum ook voor de niet-watersporter aantrekkelijk. Door de afwisseling van veelal karakteristieke bebouwing met mooie open ruimtes is het een uitgesproken fraai dorp. Heel bijzonder is Coopersburg, in 1901 gebouwd als ’tehuis voor minvermogende ouderen’. Het is genoemd naar de vermogende stichter Folkert Harmens Kuiper, die als 23-jarige vanuit Akkrum geëmigreerd was naar Amerika en zich daar Cooper noemde. In het bijbehorende park liet hij voor zich zelf en zijn vrouw een prachtig mausoleum bouwen. Een andere bezienswaardigheid is Welgelegen, in 1924 gebouwd als ’tehuis voor ongetrouwde dames en weduwen’. Kunstliefhebbers kunnen terecht bij ’Atelier Wynske’ en ’Zuup’ in Nes. En wilt u eens iets heel anders? Doe mee aan het Open Fries Kampioenschap Slingeraap, dat jaarlijks in Akkrum gehouden wordt.

Slingeren doet ook de Kromme Knilles, zoals het riviertje de Boarne tussen Akkrum en het Prinses Margrietkanaal genoemd wordt. Aan de andere kant van dat kanaal ligt Jirnsum, een sfeervol watersportdorp, net weer wat rustiger dan Akkrum. Hier heeft de Boarne de veelzeggende naam ’Rak van Ongemak’: de vele bochten maakten het riviertje lastig te bezeilen. De geschiedenis van het dorp wordt uitgebreid en mooi verwoord en verbeeld op www.irnsum.nl.

Buiten de drie watersportdorpen treft u werkelijk een oase van rust. Eindeloze weilanden, water, prachtige vergezichten, monumentale boerderijen en hier en daar een verstild dorpje. Een paradijs voor fietsers, ruiters, wandelaars en skeeleraars. Fietsen kunt u huren in Grou of Akkrum. Een mooie en goed gedocumenteerde route is "De 8 van Grou", verkrijgbaar bij de VVV. Maar u kunt de omgeving natuurlijk ook prima op eigen houtje ontdekken. Een must voor natuurliefhebbers is het gebied rond Goëngahuizen, ten zuiden van het Pikmeer en de Wijde Ee. Hier liggen het ’Botmar’ en het ’Unlân van Jelsma en Kobbelân’. Drie houten spinnenkopmolens maken het plaatje compleet.

Grou mag dan ’het hart van Friesland’ zijn, het échte middelpunt is Eagum, één van de kleinste dorpjes van de provincie. Tenminste, het wás ooit het middelpunt. Misschien. Volgens de overlevering staat de opvallende, sinds enige eeuwen losse, kerktoren zelfs vlak naast het middelpunt van de wéreld.

Nieuwsgierig? Ga er kijken.

In dit schitterende gebied treft u veel water, héél veel water: behalve de Snitsermar zelf ook de talloze vaarten, sloten en poelen daaromheen. Het is dus in eerste instantie een paradijs voor de watersporter! Maar ook voor degenen die liever vaste grond onder de voeten hebben heeft het gebied zeer veel te bieden. Prachtige vergezichten, vertier, cultuur, cultuurhistorie, natuur, rust en stilte. Een goede manier om het gebied te ontdekken is per fiets. U zou bijvoorbeeld een Rondje Sneekermeer kunnen doen

Top en Twel is de lokale benaming voor de dorpen Oppenhuizen en Uitwelingerga, die in het Fries Toppenhuzen en Twellingea heten. Het gebied rond de dorpen bestaat uit een wirwar van vaarten, sloten en meertjes. Vergeleken met de nabijgelegen Snitsermar en het druk bevaren Prinses Margrietkanaal is het hier een oase van rust op het water.

Langs de weg door beide dorpen staat een kunstwerk dat ’de drie reuzen’ symboliseert, die volgens een legende verantwoordelijk zijn voor het ontstaan van een drietal vaarten in het gebied. Top en Twel heeft ook de niet-watersporter het nodige te bieden: een galerie, een aantal kunstenaars wiens werk u (op afspraak) bij hun thuis kunt bekijken en een kookstudio. Ook heel aardig is het bewaard gebleven tramhuisje in Uitwellingerga, dat hoorde bij de inmiddels al lang verdwenen tramlijn Sneek-Joure.

Ten oosten van de Snitsermar liggen de Lege Wâlden: de Lage Wouden. Door de lage ligging was het lang een ondoordringbaar, moerassig gebied. Het laagveen werd vanaf de tiende eeuw in cultuur gebracht, maar tot ver in de negentiende eeuw stond het gebied iedere winter nog onder water. Daardoor ontwikkelden zich zogenaamde blauwgraslanden. De ’Blaugerzen’ ten oosten van Akmarijp is het grootste aaneengesloten areaal blauwgrasland van Nederland. Hier is ook het Ooievaarsdorp-Akmarijp een bezoekje waard.

Nog wat verder naar het oosten ligt het nogal geïsoleerde Vegelinsoord, dat eerder Stobbegat genoemd werd en pas in 1955 zijn huidige naam kreeg. Het dorp is genoemd naar de adellijke familie Vegelin, die een belangrijke rol speelde bij de ontwikkeling van het gebied ten noordoosten van Joure. Vegelinsoord ligt in het noordelijk deel van de Haskerveenpolder, dat pas in de eerste helft van de twintigste eeuw in cultuur gebracht is.

Goïngarijp is een watersportdorpje dat populair is vanwege de prachtige ligging aan de naar het dorp genoemde poelen. Die Goïngarijpster Poelen staan in directe verbinding met de Snitsermar en zijn tijdens de beroemde Sneekweek deel van het wedstrijdwater. De rest van het jaar overheersen rust en stilte.

Ook het rustige en vriendelijke Terkaple heeft zijn ´eigen´ poelen. Aan de noordwestkant daarvan ligt Terherne. Behalve als watersportcentrum is dit dorp ook bekend door het Avonturenpark Kameleondorp. Een andere trekker in dit gezellige dorp is de Klassieke Schepenhaven. Het spreekt voor zich dat Terherne ook wat betreft terrasjes, restaurants en overnachtingsmogelijkheden volledig ingesteld is op het toerisme.