©: FrieslandWonderland

Drogeham is een hooggelegen oud komdorp, aan en rond de Tsjerkebuorren dat geleidelijk tot een wegdorp, de Buorren, is uitgegroeid. Er is ook nog de Ikebuorren te vinden, die tot aan het begin van de 20ste eeuw als brinkachtige ruimte midden in het dorp lag en inderdaad was overhuifd met bomen. Anders dan de naam aangeeft zijn het iepen. De ruimte bestaat nog steeds en heeft bij de jongste dorpsvernieuwing een vrolijk kleurige inrichting gekregen.

Drogeham was een agrarisch dorp waarvan een paar boerderijen in de dorpskom en aan de doorgaande weg nog getuigen. Zoals een kleine stelp die opvalt omdat hij is gebouwd van kleurige kalkzandsteen. Veel boeren bedreven akkerbouw, waar nu voornamelijk veeteelt is te vinden in het coulissenlandschap met boomwallen. In de zuidwest-noordoost gerichte verkavelingsstructuur is in 1891 de Droegehamsterfeart naar het Kolonelsdiep gegraven. Die werd vooral gebruikt voor het transport van Hamster zand dat tot na de oorlog werd gewonnen. Een hoge boomwal kreeg vanaf de jaren vijftig in de zuidelijke dorpsuitbreiding een dominante plaats als een opvallende groenstrook tussen de Boskloane en de Dykswâl.

Na de oorlog is het dorp voornamelijk in zuidoostelijke richting uitgebreid, recent zelfs tot voorbij de Lytsewei, vroeger een van de agrarische streken van Drogeham. Deze weg voert naar de bij het dorp horende agrarische buurschap Hamsherne in het zuiden. Deze wordt nu van het oude dorp afgesneden door de N369 die om het dorp is gelegd. Door de uitbreidingen is de oude kom aan de noordwestzijde komen te liggen.

De dorpskerk staat temidden van een kerkhof op een hoge zandrug, als op een terp. Kerk en toren dateren uit het eerste kwart van de 13de eeuw. De zadeldaktoren staat er nog, maar de kerk was in de 19de eeuw bouwvallig geworden. Zij mocht in 1877 worden vernieuwd: op dictaat uit Den Haag waar de monumentenzorg nog in de kinderschoenen stond, moest dit gebeuren in de ‘bouworde’ van de oude kerk.

Colofon

Uitgeverij: NoordBoek - Auteur: Peter Karstkarel

© Foto voorblad: FrieslandWonderland