De ’tocht der tochten’ wordt de Elfstedentocht wel eens genoemd. Bedoeld wordt de schaatstocht langs alle elf Friese steden Leeuwarden, Sneek, IJlst, Sloten, Stavoren, Hindeloopen, Workum, Bolsward, Harlingen, Franeker en Dokkum.

De eerste Elfstedentocht werd verreden op 2 January 1909 en de laatste op 4 Januari 1997. De eerste werd gewonnen door Minne Hoekstra de laatste door Henk Angenent.

Tegenwoordig wordt met weemoed teruggedacht aan de tijden dat er nog Elfstedentochten waren. Door de opwarming van het klimaat lijkt het er op dat het voorgoed voorbij is met deze bijzondere t

[Franeker] was vroeger het intellectuele centrum van [Friesland]. Het was vanaf 1585 een heuse [universiteitsstad]. De tweede notabene in Nederland boven de grote rivieren. [Jan Hendrik Oort] is geboren in Franeker. Hij was de ontdekker van de naar hem vernoemde [Oortwolk]. Een wolk van vele miljarden komeetachtige objecten rond het zonnestelsel. In 2018 is hij geeerd met een [fontein] die naast het belangrijkste monument van de stad staat opgesteld. Dit monument is de [Martinikerk]. Deze moet je van binnen zien als je in Franeker bent. Een tweede must in Franeker heeft te maken met de jaar

Workum was een open stad zonder stadsverdediging. De stad was smal en lang, van de sluis tot het Dwarsnoard meer dan anderhalve kilometer. Workum is gebouwd aan weerszijden van de gedempte Wymerts. Hoewel de stad niet aan zee lag, deed zij volop mee aan de zeehandel. Workum was door het Soal met de Zuiderzee verbonden. Deze waterweg bezit na twee kilometer vanaf het IJsselmeer een schutsluis met tegen de dijk een schilderachtig gebied. Hier ligt onder meer herberg Séburch en de meer dan drie eeuwen oude scheepswerf De Hoop.

Dat de Workumers veel hebben omgezet met zeevaart en handel is aan

[Bolsward], start- en eindpunt van de jaarlijkse [Fietselfstedentocht]. Monumentale stad met lange historie en traditie. Dit is terug te zien in de monumentale gevels en gebouwen zoals de [Martinikerk] en de [Broerekerk], hoewel de laatste slechts een ruïne betreft. Bolsward is de thuisbasis van de [Us Heit Distillery], hier wordt onder andere de Frysk Hynder Whiskey gestookt. Daarnaast wordt er jaarlijks het straatfestival [BOLStjurrich] georganiseerd. Bolstjurrich laat zich te best vertalen als "opstandig", wat overigens niet wil zeggen dat de Bolswarders opstandige mensen zijn. Het

[Sneek], kloppend hart van het [Friese merengebied]! Zo kun je Sneek met recht wel karakteriseren. Rondom Sneek liggen de belangrijkste watersportplaatsen van [Friesland]. [Woudsend], [Heeg], [Balk], [Sloten], [Elahuizen], [Langweer], [Terherne]. Het is niet voor niets dat Sneek al sinds 1814 het grootste binnenwater zeilevenement van de wereld organiseert, de [Sneekweek]. Maar Sneek heeft ook een aantal andere "unique selling points". Zo is het de thuisbasis van de [Weduwe Joustra beerenburg]. In dezelfde straat vind je het [Fries scheepvaart museum]. Beeldmerk van de Friese stad is de wer

[Harlingen] is de enige echte [zeehavenstad] van [Friesland]. Toen de [Zuiderzee]  grotendeels afgesloten werd met de [afsluitdijk] en veranderde in het [IJsselmeer] hadden de "concurrerende" zeehavensteden zoals [Makkum], [Workum], [Hindeloopen] en [Stavoren] het nakijken. Harlingen heeft zich daarna destemeer ontwikkeld als zeehaven. Het is de vertrekplaats van de boot naar [Terschelling] en [Vlieland]. Hierdoor is het sowieso in Harlingen het hele jaar rond druk met [vakantiegangers]. Veel daarvan zijn op doorreis naar de eilanden maar ze zouden net zo goed iets langer aan de vaste

Wat hebben schaatsen met timmermansgereedschap te maken? Met moderne klapschaatsen helemaal niets, maar een paar decennia, en zeker een paar generaties geleden was dat wel anders. Schaatsen waren van hout gemaakt en er zat een gehard en geslepen stuk ijzer onder. Meestal zat er een geel stickertje opgeplakt met de naam "[Nooitgedagt] [IJlst]".

Nooitgedagt maakte schaatsen voor schaatsers en beitels, zagen en schaven voor timmerlieden. Uitsluitend van topkwaliteit moeten we er bij vermelden. De Nooitgedagt fabriek staat er nog steeds. Een monumentaal gebouw opgetrokken uit Friese "geeltj

Sloten lijkt een ideale renaissancestad: een kruis van water en weg met een regelmatige vesting er omheen en in het brandpunt de gebouwen van het wereldlijk en kerkelijk gezag. Maar het kleine Sloten is ouder dan de gestichte renaissancesteden en is tot een ideale vorm gegroeid. De stadsstructuur is bijna regelmatig. In de schaduw van de veevoederfabriek – in 1903 als zuivelfabriek begonnen – stond tot het midden van de 19de eeuw de Koepoort die haar evenknie had met de Wyckelerpoort aan de andere zijde: de twee landpoorten in de vroeg-middeleeuwse handelsweg. De weg kruiste

[Hindeloopen] is een opmerkelijke stad in [Friesland]. Zij dankt haar rijkdom aan de zeehandel en dat is nog steeds af te lezen aan de excellente [interieurkunst]. Toch had de stad geen haven. De nederzetting ontwikkelde zich tot stad dankzij de koopvaardij voor vooral Amsterdamse kooplieden. Hindeloopen nam deel aan het [Hanze-verbond] en in de 14de eeuw bestond er al bloeiende handel met [Skandinavië], de [Baltische landen] en [Engeland].

Hindeloopen wordt voor een belangrijk deel omvat door de oude [Zuiderzeedijk]. Bij de huidige kleine voorhaven met een havenlicht op het hoofd

[Dokkum], bekend van [Sonnema Beerenburg], [Admiraliteitsdagen], keerpunt van de [Elfstedentocht] en [Bonifatius]. Inmiddels is er een stadbrouwerij die [Bonifatius bier] en bitter maakt. Maar Dokkum is natuurlijk veel meer dan deze handvol met feiten. Het is een stad gebouwd op een terp. Pontificaal bovenop deze terp staat de [Grote kerk]. Een imposant gebouw, zeker aan de binnenkant ook het bekijken waard. Naast deze kerk de bijzondere [IJsfontein]. Zowel 's zomers als 's winters bekleed met ijs.

Dwars door de stad koppelt het [Dokkumer-Grootdiep] voor het monumentale voormali

[Friesland]: ongetwijfeld de meest eigenzinnige provincie van Nederland. En volgens velen ook de mooiste. Niet voor niks wordt Friesland jaarlijks door honderdduizenden toeristen bezocht. Hoewel het in de zomer op sommige plaatsen best druk kan zijn, staat Friesland in het algemeen synoniem voor ruimte en rust. Nergens in Nederland treft u zo’n grote afwisseling in landschappen als juist in Friesland. Het indrukwekkende getijdengebied van de [Wadden], de [Waddeneilanden] met hun eindeloze stranden, het schitterende, nog grotendeels onontdekte terpengebied, het unieke [coulissenlandsch

Stavoren behoort tot de oudste van de Friese elf steden. De nederzetting lag gunstig aan enkele waterwegen, maar water is Stavoren ook noodlottig geworden. Nadat de Zuiderzee was gevormd, was de plaats kwetsbaar: stormen sloegen stukken van de stad weg, slokten zelfs het belangrijke Odulphusklooster op.

Al vanaf de 9de eeuw nam Stavoren deel aan de handelsvaart langs de Noordzeekust en spoedig daarna werd het geplunderd door de Noormannen. Stavoren werd Hanzestad, kreeg in de 12de eeuw het tolprivilege van de keizer en kon zich spoedig stad noemen. Vooral aan de zeehandel had Stavoren haar

U kent vast het verhaal van het lelijke eendje dat veranderde in een sierlijke zwaan. Dit verhaal gaat over de hoofdstad van [Friesland]. Leeuwarden heeft vooral de laatste tien jaar een enorme [metamorfose] ondergaan. Was het eerst een doorsnee plattelandse provinciestad, tegenwoordig is het een volwaardige stad met allure.

Leeuwarden is daarbij meer dan schatplichtig aan [Abe Bonnema], de wereldvermaarde Friese architect. Als u Leeuwarden bezoekt kunt u bijna letterlijk niet om hem heen. De zwarte "[wolkenkrabber]" is van zijn hand. Het is een baken voor de omgeving. Tot ver in de omt