Finkegea
Finkegea is in streekdoarp dat yn de Midsieuwen ûntstien is oan de Binnenweg fan Oldemarkt nei Noardwâlde, in ûntginningsas wêr’t ek Blesdike, Pepergea en Steggerda oan ûntwikkele binne. Yn it easten fan de streek kamen de Binnenweg en Bovenweg by elkoar. Op de gritenijkaart yn de atlas fan Schotanus út 1716 is te sjen dat lykas by de oare doarpen oan de Binnenweg de bebouwing oan de noardkant leit, wat noch altyd it gefal is. Tichtby de feart stiet ek de tsjerke.
Yn de Tegenwoordige Staat van Friesland waard yn 1788 fan Finkegea oanjûn: ‘dit Dorp ligt ten Westen van ’t voorige Noordwolde aan denzelfden rydweg, die wegens het geboomte en de bouwlanden ter wederzyden niet min vermaaklyk dan de voorgaande is. De turf, die hier gegraaven wordt, kan door de Finkegaster Sloot, die uit de Noordwolder Sloot naar de Veenen gegraaven is, en door de Opsplyting en andere Wyken, gemeenschap met de Vierde Parten heeft, naar de Linde worden afgevoerd. Weleer zag men hier by de Kerk een spitsen toren van een byzonder en doorlugtig maaksel; doch die, bouwvallig geworden zynde, in 1754 is weggebroken. … Ook zyn hier de turfgraaveryen zeer aan ’t afneemen. Onder dit Dorp … behooren de buurtjes Wester-Hoeve en Ooster-Hoeve, niet verre van de Linde. Van dit Dorp loopt een rydweg door de landen naar Oldeholtpade, door een Wad in de Linde; doch deeze weg wordt sedert lang niet meer gebruikt.’
De buertsjes dy’t hjir neamd wurde, ha letter it doarp De Hoeve foarme.
De tsjerke is yn 1899 ferfongen troch in nij gebou nei plannen fan B.Rouwkema dy’t ek de herfoarme tsjerke fan Steggerda yngripend ferbouwe soe. It is in sealtsjerke mei in trijekantige sluting mei steunbearen by de traveeën en finsters en detaillearingen dy’t yn harren mingde styl noch it measte nei de neogotyk ferwize. De toer is ek bysûnder, want it is in dûbele sealdaktsjerke wêrfan de nulle net, sa as gebrûklik yn Fryslân west-east, mar noard-súd rjochte is.
Colofon
Uitgeverij: NoordBoek - Auteur: Peter Karstkarel