Reahel
Reahel is in streekdoarp fan nei alle gedachten deselde midsieuske oarsprong as de doarpen dy’t der omhinne lizze, mar der is net folle mear fan in doarp te fielen. Reahel hat dan ek in dramatyske skiednis. Op de gritenijkaart fan Skoatterlân yn de atlas fan Schotanus út 1718 hat Reahel noch in aardige kompakte buert en hielendal oan de súdkant fan de Tsjerkewei stiet de tsjerke op de noardlike wâl fan de Tsjûkemar.
De Tegenwoordige Staat van Friesland melde yn 1788 al: ‘Rohel, of Nyega, een Dorpje gelegen ten Westen van ’t voorige Rotsterhaule, en onmiddelyk grenzende aan het Tjeuke meer, dat van tyd tot tyd een groot gedeelte der Veenige landen, hier onder behoorende, heeft ingezwolgen. Door dit Dorpje, alwaar voor deezen ten minsten eens zo veel huizen plagten te staan, gaat de gewoone rydweg uit deezen kwartieren naar de Lemmer.’
De tsjerke en tsjerkhou mei klokkestoel binne troch de grutte wetterflakte fan de Tsjûkemar yndie ferswolgen. De lytse mienskip is net by steat west om in nij gebedshûs te stichtsjen, wêrtroch it doarp nea in kearn wer krigen hat. Op de kaart yn de Eekhoff atlas fan 1848 is it byld fan doarp en lânskip folslein feroare. Der stiet yn it uterste suden noch it eardere tsjerkhou oanjûn en noardlik leit in grutte plasse troch it fergraven fan it lân foar de turfwinning.
Nei de Earste Wrâldoarloch is Polder Reahel foarme en yn kultuer brocht. Nei de Twadde Wrâldoarloch is yn it noarden in belangryk part fan it lân útjûn foar sân túnboubedriuwen. Fandêr de úntslutingsdyk Kwekerijwei. Súdlik fan it doarp leit de kant fan de Tsjûkemar en dêr wurdt yn de buert wêr’t ea de tsjerke stie mei in âld draaibrechje oer de dyksleat tagong ferskaft ta it natuergebiet Marswâl fan Staatsbosbeheer. Der mei oer de dyk kuiere wurde. tsjintwurdich steane oan it súdeastlike part fan de Tsjerkedyk wat buorkerijen, noardliker in buertsje fan wenningen en ferspraat hjir en dêr noch wat bebouwing.
Colofon
Uitgeverij: NoordBoek - Auteur: Peter Karstkarel
