Reduzum
It komdoarp Reduzum leit eastlik fan de Middelsee. It is it ienichste doarp fan de gritenij Idaarderadiel dêr’t ynpoldere lân fan de Middelsee by heart: de Roordahuizumer Nieuwlandspolder. Reduzum is in libben doarp dêr’t de âlde dyk trochhinne meändert. Oan dizze dyk is de (wat âldere) bebouwing konsintrearre wêrtroch’t it wat fan in streekdoarp hat.
Reduzum is in komdoarp mei útwreidings by twa streken lâns. Nei de middelseedyk ta rint de ûntsluting streekrjocht en is omseame mei frijsteande huzen út alderhande bouperioaden fan de 20e ieu. Oan de strjitwei stiet in deftich notarishûs út de 19e ieu. Nei it easten ta is de dyk oer in flinke lingte noch beboud mei wenhuzen en pleatsen. Dêr binne oan it wetter ek oantinkens oan it suvelfabryk en arbeidershuzen te finen. Súdlik fan it doarp rint in âlde wetterloop, It Swin, in sydtakke fan de âlde Boarn, slingerjend troch it lânskip. De haven is yn de doarpskom diels dimpt, mar resint is oan dat gebiet op in bysûndere wize – mei benammen beplanting – foarm jûn. De bebouwing dêr is benammentlik 19e-ieusk mei in wytferve eardere herberch yn ‘e midden. Yn de kom fan Reduzum is de bebouwing kompakt en sletten en bestiet foar in grut part út yn de breedte boude wenningen fan in inkele folsleine boulaach en in kape mei in inkel heger hûs of pakhús en in inkele kop-hals-rompbuorkerij.
De tsjerke stiet oan de eastkant fan de doarpskearn. Se eaget frij nij mar it gebou is diels noch 15e-ieusk. Se is in mei laaien dutsen sealtsjerke besteande út in foartsjerke, trije troch betreklik lytse koerbôgefinsters ferljochte traveeën en in mearsidige sluting. De tsjerke hat oan de súdkant as yngongspartij in fraai barok poartsje fan sânstien. De toer is yn de twadde helte fan de 19e ieu fernijd. It is in flinke toer dy’t earst sûnder fersiering opgiet en troch ferskate kearen fersnien hoekebearen omfette wurdt. Yn de heechste segminten sitte nissen, rûnbôgefriezen en sierlike galmgatten. De achtkantige spits wurdt begelaat troch hoekepinakels mei in iepen bewurke balustrade.
Colofon
Uitgeverij: NoordBoek - Auteur: Peter Karstkarel