Aasterein
Aasterein is in agrarysk streekdoarp dat yn de Midsieuwen ûntstien is op in dúnfoet en op de râne fan de súdlik lizzende polders. It waard lange tiid beskôge as in buorskip by it westlik lizzende Hoarne dêr’t it foar de foarsjenningen ek op rjochte wie. Aasterein hat nea in tsjerke hân en likemin oare bysûndere funksjes, sa as in skoalle, húsfeste. Wol wie der yn de 14e ieu tichtby dit doarp op in stinswier de Popmastins boud. It gebou is yn de 16e ieu al wer sloopt, mar de stinswier leit noch altyd súdlik fan dit doarp yn de lânerijen.
It streekdoarp bestiet út fersprate bebouwing fan buorkerijen en wenningen by inkele wegen en paden lâns wêrfan’t de Hoofdweg pas letter ferhurde wurden is. Eastlik fan it doarp stiet oan dizze dyk by de Dwarsdijk in tinkstien dy’t fertelt dat de ferhurding fan de dyk yn de hiele lingte fan in bewenne part fan it eilân yn 1910 syn beslach krige. It is in stien mei ornaminten yn de fernijingsstyl, ûntwurpen troch J.M. Krijger.
Oan de westlike yntree fan it doarp stiet in frij jonge - begjin 20e-ieuske – buorkerij fan it slak-type, mei in freonlik oranjeread pannedak. Noardlik fan de Hoofdweg stiet op nûmer 21 in kop-rompbuorkerij dêr’t de jierankers fan fertelle dat hy yn 1879 boud is. De hege skuorre hat oan de sydkant in karakteristyk ‘skúntsje’, in houten útbou mei in sealkapke. By dizze buorkerij lâns laat de Lykwei nei de âlde dyk fuort ûnder de dúnfoet. Op de hoeke stiet yn de lingte fan de dúnwei in bûten bedriuw stelde stjelppleats. De foargevel fertoant in geve yndieling en út it rjochter skuorredak stekt in ‘skúntsje’. Ek oan de efterkant is it in nijsgjirrige buorkerij. Njonken de ‘millem’-doar stiet in opmerklik oanboude skoarstien, dy’t mei in seemansterm it kombuis neamd wurdt. De buorkerij op nûmer 31 út 1978 hat in skúntsje.
Op de Boskplaat leit by de Stuifdijk in bunker dy’t in restant is fan de ‘Marineflankbatterie Terschelling Ost’, dy’t yn 1943 troch de Dútske besetter oanlein is.
Colofon
Uitgeverij: NoordBoek - Auteur: Peter Karstkarel
