Marrum
Marrum is in radiaal terpdoarp dat inkele jierren foar it begjin fan de jiertelling op in kwelderwâl ûntstien is. It doarp komt yn de iere Midsieuwen foar it earst yn de boarnen foar as Mereheim. De frijwat útstrekte en behoarlik beboude terp is net ôfgroeven en noch bêst te werkennen. Lykwols toant it ek syn agraryske oarsprong troch de noch op de terp oanwêzige boerepleats, nochal wat frijsteande bebouwing en grientetúntsjes. Oan de âlde Langebuorren is de bebouwing kompakt, lyk as fan in stedsje. It tsjerkepaad, mei lielinebeammen om it romme hôf hinne, en ek de ringwei binne geef bewarre bleaun.
Fan de 11e ieu ôf is de terp yn de âldste bediking opnaam, sadat de terp alhiel binnendyks kaam. Marrum wie mei twa fearten ûntsletten, noardlik de Marrumer Feart en súdlik de Hearreweister Feart, dy’t beide yn súdeastlike rjochting by Wânswert byelkoar komme om by Tergrêft yn de Ie út te kommen. Fan de twadde helte fan de 19e ieu ôf is der bebouwing ûntstien by de âlde dyk lâns, de Lage Herenweg, de trochgeande dyk fan Ljouwert nei Ferwert. Dêr binne de boargerhuzen en de frijsteande wenningen fan de begoedigen te finen, sa as twa huzen fan beton út 1911 en 1913, ûntwikkele troch de pleatslike betonfabrikant.
De doarpstsjerke, oarspronklik tawijd oan Sint-Godehardus, is in ien-beukige romaanske tsjerke fan giele en reade kleastermoppen dy’t gruttendiels datearret út it begjin fan de 13e ieu. Der is doedestiids ek wol opnij dowestien brûkt fan de foargongster. It wat ynspringende, ynwindich heal rûne en útwindich fiifkantich sletten koar hat kralen op de hoeken. Dêr binne spoaren fan rûnbôgefinsters te sjen. Oan de súdkant binne op de skieding fan skip en koar spoaren fan in oanbou fan in kapel sichtber. Fan de 14e oant de 16e ieu binne der brede rûnbôgefinsters oanbrocht. Yn 1858 is de westlike gevel mei de yn de foartsjerke opnommen toer mei in ynsnuorre spits boud. Yn it ynterieur falle in moai detaillearde 17e-ieuske preekstoel en foaral in barokke hearebank op.
Colofon
Uitgeverij: NoordBoek - Auteur: Peter Karstkarel
