Makkingea
Makkingea is oarspronklik in streekdoarp dat fan Easterwâlde út yn de 15e ieu as in agraryske ûntginningsdelsetting ûntstien is. Yn it begjin bestie it út inkele agraryske streken. Geandewei groeide der in kom om in brinkeftige romte hinne op it krúspunt fan wegen fan Easterwâlde, Aldeberkeap, Donkerbroek en Elslo út wei.
De Tegenwoordige Staat van Friesland melde yn 1788: “Dit Dorp is, wat de buurt aangaat, een van de voornaamsten der Grieteny; doch de Kerk is zonder toren. Tot sierraad deezer buurt dient wel inzonderheid, het huis, hier voor deezen door die van Lyklama zeer fraai opgebouwd, en nu behoorende aan den tegenwoordigen Heere Grietman. De Kerkbuurt, omtrent even als Oude Berkoop, een groen plein in het midden hebbende, ligt aan den voornoemde Boven weg.”
Súdwestlik leinen flinke buorskippen. Twijtel en Middelburen, mar fan it lêste is ûnderhân net folle mear te sjen. De letmidsieuske Lycklamastins dy’t oan de noardeastkant fan dizze krusing stie is yn 1829 ôfbrutsen. It wie de iennichste stins yn de wide omkriten en dat wiist der op dat Makkingea op in strategysk plak lei of in wisse status hie of mooglik beide. It doarp hat nei Aldeberkeap en foar Easterwâlde fan 1848 oant 1886 haadplak fan de gritenij en nei 1851 gemeente Eaststellingwerf west. Yn 1856 waard dêrta in besteand gebou ferboud ta gemeentehûs. Om dyselde tiid hinne liet grytman/boargemaster P.A. Bergsma Villa Nova as wenhûs bouwe.
Foar de ûntwikkeling wie it fan belang dat yn 1887 de Makkingeaster Feart nei de kanalisearre Tsjonger ta groeven waard en dat it yn 1914 boppedat oan de tramline fan Easterwâlde nei Stienwyk kaam te lizzen. Oan de Wemeweg is yn 1895 de suvelfabryk stichte, de Coöperatieve Melkerij ‘De Eendracht’, dy’t yn 1908 oergie op stoomkrêft. Nôtmole De Weijert waard yn 1925 oan de Lyclamaweg opnij boud, nei’t er yn De Gordyk (doe noch in houtseachmole) en Twizel earder draaid hie. Nei de oarloch hawwe der earst yn it súdeasten, dêrnei yn it súdwesten doarpsútwreidingen yn Makkingea plak fûn.
Colofon
Uitgeverij: NoordBoek - Auteur: Peter Karstkarel