Waar ligt het?

De gemeente Gaasterlân-Sleat is ruim 21.000 ha groot. De streek Gaasterland heeft een bekende klank in ons land. De naam Gaasterland is ontleend aan de gaasten, dit zijn hoge keileem- en zandgronden, opgestuwd door Skandinavisch landijs zo'n 135.000 jaar geleden. Deze gaasten liggen tussen het open polderlandschap van de Friese meren. Zonder uitzondering zijn alle kernen in de gemeente uitstekend geschikt voor wonen, werken en recreëren.

Landschap

Deze gaasten liggen tussen het open polderlandschap van de Friese meren en de grote watervlakte van het IJsselmeer en zorgen voor een sterk golvend landschap. Staande op de hooggelegen punten heeft u schitterend uitzicht over land en water. Kenmerkend voor onze gemeente is voorts de veelheid van bos en water. Dit maakt de gemeente uitstekend geschikt voor de recreatie. Te meer omdat deze combinatie van bos en water aan ons gebied een aantrekkelijk en van de rest van Fryslân afwijkend karakter geeft.

Toerisme

De rijke historie van de gemeente laat zich als het ware aflezen van de vele monumentale panden die u er kunt aantreffen. Vooral in Balk en Sloten vindt u vele prachtige trap- en halsgevels. Het is daarom ook terecht dat de oude kern van Balk is aangewezen als beschermd dorpsgezicht en de gehele oude stadskern van Sloten als beschermd stadsgezicht. De vestingswallen en bolwerken herinneren nog aan een tijd dat Sloten een bijna onneembare vesting was. De stad ademt nog steeds een rustieke sfeer uit.Het IJsselmeer, Slotermeer en Fluessen brengen op het gebied van de watersport alles wat in dit opzicht nodig is. Accommodatie in de vorm van campings en jachthavens is volop aanwezig.

Waar ligt het

Terschelling is het middelste Nederlandse Waddeneiland en ligt tussen Ameland en Vlieland in. De veerdienst naar het eiland vertrekt uit Harlingen. Het eiland zelf met zijn unieke sfeer, natuur en landschap is erg in trek bij toeristen. Daarmee zijn drie belangrijke pijlers van het eiland genoemd: de zee, het toerisme en de natuur. Terschelling wordt aan de noordkant begrensd door de Noordzee en aan de zuidkant door de Waddenzee.

Toerisme

Op Terschelling is een breed scala aan overnachtingaccommodaties aanwezig. Het aanbod loopt uiteen van kleinschalige kampeerterreinen tot luxe hotels. Bijzonder zijn de in het duingebied aanwezige zomerwoningen en appartementen in voormalige boerderijpanden. Daarnaast biedt de passantenhaven in West-Terschelling ligplaats aan zo'n 350 schepen en is de haven voor de zogenaamde bruine vloot (charterzeilschepen) regelmatig gevuld met rond de 30 vaartuigen. Informatie over de verschillende accommodaties is verkrijgbaar bij de lokale VVV.

Landschap

Het Terschellinger landschap wordt met name gekenmerkt door de grote afwisseling. Van zuid naar noord komt de bezoeker eerst het uitzonderlijke Waddenzeelandschap tegen met de droogvallende platen en kwelders. Over de dijk is de Terschellinger polder, deels open en deels afgeschermd door elzensingels, met de hierin aanwezige pittoreske dorpen. Na de polder is er het duingebied met ondergelopen duinvalleien afgewisseld met bos. Aan de noordkant wordt het eiland begrensd door het brede Noordzeestrand.

Wonen en Werken

Het aantal huur- en koopwoningen op Terschelling is beperkt. Daarom zijn er regels over de verdeling van de woonruimte vastgelegd in de huisvestingsverordening. Een onderdeel uit die verordening gaat over de huisvestingsvergunning. Om in aanmerking te komen voor een huisvestingsvergunning, moet één van de volwassenen van het huishouden een zogenaamde economische of maatschappelijke binding hebben met het eiland. De belangrijkste pijler van de werkgelegenheid is het toerisme. Andere “grote” werkgevers zijn Staatsbosbeheer en het Maritiem Instituut 'Willem Barentsz' (zeevaartschool), een aparte faculteit binnen de Stichting Noordelijke Hogeschool Leeuwarden. Ook vinden van oudsher veel eilander emplooi in de zeevaart.

Een nieuwe gemeente: van Breezanddijk tot Uitwellingerga, van Kimswerd tot Laaksum. Met daar tussenin zes van de elf Friese steden.

Een gemeente met 69 kernen, allemaal met een eigen karakter en identiteit. Zo’n 82.000 inwoners voelen zich thuis in dit gebied van groen en blauw. Vanaf 1 januari 2011 maken zij allemaal deel uit van een nieuwe gemeente Súdwest Fryslân.

Een gemeente met weidse vergezichten en open ruimte, met steden die hun rijke culturele en monumentale historie koesteren. Een gemeente met grote ambities. Ambities om te behouden wat goed is en voortvarend te ontwikkelen wat nodig is. Kansen grijpen om sterke punten te verstevigen en nieuwe wegen in te slaan. De kracht van de kernen is de kracht van de gemeente. Geen van allen gelijk, maar allemaal gelijkwaardig. Het eigene krijgt alle ruimte om te blijven bestaan en verder ontwikkeld te worden. Alles naar aard en schaal van de gemeenschappen die zich verbonden weten door de Friese taal en cultuur.

Waar ligt het

De gemeente Leeuwarden telt tien officiële kernen, waarvan de stad Leeuwarden verreweg de grootste is. Leeuwarden, hoofdstad van Friesland, start- en finishplaats van de Friese Elfstedentocht, Nassau-stad met verrassende winkels, boeiende musea, spetterende evenementen en een historische binnenstad met meer dan 500 monumenten en bijzondere moderne architectuur.

Landschap

Het landschap van de gemeente Leeuwarden wordt gekenmerkt door vele rijksmonumenten, daarnaast heeft de stad Leeuwarden een beschermd stadsgezicht. De gemeente Leeuwarden ligt centraal tussen de Meren en de Wadden. Leeuwarden is een watterijke stad met veel historische panden.

Toerisme

Be inspired’ zeggen ze in Wales. Dat geldt zeker ook voor Leeuwarden. Je mag de stad gerust de `schatkamer van de Friese cultuur’ noemen. Een stad die je echt moet ontdekken. Wandel door het oude stadshart en raak geïnspireerd. Door de honderden monumenten en de schilderachtige grachten. Door de stadhouderlijke paleizen. Door de kruidige geuren in de ambachtelijke Beerenburg-distilleerderijen. En door de Friese literatuur, die in Leeuwarden letterlijk op straat ligt. Maar ook: in de talrijke musea die in de Friese hoofdstad zijn te bezoeken.

Wonen en werken

Hoeveel plaatsen in Nederland zijn er waar je, direct na het werk bij je thuis op je eigen steigertje zit, met een roei- of zeilboot binnen handbereik, luisterend naar het gezang van de vogels? Het is een zeldzaamheid, maar in Friesland kan dat nog volop. En Leeuwarden, centraal gelegen tussen de Meren en de Wadden biedt nog meer: wonen aan het water en tóch alle stedelijke voorzieningen op een steenworp afstand! Kavels in alle soorten, huizen in alle maten, maar altijd: volop voorzieningen en opmerkelijk betaalbaar. Er is veel bedrijvigheid en dus ook veel werkgelegenheid in de stad, er worden steeds nieuwe kantoren gebouwd en er zijn ook flink wat starters.

Waar ligt het

De gemeente ligt in het westen van de provincie Friesland aan de Waddenzeekust en bestaat uit de historische havenstad Harlingen en twee landelijke dorpen, Midlum en Wijnaldum.

Landschap

De oppervlakte van de gemeente is 38.768 ha, waarvan 2.519 ha land en 36.108 ha zee. De gemeente ligt onder veel hemel, aan veel zee, in het groene land. Wolken drijven landinwaarts. Bundels zonlicht vallen er tussendoor en doen het wad schitteren. Meeuwen hangen in de wind boven de zware dijk die het groene land erachter beschermt.

Toerisme

Harlingen is de moeite waard. Dat vinden niet alleen de 'Ouwe Seunen', zoals de Harlingers worden genoemd, maar ook de circa tweehonderdduizend mensen die de Friese havenstad jaarlijks bezoeken. Dankzij een melange van monumenten (meer dan 500!), de veerdiensten naar de Waddeneilanden en de vele voorzieningen op het gebied van kunst, cultuur, winkels, horeca en evenementen is Harlingen een levendige trekpleister. Voeg daar de uitstekende watersportmogelijkheden en de ligging aan de Waddenzee aan toe, en het is duidelijk dat u Harlingen zeker eens in uw leven moet bezoeken.

Wonen en werken

In de historische binnenstad van Harlingen, begrensd door Noorder- en Zuiderhaven waar nog steeds eb en vloed heersen, gaan wonen en werken al eeuwen samen. Dankzij een intensief monumentenbeheer verkeren de talloze oude panden in goede staat en bieden eigentijds wooncomfort. Landelijk wonen in de gemeente is mogelijk in de dorpen Midlum en Wijnaldum. Midlum is gescheiden van Harlingen door het Van Harinxmakanaal, Wijnaldum ligt op fietsafstand.

Mooi van alles!

Skarsterlân heeft vele gezichten. De gemeente valt niet alleen op door het vele water en natuurschoon, ook het groot aantal evenementen in de zomer is opvallend...

Er is geen gemeente op het Friese vasteland die voor zo’n groot deel uit water bestaat als Skarsterlân. Meren, vaarten, sloten en poelen: Skarsterlân is er ruim in voorzien. De rust en ruimte van het Friese merengebied maken van Skarsterlân dan ook een ideale omgeving om te recreëren. En wat dacht u van de bossen bij Sint Nicolaasga, de weidse landschappen en de mooie oude dorpjes? Skarsterlân is mooi van alles.

Gezelligheid in Langweer en Joure

Maar ook de liefhebber van gezelligheid komt in Skarsterlân aan zijn trekken. Kent u bijvoorbeeld het oude watersportplaatsje Langweer? Langweer is een oud, schilderachtig dorpje aan de rand van een groot meer. In de winter stil en rustig, in de zomer een gezellig watersportcentrum! En ook Joure, met haar moderne jacht- en passantenhaven en gezellige Midstraat, is een aantrekkelijke halteplaats voor de (water)toerist.

Skarsterlân bruist van de activiteiten...

Skarsterlân heeft een groot aantal evenementen, die opvallen door hun originaliteit en elk jaar weer tienduizenden mensen trekken. Neem bijvoorbeeld de jaarlijkse boerenbruiloft in juli: een trouwplechtigheid zoals die 150 jaar geleden bij families van de gegoede burgerij en welgestelde boeren overal in Fryslân plaatsvond.

Luchtballonnen

Van internationale uitstraling zijn de Friese Ballonfeesten. In de loop der jaren is dit evenement uitgegroeid tot een festijn waar voor jong en oud van alles valt te beleven. De spil van het evenement is dat elke dag tientallen luchtballonnen uit binnen- en buitenland opstijgen, voor een vaart over het mooie landschap van Skarsterlân. Het dorp Sint Nicolaasga geniet bekendheid in Fryslân en ver daarbuiten door de jaarlijkse Allegorische Optocht in september. Een van de oudste jaarmarkten is de Jouster Merke, die ieder jaar in september in Joure wordt gehouden. Duizenden mensen komen af op de vele kramen en attracties van een markt die al sinds eeuwen bestaat. Ook paardenevenementen, zoals de beroemde Gouden Swipe en de Fryske Hynstefeiling (paardenveiling) horen typisch bij Skarsterlân.

Twee Skarsterlânse skûtsjes!

En dan mag tenslotte het skûtsjesilen natuurlijk niet onvermeld blijven, een befaamd zeilevenement waar van onze gemeente de plaatsen Joure en Langweer met elk een eigen skûtsje varen. Een evenement dus dat lééft in onze gemeente, en dat dan ook niet voor niets van het Nationaal Buro voor Toerisme de status van nationaal top-evenement heeft gekregen.

Een nieuwe gemeente: van Breezanddijk tot Uitwellingerga, van Kimswerd tot Laaksum. Met daar tussenin zes van de elf Friese steden.

Een gemeente met 69 kernen, allemaal met een eigen karakter en identiteit. Zo’n 82.000 inwoners voelen zich thuis in dit gebied van groen en blauw. Vanaf 1 januari 2011 maken zij allemaal deel uit van een nieuwe gemeente Súdwest Fryslân.

Een gemeente met weidse vergezichten en open ruimte, met steden die hun rijke culturele en monumentale historie koesteren. Een gemeente met grote ambities. Ambities om te behouden wat goed is en voortvarend te ontwikkelen wat nodig is. Kansen grijpen om sterke punten te verstevigen en nieuwe wegen in te slaan. De kracht van de kernen is de kracht van de gemeente. Geen van allen gelijk, maar allemaal gelijkwaardig. Het eigene krijgt alle ruimte om te blijven bestaan en verder ontwikkeld te worden. Alles naar aard en schaal van de gemeenschappen die zich verbonden weten door de Friese taal en cultuur.

Waar ligt het?

Een veelzijdige gemeente in de mooie zuidoosthoek van Fryslân, dat is Weststellingwerf.

Landschap

De gemeente kent een mooie mix van bos, heide, grasland en water. De gemeente Weststellingwerf staat bekend om haar natuur, de gemeente heeft drie grote natuurgebieden: de Rottige Meente, het Braandemeergebied en de Lindevallei. Daarbinnen zijn diverse observatiehutten geplaatst, waardoor u een unieke blik op de natuur wordt gegund. Buiten de gemeente, vlak over de grens, ligt het Nationaal park De Weerribben. Ook is er het nabijgelegen Nationaal park Drents-Friese Wold, dat zeker de moeite waard is. Natuurlijk is er in de gemeente eveneens een aantal recreatiewateren.

Toerisme

Met vele fiets- en wandelmogelijkheden, waterrecreatie, het ruiterpadennetwerk en de skeelerroutes is er in Weststellingwerf altijd wel iets te beleven, voor jong en oud. Maar onderschat Weststellingwerf ook niet op cultureel en historisch gebied. De sluizen, molens en monumentale gebouwen. Musea, zoals het Nationaal Vlechtmuseum in Noordwolde, kijkzalen en niet te vergeten de twee open lucht opera's, maken Weststellingwerf ook wat kunst en cultuur betreft zeker een bezoek waard.

Wonen en werken

Wonen in Weststellingwerf is wonen in een aantrekkelijke gemeente in de mooie zuidoosthoek van Friesland. Met rust en ruimte, maar ook met dynamiek. Met 26.000 inwoners verspreid over 26 dorpen is er voldoende draagvlak voor een veelheid aan voorzieningen, o.a. op het gebied van onderwijs, sport en cultuur. In de grotere plaatsen Wolvega en Noordwolde of in de 24 andere kleinere dorpen. De centrale ligging in Noord-Nederland, de voorzieningen en de mooie landelijke omgeving was al voor veel mensen een reden om Weststellingwerf als woonplaats te kiezen. Ook het woningaanbod leent zich hiervoor.

“Het mooiste stukje Drenthe in Friesland!” Zo is Ooststellingwerf wel eens beschreven…

Ooststellingwerf is een prachtige Friese gemeente, grenzend aan Drenthe. De gemeente heeft een gevarieerd landschap, met o.a. bossen, veengronden en een coulissenlandschap. Daarnaast heeft de gemeente ook nog enkele grote waterlopen, zoals de Tjonger, de Opsterlandse Compagnonsvaart en de diverse wijken. Daarmee vormt Ooststellingwerf een mooie mix tussen de Friese watersportgebieden en de Drentse zandgronden.

In Ooststellngwerf zijn volop mogelijkheden voor recreatie. Rust, ruimte, natuur, landschap, cultuur, actieve of passieve recreatie, voor iedereen is er wel wat te vinden. De toeristische kern van de gemeente wordt gevormd door Appelscha en omgeving. Naast Appelscha zijn er echter nog diverse andere plaatsen de moeite van het bezoeken waard, zoals bijvoorbeeld het historische Oldeberkoop.

Ook op gebied van watersport heeft Ooststellingwerf mogelijkheden. Door de gemeente voert namelijk een deel van de Turfroute via de Tjonger en de Opsterlandse Compagnonsvaart. Deze vaarverbinding stamt nog uit de tijd dat de turf in Zuidoost Friesland werd afgegraven en over water werd afgevoerd. Ook verschillende bruggen en sluizen zijn nog in stand gehouden.

De Turfroute is een afwisselende route langs bos, heide, weilanden en door dorpjes. Langs de route zijn diverse aanlegmogelijkheden en voorzieningen gerealiseerd. De Turfroute is bevaarbaar vanaf halverwege mei t/m half september. Ook op zondag worden de bruggen bediend.

Waar ligt het?

Het Bildt is een karakteristiek hoekje van Friesland. Het Bildt ligt ongeveer 15 kilometer ten noordwesten van Leeuwarden. De noordelijke grens wordt gevormd door de Waddenkust, terwijl het Bildt in het westen, oosten en zuiden respectievelijk grenst aan de gemeenten Franekeradeel, Ferwerderadiel, Leeuwarderadeel, en Menaldumadeel. Op korte afstand liggen de plaatsen Harlingen, Franeker en Leeuwarden.

Landschap

Het is dan ook geen wonder dat de oude en nieuwe zeedijken het Bildtse landschap beheersen. Wie door het Bildtse land toert kan het verloop van de inpoldering duidelijk volgen. De Bildtse zeedijken steken machtig boven het landschap uit en zijn symbool geworden van de strijd tegen het water en de onverzettelijkheid van de inpolderaars.

Het landschappelijk beeld van de gemeente het Bildt vertoont veel overeenkomsten met een polderlandschap: uitgestrekte velden met bloeiende gewassen, rechte wegen en vaarten en de wijdse vergezichten. In vooral de 16e eeuw is tussen deze dijken met passer en lint een nieuw land uitgezet. Dat is te zien: strak getrokken wegen met haakse zijwegen en de dorpen op gelijke afstand van elkaar. Daarnaast is de wijde uitgestrektheid van het Wad met zijn vaak veranderende luchten en boeiende fauna een bijzonderheid op zich. De grote vruchtbaarheid van het nieuwe land leidde tot veel welvaart en economische activiteiten op het Bildt. Het Bildt werd vooral bekend door zijn aardappelteelt. Het bekende en zeer smaakvolle aardappelras Bildtstar is dan ook op het Bildt gekweekt. Ook dient te worden genoemd de karakteristieke bebouwing van de Bildtdijken waar vele dijkhuisjes (vroegere arbeiderswoningen) aan de noordkant tegen de dijken zijn gebouwd en aan de zuidzijde de kapitale boerderijen.

Toerisme

Het is een feit dat de geschiedenis van het Bildt samenhangt met het verhaal rond de Bildtdijken. De jonge geschiedenis van de dijken is tot op de dag van vandaag nog steeds zichtbaar doordat de bijzondere bebouwing bewaard is gebleven. Door een bezoek aan 't Bildts Kultuurtoeristys Informasysintrum in Oudebildtzijl komt u in aanraking met de boeiende cultuurhistorie van de markante Bildtdijken. De gemeente het Bildt is de moeite waard om door u ontdekt te worden. Velen gingen u voor en genoten van de ruimte, de rust en het bijzondere karakter van de gemeente. Een van uw voorgangers was de schilder Rembrandt van Rijn. Hij zocht en vond op het Bildt zijn Bildtse schoonheid: Saskia van Uylenburgh. Hij trouwde met haar in 1634 in de Hervormde kerk in St.-Annaparochie. Een kunstwerk herinnert hieraan. Maar het Bildt biedt u niet alleen rust en ruimte, maar ook molens, standbeelden, een oude sluis, karakteristieke dijken, boerderij architectuur, kerken en vooral in de zomer bloeiende koolzaadvelden. Kortom: redenen genoeg om het Bildt met de fiets, de auto, de kano of met de benenwagen te bezoeken.

Wonen en werken

In de gemeente het Bildt is het goed wonen. De laatste jaren is het Bildt zeer in trek bij gezinnen die op het Bildt of in de regio Leeuwarden hun kost verdienen. Wij als Bilkerts vinden dat niet zo vreemd: immers, wonen op het Bildt heeft iets extra's. Naast de rust, de ruimte, de schone lucht en de prachtige wolkenpartijen biedt het Bildt bijna alles wat u zich maar wenst. Van een sauna en een subtropisch zwembad tot aan een hoogwaardig winkebestand. Met name St. Annaparochie heeft een groot aanbod van winkels. Vele duizenden mensen buiten St. Annaparochie doen dan ook dagelijks hier hun boodschappen. Trouwens ook voor de niet-dagelijkse dingen hoeft u niet naar Leeuwarden, maar kunt u gewoon bij één van de Bildtse ondernemers terecht.

Waar ligt het

VLIELAND is één van vijf Nederlandse Waddeneilanden en kenmerkt zich met name door het uitgesproken rustige karakter. Het eiland heeft één dorp en het landschap bestaat uit duingebied, strand en relatief veel bos. Eenmaal op het eiland gearriveerd, zult u aangenaam verrast worden door de ruimte, de rust, de schone lucht en het gebrek aan jachtig autoverkeer.Vlieland is een eiland zonder mondain vermaak, hoewel er voldoende uitgaansgelegenheden zijn. Om naar Vlieland te komen, neemt u de boot vanaf Harlingen. De bootreis - al een belevenis op zich - voert u tevens over de Noordzee. Vlieland is hierin uniek.

Landschap

Terwijl op de overige eilanden de belendende zandplaat, het voornaamste dorp en daarmee ook de veerdam aan de westkant liggen en de uitgestrekte woeste gronden oostwaarts, is dat bij Vlieland andersom. De 'Richel' en het dorp liggen in het oosten, de natuur - in de vorm van een enorme, kale vlakte en een langgerekt smal duingebied - in het westen en midden. Die zandvoorraad op de Vliehors en de overheersende westenwinden zorgden voor de vorming van het hoogste duin op de Waddeneilanden: het veertig meter hoge Vuurboetsduin, waarop logischerwijs de vuurtoren prijkt.

Toerisme

Waar ligt het?

Schiermonnikoog is het meest noordelijk bewoonde waddeneiland van Nederland. Het eiland is ongeveer 18 km lang en 3 km breed. Er wonen bijna 1000 mensen. Jaarlijks wordt het eiland bezocht door ongeveer 300.000 gasten. Een groot deel daarvan is dagtoerist. Schiermonnikoog is erg geschikt voor een dagbezoek omdat de vaartijd van de boot maar 50 minuten is.

Landschap

Het eiland heeft een gevarieerd landschap, een uitbundige plantengroei en een rijke vogelstand. In alle jaargetijden is het de moeite waard om een bezoek aan het eiland te brengen; ieder jaargetijde heeft zijn charme. Elke bezoeker met respect voor de natuur is er welkom.

Vanaf de bunker de “Wasserman” heeft men een prachtig overzicht over het eiland. Dan valt ook op hoeveel verschillende landschappen er zijn. Vanaf de bunker ziet men de Waddenzee, de Noordzee, de kwelders, de polder, het dorp, de bossen, de duinen en de duinvalleien en het grootste en breedste strand van Europa. Dat strand is trouwens heel bijzonder omdat op een groot deel daarvan spontane duinvorming plaatsvindt; dit is een uniek natuurlijk proces. Erg bijzonder is het feit dat alle gebieden nagenoeg vrij toegankelijk zijn met uitzondering van de broedtijd.

Toerisme

Het eiland is een paradijs voor fietsers en wandelaars omdat de gemeente een auto-luw beleid voert. Alleen degenen die een vergunning hebben mogen hun auto meenemen naar het eiland. U kunt deelnemen aan excursies die vanuit het Bezoekerscentrum van het Nationaal Park in dit gebied worden georganiseerd. Informatiepanelen vertellen meer over de verschillende landschapstypen en het beheer ervan. Voor degenen die op Schiermonnikoog hun vakantie of een weekend willen doorbrengen valt er veel te genieten. Het eiland staat bekend om zijn rust, hoge natuurlijke waarden en zijn kleinschaligheid. Wie hiervan houdt is op Schiermonnikoog op zijn plaats.

Schiermonnikoog is een eiland voor fietsers en wandelaars. Er is 30 km aan fiets- en wandelpaden beschikbaar. Behalve om in te zwemmen brengt de nabijheid van de zee brengt met zich mee dat Schiermonnikoog zeer geschikt is voor wateractiviteiten zoals wadlopen, zeilen, kanovaren, roeien en surfen. Er wordt op het eiland ook veel paard gereden. Daarnaast worden ieder jaar diverse evenementen georganiseerd.

Promotekst nog niet beschikbaar!

Boppe Dokkum leit in prachtich en noch foar in grut part net ûntdutsen gebiet. It lânskip falt op troch prachtige fiersichten, skildereftige terpdoarpkes, ieuwenâlde tsjerkjes, ferskillende soarten mûnen, steatlike pleatsen, meänderjende streamkes en âlde diken.

It lân by kust lâns wurdt oerhearske troch de ymposante seedyk. Dy is yn de jierren ’70 fan de foarige ieu op Deltahichte brocht (5 meter boppe NAP). Dêrmei like it of dat de striid tsjin it wetter definityf beslist wie. Mar ûnderwilens is dúdlik wurden dat de dyk yn de takomst dochs noch ferhege wurde moatte sil.

Bûtendyks lizze de kwelders, dy`t allinne by stoarm en ekstreem heechwetter noch ûnderstrûpe. Daliks efter de dyk lizze de doarpen Wierum, Peazens en Moddergat. It fiskerijferline is dêr noch dúdlik te fielen en te sjen. Op de dyk by Wierum en Moddergat steane twa monuminten dy`t yndruk meitsje en dy`t in oantinken binne oan de grutte fiskersrampen dy`t dêr ein njoggentjinde ieu plakfûnen. It ieuwenâlde tsjerkje fan Wierum stiet hast tsjin de moderne, strakke seedyk oan, dat in prachtich kontrastearjend byld jout.

Nei it westen ta lizze Ternaard en Holwert. Dêr is noardlik fan de âlde dyk in nije dyk oanlein. Oer de âlde dyk rint in dyk dy`t in moai útsicht jout oer it âlde en it nije lân. De dyk fan Holwert nei Dokkum giet oer in pear terpen mei lytse doarpkes derop. Ién dêrfan is Foudgum, dêr`t de dichter Francois HaverSchmidt, alias Piet Paaltjens, fan 1859 oant 1863 dûmny wie. De pastorije is hjoed de dei in ’Bed and Breakfast’.

It lân by de kust lâns bestiet út in âlde kwelderwâl. Troch de hegere lizzing is it dêr meast boubuorkerij. Fierder it lân yn leit it lân leger en is it greidbuorkerij. It is in prachtich, net skeind terpelânskip dêr`t men al fytsend of rinnend ta rêst komme sil. It is net frjemd dat hjir, justjes súdlik fan Hantum, in boeddhistysk meditaasjesintrum is. It gebou yn de foarm fan in Yndiaaske ’stoepa’ (timpel) hat yn dy omjouwing in ferfrjemdzjend effekt en is allinne om dy reden al in lytse besite wurdich.

Troch it gebiet slingeret fierder it rivierke de Peazens. Yn 1860 waard dêryn in ’ontzaggelijk groote visch’ ûntdutsen. Nei in ferwoeden striid dy`t twa dagen duorre, waard de 2.60 meter lange steur yn de opfeart nei Nijewier fongen. It fleis (en de kaviaar?) waard ferkocht oan in tal fermogende Kollumers. De hûd fan it bist waard opfolle mei strie en is no noch altyd te bewûnderjen yn it doarpshûs fan Nijewier.