Omjouwing Drents-Fryske Wold
Der sille mar inkelde bern út de noardlike provinsjes wêze dy`t dêr nét ea op skoalreiske west ha: Appelskea. Dy namme hat foar in soad noarderlingen in wol hast magyske klank. De bysûndere oanlûkingskrêft komt bygelyks ta utering yn de namme ’Kobus gaat naar Appelscha’ (in súksesfolle punkband út de jierren tachtich fan de foarige ieu) en it programma ’Groeten uit Appelscha’ fan Omrop Fryslân.
Al sûnt de jierren tweintich fan de foarige ieu binne Appelskea en omkriten in toeristyske ’trekpleister’. En dat is net sa frjemd: de skientme fan it grinsgebiet dêr tusken Fryslân en Drinte hat syn wjergea net. Boulân, greide, bosk, heide en sânferstowings wikselje inoar ôf en foarmje it skildereftige dekor foar in grut tal fyts-, kuier- en ruterrûten. Yn 2007 wie de konklúzje fan in wittenskiplik ûndersyk, dêr`t tûzenen minsken har favorite lânskip by gearstalden en wittenskippers dêr de lokaasjes by sochten, dat Appelskea it moaiste lânskip fan Nederlân hat.
It gebiet omfiemet ûnder oaren íén fan de grutste natuergebieten fan Nederlân, it Nationaal Park Drents-Friese Wold: goed 6000 hektare bosk, heide, stosân en beekdellingsgerslannen. Troch it park rinne ferskillende kuier-, fyts-, ATB-, ruter- en menrûten en it park hat in tal spesifike foarsjennings en attraksjes foar húshâldings mei bern. De Kanadamar is geskikt om yn te swimmen. Der is in besikerssintrum yn Appelskea en in ynformaasjesintrum yn Diver.
Mar der is mear te genietsjen as it giet om natuer en lânskip. Nim bygelyks it Fochtelerfean: íén fan de lêste oerbliuwsels ’libben’ heachfean yn Nederlân. Yn dit 2500 hektare grutte gebiet groeit de feanlaach noch hieltyd oan. Trochdat der gjin bebouwing en wegen yn de wide omkriten binne is it hjir noch écht rêst en stilte. Dy unike omstannichheden liede ta in hiel bysûndere en rike floara en fauna. De kraanfûgel, dy`t tige hege easken stelt oan syn libbensgebiet, is dêrfan faaks wol it meast sprekkende foarbyld.
In lytser, mar lyk sa nijsgjirrich natuergebiet is de Schaopedobbe bij Else (Elsloo), in heidegebiet fan 98 hektare mei feanen, in sânferstowing en tropkes beammen.
Kultuerhistoarysk sjoen is it gebiet ek mear as de muoite wurdich. De ûntginningsskiednis is noch dúdlik yn it lânskip te sjen. Fan de heger lizzende gebieten út waard it fean systematysk ôfgroeven. Dêrby ûntstie in tige regelmjittich lânskip mei kersrjochte ’wiken’: sleatten dêr`t de turf lâns yn lytse boatsjes ôffierd waard nei de gruttere fearten lykas de Opsterlânske Kompanjonsfeart en de ’Drentse Hoofdvaart’. Beide binne in part fan de saneamde (grutte) Turfrûte, in 230 kilometer lange farrûte troch Fryslân, Drinte en Oerisel.
It is dúdlik: dit gebiet hat wier álles te bieden foar in ûnferjitlik ferbliuw. Nearne is it klisjee ’voor elk wat wils’ mear op syn plak as krekt hjir: natuer, rêst, kultuerhistoarje, attraksjes, wettersport, fytse, kuierje, hynsteride...
De regio biedt letterlik te folle om op te neamen. In lêste ’highlight’ dy`t lykwols sûnder mear neamd wurde moat, is it unike finzenisdoarp Feanhuzen, fuort benoarden it Fochtelerfean. It Gevangenismuseum bringt net allinne it ferline fan de twangkoloanje ta libben, mar it lit ek wat sjen fan it hjoeddeiske finzenislibben. It museum is yn 2007 net om `e nocht útroppen ta it ’Bêste histoaryske museum fan Nederlân’.
Colofon
FrieslandWonderland