Unfortunately, at the moment we can provide only parts of this website in the English language. For those parts of the website that not yet have been translated we recommend use of the Google Translate option next to the title of the item.
Sint-Jacobuskerk (protestants)
De kruiskerk staat op een ruim en door een hek met geblokte penanten uit het einde van de 18de eeuw toegankelijk kerkhof en rijst met toren hoog op uit het bescheiden dorpssilhouet. De kerk kwam in het midden van de 14de eeuw in één bouwstroom tot stand en is vroeg-gotisch van karakter met nog aspecten van de romano-gotiek. Zo zijn inwendig de koepelgewelven met acht ronde ribben en in de korte dwarsarmen vier ribben nog romano-gotisch van structuur en vorm, maar is de rijzige wijze waarop dit is gebeurd nieuw: gotisch. Deze nieuwe karakteristiek wordt ondersteund door grote en hoge spitsboog-vensters. Zo herinneren de spaarnissen met dubbele rondbogen in de zone onder deze gotische vensters nog aan de romano-gotiek. Als grote dorpskerk in deze spannende overgangsstijl van romano-gotiek naar vroege gotiek, neemt de Jacobuskerk van Zeerijp een heel eigen positie in tussen de groep fraaie romano-gotische kerken in de streek rond Loppersum.
Het schip telt drie traveeën, heeft niet zeer zware, tweemaal versneden steunberen en bezit boven een onversierde benedenzone in elke travee een hoog spitsboogvenster met vorktracering. De ingangen in de noord- en zuidmuur van het schip en in de sluitmuren van de dwarsarmen zijn rijk geprofileerd met dubbele kralen. Aan de zuidzijde zijn ze wit gepleisterd; aan de noordzijde kregen ze een feestelijke decoratie: op de dubbele rondstaven blad- en rankornament in grijs en op de tussenliggende hoekige brede lijst blokken in rood en zandlopervormen in wit en grijs. In de eindmuren van de dwarsarmen, met lisenen op de hoeken, staat aan beide zijden eveneens een spitsboogvenster dat breder is dan dat in het schip. In de westmuren zitten geprofileerde ronde vensters en in de oostelijke kleine spitsboogvensters. De koortravee en de vijfzijdige sluiting met driemaal versneden beren hebben spitsboogvensters die hoger dan die van het schip zijn.
De vrijstaande toren staat ten noordoosten van de kerk in een overhoekse positie en is vermoedelijk in de eerste helft van de 15de eeuw gebouwd in twee geledingen. Hij is in de 17de eeuw twee keer gerepareerd en in 1834 iets ingekort en voorzien van het huidige tentdak. Hij heeft een poortdoorgang die inwendig een ribloos stervormig graatgewelf heeft en uitwendig in hoge spitsbogige spaarnissen staat. Op de eerste verdieping staan aan elke zijde twee kleine spitsboog-vensters en de klokkenverdieping is geopend met een reeks galmgaten in deze vorm.
De inwendige structuur van koepelgewelven is bij de restauratie van 1962-’66 weer voorzien van decoraties in imitatiemetselmozaïek die er oorspronkelijk zaten en de muren en andere structuurelementen kregen felrode steentjesimitaties. Dat is in rode en grijze kleuren gedaan, in de bekende patronen van om en om vlechtwerk en keperpatronen. De koorgewelven bleven onversierd. In de koorwanden zijn zowel een restant van een sacramentsnis als van een piscina bewaard. In de kerkvloer liggen enkele gebeeldhouwde grafzerken en in het koor en de dwarsarmen hangt een reeks van elf rouwkassen voor leden van belang-rijke families, waaronder die voor Maurits Ripperda (overleden 1665), Nicolaas van Borck (overleden 1682), Derk Clant (overleden 1700), Margareta Josina Alberda-Hor enken (overleden 1705) en Habbina Elisabeth van Bock-Alberda (overleden 1717).
De fraaie preekstoel, in 1646 vervaardigd, heeft een kuip die voorzien is van door Johan Elderkamp gesneden ionische draagfiguren, kariatiden als personificaties van de deugden. De panelen hebben getoogde nissen in levendige vormen en het klankbord is versierd in late renaissancevormen met onder meer rolwerk. In de zuidelijke dwarsarm staan twee bankenblokken met toogpanelen en gedraaide knoppen en in de andere arm staat een bank met een fronton op het rugschot. Ze dateren uit de 17de eeuw. De avondmaaltafel is anders van karakter en werd dan ook in 1773 gemaakt in elegante rococovormen. Het orgel is in 1651 vervaardigd door Th. Faber. Er resteren slechts enkele pijpen van het oorspronkelijke instrument. De door Derck Abrahams ontworpen kas is wel authentiek en draagt snijwerk van Johan Elderkamp.
Locatie
Borgweg 6 - 9914PG, Zeerijp
Colofon
Peter Karstkarel
