Heremastate

Aan de in 1828 nieuw aangelegde straatweg kocht Fokke Bienema, ontvanger der Belastingen in Oudeschoot, enkele percelen. Hij liet hier een nieuw huis bouwen. Het kreeg de naam Heremastate, naar het geboortehuis van Fokke’s vrouw in Zweins. In 1829 kwam het gepleisterde neo-classicistische gebouw gereed, gelijktijdig met huize Oranjewoud. De twee panden lijken op elkaar. Beide hebben een hoog opgaande middenpartij van twee verdiepingen en bekroond door een fronton. Aan weerszijden bevinden zich de lagere vleugels. De gevel van Heremastate is zeven raamvakken breed. De acht-ruits vensters beneden en de zes-ruits vensters boven zijn recht afgesloten, de openslaande deuren rond. De laatsten zijn door vier pilasters geflankeerd en komen op een bordes uit. Fokke bewoonde het huis maar kort. Hij overleed in 1832. Tot 1853 bleef Heremastate in bezit van zijn zoon Epke Roos. Hierna werd het gebouw enkele keren verkocht. Omstreeks 1910 werd het huis gemoderniseerd. Op het dak zijn hoge, curieus vormgegeven schoorstenen eplaatst. De openslaande deuren kregen glasin- lood ruiten met bloemmotieven van de Jugendstil.
Binnen zijn zaal en hal van plafondschilderingen in dezelfde stijl voorzien, met taferelen van de jaargetijden en van bloemstillevens. Achter het huis lag vroeger een fraai aangelegde tuin, waar het huidige verzorgingstehuis met dezelfde naam is gesticht. In 1974 is het gebouw gerestaureerd. Nu is Heremastate in gebruik als kantoor. De plafondschilderingen zijn nog aanwezig.

Toegankelijkheid: Kantoor. Niet toegankelijk.

Oudeschoot, Schoterlandseweg 45: Julia Jan Wouters Stichting

Bij testament had de laatste eigenaresse van het buitenhuis 'Veenwijk', Julia Hartsinck-Wouters, dochter van Jan Wouters, bepaald dat haar kapitaal grotendeels zou worden bestemd 'tot het doen verblijf houden van voor hun leven met geheel onderhoud van ongehuwde en behoeftige dames uit den fatsoenlijken en beschaafden stand, de ouderdom van vijfenveertig jaren bereikt hebbende en geboren in de provincie Friesland'.

Het buitenhuis bleek ongeschikt voor de huisvesting en in 1901 besloot men tot de bouw van een nieuw huis naar ontwerp van Joh. Borger uit Joure, die ook de bouw ervan uitvoerde. Tengevolge van zijn overlijden werd het gebouw voltooid door de timmerman J.G. Brouwer uit Oranjewoud.

Het in neo-renaissancetrant uitgevoerde tehuis werd gedeeltelijk gebouwd op de fundamenten van het oude 'Veenwijk'. In 1927 werd het hoofdgebouw uitgebreid met een vleugel aan de noordwestelijke zijde die een opmerkelijk goede eenheid vormt met het hoofdvolume. Deze vleugel werd ontworpen en uitgevoerd door J.G. Brouwer die zich daarbij baseerde op een voorontwerp van de Leeuwarder architect H.H. Kramer.