Mûntsegroppe tussen Rottevalle en de Harkema

In een rijk landschap ligt een mul spoor uit oude tijden. Het heeft de ruilverkaveling overleefd en is nog altijd de boeren tot nut. Als vanouds is het een schakel tussen de mensen uit de omliggende dorpen. Langs het in de luwte gelegen zandpad staat het aan belde kanten vol bomen. De dichte houtwallen zijn de zomen van de weilanden en 'pôlen', die in de zomer als groene kleden aan een blauw plafond hangen. Vitaal omheinen elzen, vlieren, meidoorns en lijsterbessen de'smûke'stukjes land.

Stokoude stammen wisselen weelderig jong hout af. Roestig prikkeldraad, in de stammen geslagen, houdt ze bij elkaar en overeind. Er staan ook eiken tussen. Het 'gebint' van de Wouden Is breeduit neergeplant en getooid met monumentale kruinen. Ze weren zich stug In sterke rijen en beschermen de passanten. Als de dichter Walt Whitman een 'wâldsjer' was geweest, dan had hij vast een episch saluut aan de Mûntsegroppe tussen Rottevalle en de Harkema gebracht. Een tijdloos pad, dat zijn eigen tempo bepaalt.

Bouwstijl: Zaalkerk
Datering: 1724/1725
Restauratie: 1968

Ligging
I het centrum van het pas in de zeventiende eeuw als veenkolonie ontstane dorp Rottevalle staat de voormalige hervormde kerk op een verhoogd kerkhof dat nog steeds in gebruik is.

Exterieur
De aan de oostkant driezijdig afgesloten zaalkerk uit het eerste kwart van de achttiende eeuw heeft grote rondboogvensters die het gebouw een evenwichtige uitstraling geven. De ingebouwde klokkentoren heeft een achthoekige ingesnoerde spits. Op de torenspits staat een haan als windwijzer, symbool voor opstanding en waakzaamheid. Op het nokeinde van het kerkdak staat een paard als windwijzer, refererend aan het agrarische verleden. In de toren hangt een in 1722 door Jan Albert de Grave te Amsterdam gegoten luidklok. (Exterieurfoto: Gerhard Bakker)

Interieur
het inwendige van de kerk oogt door de grote lichtinval en de heldere kleurstelling van het schilderwerk erg licht. De kerkruimte wordt gedekt door een houten tongewelf. De preekstoel dateert uit het bouwjaar van de kerk, 1724. De kuip is op de hoeken voorzien van gecanneleerde pilasters. Bijzonder is dat de maker zijn naam heeft ingesneden: Korneeles Meines. Zijn naam komt voor op een uit 1764 daterende bewonerslijst van Drachten, met als beroep ‘kastmaker’. Bij de restauratie in 1968 is het podium in het koor verhoogd, en is de vloer van plavuizen voorzien. Toen zijn ook de eenvoudige losse houten banken geplaatst. Het interieur maakt daardoor een weinig monumentale indruk. (Interieurfoto: Jelle Visser)

Orgel
Het in 1865 door de firma L. van Dam en Zn. gebouwde orgel is afkomstig uit het ‘armen- of schipperskerkje’ aan het Droevendal te Leeuwarden (de tegenwoordige Galileakapel), en is in 1924 naar Rottevalle overgebracht.

Huidig gebruik
De hervormde kerk van Rottevalle is op 26 mei 2011 overgenomen door de Stichting Alde Fryske Tsjerken. Bij die gelegenheid is een Plaatselijke Commissie geïnstalleerd, die verschillende culturele activiteiten organiseert, in overleg met het naastgelegen dorpshuis. De kerk is beschikbaar voor erediensten, huwelijken en begrafenissen. In het kerkje is wel een toilet aanwezig, maar nog geen keuken.