Sminiastate
Toen in 1898 mr. Wiardus Willem Hopperus Buma burgemeester werd van Hennaarderadeel sloot hij zich aan bij de oude traditie en bouwde een nieuwe Sminiastate. Zijn moeder was nog geboren op de eerste Sminiastate. Het werd een grote moderne villa in Engelse stijl. Het landhuis bezat een druk uiterlijk met blauwe en rode dakpannen, mozaïeken en een torentje. Daarbij had de villa een grote prachtige tuin waarin de inwoners van Wommels ‘s zondags vrij mochten wandelen. Tuinman in deze tuin was de vader van de in Wommels geboren dichter Jacobus van Hattum. Sminiastate wordt ook wel de villa van de freule genoemd, omdat de freule als nicht van burgemeester Hopperus Buma, er regelmatig verbleef. In 1905 nam Buma onverwachts ontslag omdat hij genoeg had van de politieke en kerkelijke ruzies waarin hij verstrikt raakte en waartegen hij niet was opgewassen. Zijn villa liet hij in delen afbreken en in 30 scheepsladingen over de Zuiderzee naar Haarlem vervoeren, waar deze aan het Spaarne aan de zuidkant van de stad weer steen voor steen is opgebouwd. Onderweg naar Haarlem is één schip met stenen gezonken! In Haarlem kreeg de villa de naam Oldehove, helaas is deze in 1969 in vlammen opgegaan. In Wommels zijn een dam in de gracht (sloot) en het stenen bruggetje aan de van Sminialeane nog stille getuigen van de villatuin.
Colofon
Brochure Open Monumentendag Littenseradiel 2016 / Wommels by âlds, 1985, A.Bokma en H.Kuipers
