Voormalige hervormde kerk
Voormalige hervormde kerk
Op een wierde met ringsloot staat in het open landschap het bakstenen kerkje van Fransum, slechts gezelschap gehouden door een boerderij en een woning. Het schip dateert uit het begin van de 13de eeuw en vertoont romaanse sporen. Naast een aantal bij de restauratie van 1948-’50 toegevoegde seg-mentvormige vensters staat in de zuidgevel een rondboogvenster en in de noordmuur is een dichtgemetseld rondboogvenster te zien. In de zuidelijke schipmuur, nabij de overgang naar het koor, staat laag een smal venstertje.
Alle vensters zijn sinds de restauratie met glas-in-lood gevuld. Het muurwerk is geleed door lisenen. De zuidelijke ingang onder een korfboog is nog in gebruik; de noordelijke, segmentvormig gedekt en omvat door een rondboog met een koppenlijst van donker gesinterde steen, is dichtgemetseld. In de gesloten westelijke sluitgevel staat een spitsboognis. Op de westzijde van het dak is in 1809 een houten torentje geplaatst, bekroond door een achtzijdige lantaarn en met een luidklok uit 1704 van Mamees Fremy. Het in verhouding vrij ruime koor dateert uit het begin van de 16de eeuw en vertoont laatgotische karakteristieken. Het is één travee diep en heeft op de hoeken van de sluiting tweemaal versneden steunberen en brede spitsboogvensters met een stenen tracering.
Het kerkschip is gedekt door een vlak balkenplafond. In het dikke muurwerk zitten enkele nissen. De laaggeplaatste in de zuidelijke koormuur is waarschijnlijk een piscina. De preekstoel van bak- en natuursteen is in alle eenvoud het pronkstuk van de kerk. Hij staat tegen de zuidmuur nabij het smalle venster, is zeszijdig en voorzien van een stenen trap met gesloten leuning. De kuipbodem wordt gevormd door meervoudig geprofi-leerde banden en randen die op een korte kolom met een laatgotisch, voluutvormig kapiteel rusten. De bovenrand van de kuip heeft een elegant uitzwenkend profiel. In de koorsluiting is in 1976 een klein orgel geplaatst, een serie-instrument van de firma Pels.
Het kerkje wordt sinds 1909 niet meer voor de eredienst gebruikt en is sinds 1979 eigendom van de Stichting Oude Groninger Kerken.
Locatie
Fransumerweg 4 - 9833TC, Fransum
Colofon
Peter Karstkarel
