Stoomhoutzagerij te Oude pekela
Stoomhoutzagerij
In 1875 werd aan de J.F.stuutstraat te Oude Pekela de Stoomhoutzagerij 'nooit-gedacht' gesticht. Zonder onderbrekingen was de houtzagerij in bedrijf tot de sluiting in 1992. Tot de Tweede Wereldoorlog draaide het bedrijf op stoomaandrijving. De in 1916 geïnstalleerde stoomketels, geleverd door de machinefabrieken Holthuis en ten Hom staan nog in het ketelhuis. Heel bijzonder is ook de aanwezigheid van de oude stoommachine uit het begin van de twintigste eeuw en het merendeel van de machines, waaronder een uniek gietijzeren zaagraam. De stoomhoutzagerij bestaat uit een langgerekte houten loods op stenen stiepen, met aan de voor- en achterzijde een smalspoor in- en uitgang. Het zagerijgebouw is gebouwd in de traditionele stijl, verwant aan de windhoutzaagmolens uit die tijd. Aan de linkerzijde een bakstenen aanbouw, waarin de stoommachine en de stoomketel zijn geplaatst. Aan de achterzijde staan het restant van de schoorsteen. Aan de rechterzijde werd in 1923 een bakstenen loods met plat dak gebouwd, waarin een elektrische zagerij werd geplaatst. Verder zijn op het terrein nog restanten van houten droogloodsen te vinden een bazenwoning en een balkengat. Helaas is dit unieke complex sinds de sluiting hard achteruit gegaan qua conditie, de loods van de elektrische zagerij is zelfs voor een deel ingestort. Dankzij de inspanningen van SIEN-N is de stoomhoutzagerij in augustus 2001 op de lijst van rijksmonumenten geplaatst. Er wordt nu gezocht naar een nieuwe, museale bestemming van het complex.