©: Peter Karstkarel

De kerk, oorspronkelijk gewijd aan Sint-Nicolaas, wordt tegenwoordig Stefanuskerk genoemd. Oorspronkelijk is het een begin 11de-eeuws bouwwerk van tufsteen, wat nog goed aan de onderste zone van het schip is te zien. Daar zit aan de noordzijde in elk door een bakstenen lisene gescheiden travee een enkel romaans rondboogvenster; aan de zuidzijde zitten tweemaal twee van deze vensters, waarvan er drie zijn dichtgemetseld. De rondbogige ingang aan de noordzijde is er nog; aan de zuidzijde is deze dichtgemetseld. Dit schip is in de 13de eeuw in baksteen verhoogd, waarbij per travee een spitsbogig en geprofileerd venster tussen twee nissen is aangebracht. Aan het begin van de 14de eeuw is de kerk opnieuw vergroot. Het schip is verhoogd en het laat-romano-gotische transept en het vroeg-gotische koor zijn toegevoegd.

De sluitmuren van de dwarsarmen hebben elk een slank en hoog venster in geprofileerde dagkanten tussen nissen en beneden spitsbogige nissen met geprofileerde ingangen (de noordelijke is dichtgemetseld) en boog-trommels van roze zandsteen. De geveltoppen zijn het resultaat van de restauratie van 1945-’50. Het vijfzijdig gesloten koor bezit slanke hoge spitsboogvensters in geprofileerde dagkanten en met stenen traceringen.

Van binnen is het schip gedekt met een vlak balkenplafond dat sinds de 16de eeuw een stenen overwelving vervangt. De viering heeft nog een meloenvormig koepelgewelf en de dwarsarmen ribloze koepelgewelven. Het koor heeft een straalgewelf met geprofileerde ribben. Op het kruisingsgewelf zitten decoratieve en vertellende schilderingen – vlechtwerk, dierfiguren, heiligen en engelen – uit verschillende perioden. In de rozetring waarin de acht ribben worden vergaard zit een versiering met Franse lelies. Op de wanden van het schip zijn ook fragmenten van schilderingen gevonden. Op de zuidwand een hert en op de noordwand twee fraai geschilderde heiligen, onder wie Sint-Sebastiaan. Tussen viering en schip staat een vroeg 16deeeuws houten oksaal met getoogde uitkragingen die een zangerstribune dragen. Het orgel had aanvankelijk hier een plaats, maar staat nu op de westelijke galerij. De preekstoel met getorste hoekzuilen dateert van het midden van de 17de eeuw.

Locatie

Kerkpad 1 - 9905RL, Holwierde

Colofon

Peter Karstkarel

© Foto voorblad: Peter Karstkarel