Protestantse kerk
Protestantse kerk
De kerk staat op een omgracht kerkhof. Het schip is in het tweede kwart van de 13de eeuw in romano-gotische stijl gebouwd. In de onderzone van het muurwerk staan aan beide zijden sporen van meest rondbogige toegangen. De bovenzone is ingedeeld met vensters en nissen, waarbij het opvalt dat de indeling onderling sterk verschilt. Mogelijk is nog in de middeleeuwen in de noordmuur het schema van vensters en nissen omgedraaid; er staan smalle rondbogige vensters met gepleisterde dagkanten, onversierde nissen en een dichtgezet venster met kraal in de dagkant. In de van steunberen voorziene zuidmuur is het oorspronkelijke programma beter te zien: per travee twee nissen met kepervormig metselmozaïek aan weerszijden van twee vensters. In de 17de eeuw zijn in beide zijmuren brede spitsboogvensters met gepleisterde dagkanten gebroken. De in de 14de eeuw toegevoegde koortravee bezit in de rechte sluiting grote spitsboogvensters en in de geveltop fraaie klimmende spaarnissen met metselmozaïek in keper- en vlechtpatroon. De oorspronkelijk vrijstaande romaanse toren is in 1639 met een half travee aan het schip verbonden. Daarnaast is hij omklampt en verhoogd met twee geledingen die voorzien werden van openingen met natuurstenen traceringen, een balustrade en een elegante bekroning van een uivormige spits.
Onder het houten tongewelf – muraalbogen van de vroegere overwelving zijn nog zichtbaar – is de kerkruimte ingericht met excellent meubilair uit de 17de en 18de eeuw. De rijk gesneden kansel met klankbord in barokstijl is in 1743 vervaardigd, gelijk met het fraaie doophek. In de tweede helft van de 17de eeuw plaatste men de koorafsluiting en de op zuilen getilde herenbank, een loge die in Ostfriesland veel voorkomt en daar empore heet. Ook de andere herenbanken en kerkbanken kregen prachtig snijwerk. In 1718 zijn de koorvensters voorzien van zeer kleurige, gebrandschilderde ramen met teksten en familiewapens die verwijzen naar de bewoners van de borg Thedema, die verder ook veel voor de kerk hebben betekend. Het orgel is omstreeks 1650 waarschijnlijk gebouwd door A. de Marez en onderging later enkele wijzigingen.
Locatie
Noordwolderweg 29 - 9784PA, Noordwolde
Colofon
Peter Karstkarel
