Noord Ferwerderadiel
Dit gebied was in 2006 het decor voor een gebeurtenis die wereldwjd aandacht trok. In het buitendijks gebied raakten in de nacht van 31 oktober op 1 november door storm en springvloed meer dan 200 paarden ingesloten door het water. Een paar dagen stond de kudde dicht opeen gepakt op een hoger gelegen stuk grond. Beelden daarvan én van de reddingsactie gingen de wereld rond en staan bij velen in het geheugen gegrift. Meer informatie is te vinden op de website van Micky Nijboer, die de reddingsactie bedacht en met vijf andere amazones uitvoerde. Daar (en ook op Youtube) staan ook de indrukwekkende beelden van de reddingsactie. Vijf jaar na het drama (er kwamen ook meer dan 20 paarden om het leven) werd op de dijk bij Marrum ter nagedachtenis een kunstwerk onthuld, gemaakt door Machiel Braaksma.
Het noorden van de gemeente Ferwerderadiel is een zeer interessant gebied. Op een kwelderwal die destijds min of meer de kustlijn vormde, ontstonden enkele eeuwen voor de jaartelling al de terpdorpen Blija, Ferwert, Marrum en Hallum. De doorgaande weg langs deze dorpen volgt het tracé van de dijk die in de elfde eeuw werd aangelegd om het land rond de dorpen te beschermen tegen de zee. Aan de buitenzijde van de zeedijk ontstond door opslibbing in de loop van de eeuwen nieuw kwelderland. Halverwege de achttiende eeuw werd die kwelder bedijkt. De huidige zeedijk is weliswaar een stuk hoger, maar ligt nog steeds op dezelfde plek als destijds.
In de achttiende eeuw kregen de vier dorpen elk een eigen vaarverbinding met de zuidelijker gelegen Dokkumer Ee. Aan het begin van de negentiende eeuw werd het gebied ook nog eens ontsloten door een spoorlijn. Deze werd aangelegd en geëxploiteerd door de Noord Friesche Lokaal Spoorwegmaatschappij (NFLS) en liep van Leeuwarden, via Dokkum naar Anjum. De lijn is al lang opgeheven en het spoor grotendeels verdwenen, maar het zogenaamde ’Dockumer Lokaeltsje’ doet bij velen het hart nog steeds sneller kloppen. Het tracé is hier en daar nog herkenbaar in het landschap en de meeste stations staan er nog, maar zijn vaak nog maar moeilijk als zodanig te herkennen. Dat laatste geldt niet voor het station van Marrum-Westernijkerk, dat volledig in originele staat teruggebracht is.
Terug naar de zeedijk. Daarop staat, ter hoogte van Marrum, een monumentaal kunstwerk van de hand van Ids Willemsma. Het is gemaakt ter gelegenheid van de afronding van het op Deltahoogte brengen van de Friese waddendijken tussen 1963 en 1993. De hoge dijk biedt een prachtig uitzicht op het buitendijkse gebied, het Noarderleech. Er was reeds een start gemaakt met het in cultuur brengen van dit opgeslibde gebied toen alsnog besloten werd om de zee er ’gecontroleerd’ vrij spel te geven. Sinds de buitenste zomerdijken (lage dijken) doorgestoken werden heeft zich op de grens van zout en zoet een uniek natuurgebied ontwikkeld dat vrij toegankelijk is van 1 juli tot en met 15 maart en waar twee wandelingen uitgezet zijn.
Behalve vanwege de natuur is het gebied ook interessant vanwege de nog duidelijke aanwezige sporen van het proces van inpoldering en cultivering: zomerdijken, sluisjes, prachtige ronde drinkwaterplaatsen (dobbes) omgeven door ringdijken en de resten van een spoorbaantje dat vroeger diende voor het vervoer van hout (en arbeidskrachten) voor de oude landaanwinningswerken. Ook staan er in het gebied twee bunkers uit de Tweede Wereldoorlog.
Noord Ferwerderadiel: een verrassend veelzijdig gebied en een perfecte combinatie van rust, natuur, cultuur en landschapsschoon.
Colofon
FrieslandWonderland
