Ie
Ie is in terpdoarp dat al inkele ieuwen foar it begjin fan de jiertelling ûntstien is yn in lânskip fan see-earmen en kriken op in kwelderwâl. Ie koe fanwege de dyk by de oant 1729 ta iepen bleaune see-earm fan it Dokkumer Grootdiep lâns, gjin (koarte) ûntsluting oer it wetter nei it suden ta krije. De opfeart waard dan ek oanlein nei de mear noardlike Suder Ie, by de terp Tibma lâns.
It radiale terpdoarp rekke frij ticht beboud, fan it sintraal lizzende tsjerkhôf mei in rûn rinnend tsjerkepaad ôf oan de binnekanten fan de noch frijwol komplete rûnwei ta. In stik of fjouwer smelle strjitsjes en paden ûntsletten yn dit kearngebiet de frijwat konsintrearre buertsjes mei lytsskalige bebouwing, dy ‘t benammen oan de noardwestlike en súdlike kant nochal ticht wie en oan de eastkant wat losser. De bebouwing is hast hielendal rjochte op de radiale wegen en paden en net op de ringwei. Dat is benammen te fernimmen by de westlige radiaalwei, dy‘t it breedste profyl hat en dêr‘t in pear boargerhuzen stean. Oan de oare strjitsjes stiet foar it measte in beskieden bebouwing, dy ‘t sûnt de 18e en de 19e ieu amper mear fernijd is en dêrtroch skildereftige bylden oplevert. Om it tsjerkhôf hinne is net safolle romte en allinne tsjin de toer oer binne in pear wenningen op it hôf rjochte. Yn de 18e ieu kaam der sa stadichoan ek wat bebouwing ta stân oan de eastlike kant. Yn de 19e ieu waard Ie fierder yn eastlike rjochting útwreide tusken Uniastrjitte-Dodingawei en Achterwei-Stienfeksterwei.
De fan kleastermoppen boude doarpstsjerke datearret foar in grut part út it tredde kwart fan de 13e ieu: de eastlike partij is yn de 18e en de westlike partij mei toer yn de 19e ieu fernijd. Yn de noardgevel sitte ier- goatyske finsters dy‘t diels ticht set binne. Yn de konsoles ûnder de goatelist binne maskers fan minsken en bisten úthakke. Yn de tsjerke binne in moarmeren epitaaf foar Snelliger Meckama en njoggen roubuorden út ‘e twadde helte fan de 17e ieu te sjen.
Colofon
Uitgeverij: NoordBoek - Auteur: Peter Karstkarel
