Protestantse kerk
De kerk staat op het restant van de in 1911 grotendeels afgegraven wierde en is in het open landschap van verre te herkennen. De kerk is in 1648 herbouwd. In hoeverre er sprake was van hergebruik van middeleeuws muurwerk dan wel van het moppenmateriaal van de oude, waarschijnlijk 13de-eeuwse kerk is niet duidelijk. Het kerkgebouw is namelijk in 1875 helemaal bepleisterd in blokpatroon waardoor de geschiedenis verstopt is geraakt. Wel is bekend dat de ingang vóór de torenbouw in de zuidwesthoek van de kerk zat en een gotische of neogotische boog vertoonde. De kerk bezit aan beide zijden van het schip twee ventsters en in twee van de drie sluitingsmuren brede spitsboogvensters die in pleister zijn omlijst en voorzien van kuifjes van acanthusblad in de sluitingen. De koorsluiting kreeg twee wigvormige steunberen.
De slanke toren is in 1869 tegen de westelijke gevel van de kerk geplaatst. Hij bestaat uit twee ongelijke geledingen. De onderste, hoge geleding is versierd met rondbogige en hogere spitsbogige spaarnissen. Na een waterlijst heeft de hoogste geleding spitse galmgaten en na tandlijstjes een tentdak. In de westgevel staat de ingangspartij met halfrond bovenlicht. De toren draagt een klok uit 1682 die afkomstig is uit het noordelijker gelegen Wierum waar de kerk in 1829 werd gesloten. Van 1829 tot 1869 heeft de klok in een houten klokkenstoel gehangen.
Het interieur wordt gedekt door een vlak balkenplafond. De opstelling van het meubilair is sinds de 17de eeuw gewijzigd. De eenvoudige preekstoel met klankbord staat nu tegen de oostelijke sluitwand. Hij heeft gegroefde pilasters op de kuiphoeken en rust op een zeszijdig stenen basement. De herenbank tegen de zuidwand was die voor de collator. Het rugschot is versierd met een kuifstuk van rolwerk naar 17de-eeuws model aan weerszijden van het wapen van de stad Groningen. De bank ertegenover, kennelijk voor de kerkbestuurders, heeft op de hoeken penanten met het ‘geteld geld’-motief. Het orgel is in 1908 van Van Oeckelen aangeschaft, maar is vermoedelijk al omstreeks 1850 gebouwd.
Locatie
Hoogeweg 2 - 9746TN, Dorkwerd
Colofon
Peter Karstkarel
