Unfortunately, at the moment we can provide only parts of this website in the English language. For those parts of the website that not yet have been translated we recommend use of the Google Translate option next to the title of the item.
Hichtum
Het terpdorpje Hichtum komt in 1270 voor het eerst als Hectum in de bronnen voor. Het is het eerste dorp ten noorden van Bolsward aan de Harlingervaart en wordt aan dat water ingeleid door een aardig waterbuurtje. Het dorpsgebied is nooit groot geweest. Het buurtje Sieswerd of Syswert hoort er vanouds bij; het ligt nu aan de andere kant van de provinciale Westergoawei.
Hichtum heeft maar één straat: de Schwartzenbergweg. Ten noorden van de kerk staat enige bebouwing die een dorpskom vormt. Tegenover de kerk is in de late 19de eeuw een buurtje gebouwd. Ten zuiden van Hichtum stond Wibrandastate, dat uit twee flinke gebouwen en een poortgebouw bestond, waarop generaties lang voor Wûnseradiel belangrijke adellijke geslachten hebben geresideerd: Wibranda, Aysma, Van Huyghis, Aytta en Schwartzenberg en Hohelansberg. Wibrandastate bevatte 25 kamers en stond bekend om haar tuinen met 140 vruchtbomen. Dat die wel eens moesten worden uitgedund bewijst een houtverkoop in de 18de eeuw. In 1833 worden 330 bomen verkocht en vier jaar later alle resterende bomen. Spoedig daarna is de state afgebroken. Hier is toen een kophals- rompboerderij voor in de plaats gekomen, die er nog steeds staat. Hoewel zo’n vervanging heel gebruikelijk is, is hier iets bijzonders aan de hand: om het huidige Wibrandastate liggen opnieuw een royaal en fraai beplant erf en een boomgaard. In de Gouden Eeuw werd de state bewoond door Hessel van Huyghis en Frouck van Wyckel voor wie in de kerk een pronkerig grafmonument is opgericht dat thans merkwaardig met de preekstoel is verweven. Ook van de machtige familie Thoe Schwartzenberg en Hohelansberg zijn grafsporen in de kerk te vinden.
De omstreeks 1200 van gele kloostermoppen gebouwde kerk staat op een met een schelpenpad met essen en iepen omzoomd kerkhof. In de noordmuur zijn sporen te zien van kleine romaanse vensters, in de zuidmuur enkele sporen van flauw spitsbogige romaanse vensters en een rondbogige hagioscoop. De toren is eveneens van gele moppen opgetrokken.
Colofon
Uitgeverij: NoordBoek - Auteur: Peter Karstkarel
FYP: Gemeente Sudwest Fryslân
