Protestantse kerk
Protestantse kerk
De kerk staat schilderachtig op het hoogste punt, midden op de ruime en slechts deels afgegraven wierde die vooral ten westen van de kerk is bebouwd. Tussen de kerk en de bebouwingsrand van de Heralmastraat ligt een ruime kamp land waar de Heralmaborg heeft gestaan. De zadeldaktoren uit het midden van de 16de eeuw is deels beklampt. Daarbij is het karakter grotendeels gerespecteerd. Boven de begane grond zit in het muurwerk van de ongelede toren een zandstenen waterlijst en de hoeken zijn geaccentueerd door zandstenen blokken. In de westzijde staat de ingang in een diepe spitsbogige nis met een groot bovenlicht en met zandstenen neggen. Aan alle zijden zitten rondbogige galmgaten. Aan de noordzijde wordt de toren begeleid door een veelzijdige traptoren met een stenen spits. Inwendig heeft de begane grond van de toren een kruisribgewelf en op de verdieping een dichtgezette opening naar de vroegere kerk.
De kerk is in 1850 vervangen door het huidige, door D.H. Bos ontworpen kerkgebouw. Het gebouw staat op een vrij hoge, gepleisterde plint. Het aan de oostzijde driezijdig gesloten schip is met lisenen in traveeen geleed. Het schip is slechts drie traveeën diep, maar door architectonische middelen lijkt het toch niet klein. Het fries zorgt voor een horizontale bekroning en het muurwerk kreeg tussen de lisenen ondiepe, rechthoekige, gepleisterde vakken. De effectiefste vormen zijn de grote, ondiepe, gepleisterde rondboognissen die de van ijzeren roeden voorziene rondbogige vensters robuuste omlijstingen geven. Het is een moderne interpretatie van gepleisterde dagkanten van middeleeuwse kerkgebouwen. In de sluitgevel aan de oostzijde is vanwege de plaatsing van de preekstoel geen venster aanwezig, maar de vormen zijn er wel, zonder pleistervakken, doorgezet.
Inwendig wordt het schip gedekt door een gedrukt houten tongewelf. Tegen de oostelijke wand staat de 17de-eeuwse preekstoel met toogpanelen en een klankbord. Het uit 1889 daterende orgel is afkomstig uit Dordrecht en is hier in 1933 geplaatst. Op het goed onderhouden kerkhof staat het graf van de dichter C.O. Jellema, overleden op 19 maart 2003.
Locatie
Heralmastraat 4 - 9886PG, Saaksum
Colofon
Peter Karstkarel
