Bezienswaardigheden in Britswert

Bouwstijl: Romaans
Datering: 12e eeuw
Restauratie: 1975

Ligging
Het terpdorp ligt even ten noordwesten van het vanwege de mummies veel bekendere Wiuwert.

Exterieur
Deze Romaanse kerk is opgetrokken uit gele friese moppen en gewijd aan Sint Joris.In 1514 is de kerk in brand gestoken. De ingangspartij is verfraaid met een gedenksteen van Van Aylva en Bosma. Een rij grafstenen op het kerkhof heeft niet alleen op de voorkant, maar ook op de achterkant opschriften meegekregen.

Interieur
In de kerk liggen oude zerken van adellijke families en van predikanten en professoren uit het geslacht Schotanus. In de toren laat een klok in 1534 gemaakt door Geert van Wou jr. van zich horen.

Huidig gebruik
De kerk wordt sinds maart 2010 verhuurd aan Station Fryslân 2018. Dit burgerinitiatief houdt zich bezig met de ambities van Fryslân voor de komende jaren. Het gaat daarbij o.a. over de toekomst van het landschap, de landbouw, de provinciale ambities op het gebied van duurzaamheid, maar ook de ambitie om in 2018 Culturele Hoofdstad van Europa te worden. Het burgerinitiatief huurt de kerk om een ‘thuisbasis’ te creëren. De activiteiten zijn kleinschalig en veelal besloten, en worden afgestemd op de agenda van de Plaatselijke Commissie die de kerk beheert. De kerkdiensten en de rouw- en trouwdiensten kunnen dan ook gewoon doorgang vinden.

De kerk op de sterk afgegraven terp was oorspronkelijk gewijd aan Sint-Nicolaas, maar wordt nu Sint-Joriskerk genoemd. De zaalkerk met rondgesloten koor is in het midden van de 12de eeuw gebouwd van geel gemêleerde kloostermoppen. De toren verving in 1883 een middeleeuwse toren met zadeldak. Hij heeft drie geledingen en spaarvelden die zijn afgesloten door rondboogfriezen van gele steen. Boven een spitsbogig westelijk venster staan sierlijke galmgaten met traceringen en de torenromp wordt bekroond door een kroonlijst met consoles en een ingesnoerde spits.

In de noordmuur staan drie rondboogvensters uit de 18de eeuw en naast het westelijke venster zit een spoor van een dichtgemetselde ingang. De zuidmuur is geopend met drie spitsboogvensters van verschillende breedte die waarschijnlijk uit de 17de eeuw dateren. Nabij het koor is een kleine, dichtgemetselde ingang te zien. Aan de westzijde zit het spoor van een eveneens dichtgemetselde grotere ingang. Vlak achter de westgevel staat de huidige ingang, een door pilasters geflankeerde, door neggen en een sluitsteen omvatte en met een in zandsteen gehouwen kuifstuk bekroonde poort. Het opschrift vermeldt een vernieuwing van de kerk in 1753 onder verantwoordelijkheid van de grietman van Baarderadeel, jonker Ernst Frans van Aylva. Diens wapen, gehouden door steigerende eenhoorns, siert de steen. Het sterk naar het oosten overhellende muurwerk van het koor bevat een dichtgemetseld ovaal venster en heeft onder de dakvoet fragmenten van verschillende profiellijsten.

De kerkzaal wordt inwendig gedekt door een 15de-eeuws houten tongewelf en zware trekbalken op muurstijlen. De barokke preekstoel met fors klankbord heeft getordeerde zuiltjes op de hoeken van de kuip. In de kerkvloer ligt een mooie collectie grafzerken, waaronder een renaissancezerk door Pieter Claesz. voor Sijds van Aggema en Ath Oenema die resp. in 1588 en 1573 overleden en zerken voor de predikant Bernardus Schotanus (door Jelle Claesz. de jongere) en hoogleraar Christiaan Schotanus uit de 17de eeuw. Het orgel is in 1868 gebouwd door L. van Dam & Zn. in Leeuwarden. De kerk is eigendom van de Stichting Alde Fryske Tsjerken.